Οι πολύπλευρες προσπάθειες για τη σταδιακή αποκατάσταση της… ευστάθειας του τραπεζικού συστήματος και τη βαθμιαία επιστροφή του στην κανονικότητα αποδίδει καρπούς. Αυτό τουλάχιστον πιστοποιείται, με τον πλέον παραστατικό τρόπο, μετά και από την ολοκλήρωση των οικονομικών καταστάσεων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών που αφορούν τη χρήση της περσινής χρονιάς.

Το σύνολο των καταθέσεων που έχουν στην Ελλάδα οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας ανέρχεται πλέον στα 147,7 δισ. ευρώ. Έχοντας ενισχυθεί κατά 29,6 δισ. ευρώ από τα τελευταία χαμηλά όπου είχε βρεθεί η καταθετική βάση των τραπεζών πριν από περίπου 3,5 χρόνια. Στο διάστημα, δηλαδή, από τα τέλη Ιουνίου του 2015 έως και τα τέλη Σεπτεμβρίου της ίδιας χρονιάς, διάστημα κατά το οποίο χώρα βίωνε τις πρώτες σκληρές συνέπειες των capital controls. Με συνέπεια τότε το σύνολο των καταθέσεων του ιδιωτικού αλλά και του δημόσιου τομέα που ήταν στις συστημικές τράπεζες να έχει πέσει στα 118,1 δισ. ευρώ.

Η ισχυρή ανάκαμψη των καταθετικών κεφαλαίων πιστώνεται αναμφίβολα στην ορθολογική πολιτική που ακολουθούν οι τέσσερις CEO των μεγάλων χρηματοπιστωτικών ομίλων. Δηλαδή ο Χρήστος Μεγάλου της Πειραιώς, ο Φωκίων Καραβίας της Eurobank και οι νεώτεροι στα νευραλγικά αυτά πόστα Παύλος Μυλωνάς της Εθνικής και Βασίλης Ψάλτης της Alpha Bank. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέραν της αύξησης των καταθέσεων, οι τράπεζες έχουν καταφέρει να μηδενίσουν και την εξάρτησή τους από τον δαπανηρό ELA, το ύψος του οποίου είχε φτάσει κάποια στιγμή στα 85 δισ. ευρώ, με συνέπεια να έχει συνολικά επιτοκιακά κόστη περίπου 1,3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.

Τόσο η ενίσχυση των καταθέσεων όσο και η απάλειψη του ELA έρχονται να βελτιώσουν το χρηματοοικονομικό status των τραπεζών για τις οποίες το μείζον ζήτημα είναι πλέον να καταφέρουν να τιθασεύσουν το μεγάλο όγκο των «κόκκινων» δανείων. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία η πλέον παραγωγική χρονιά για την προσέλκυση νέου χρήματος ήταν η περσινή στη διάρκεια της οποίας οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 14,5 δισ. ευρώ καλύπτοντας σχεδόν το μισό από τη συνολική ενίσχυση της καταθετικής τους βάσης.

Σε απόλυτα νούμερα η Eurobank ήταν η τράπεζα που πήρε το μεγαλύτερο μερίδιο από την αύξηση των καταθέσεων καθώς κατάφερε να προσελκύσει 4,2 δισ. ευρώ νέα αποταμιευτικά κεφάλαια.

Ακολουθεί η Τράπεζα Πειραιώς με 3,6 δισ. ευρώ ενίσχυση στις καταθέσεις της, ενώ έπονται η Alpha Bank με 2,4 δισ. ευρώ και η Εθνική Τράπεζα με 3,3 δισ. ευρώ. 

Από τις κρυψώνες ξανά στις τράπεζες

Οι Έλληνες τραπεζίτες έδειξαν ότι μπορούν να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη των καταθετών  καθώς από εκείνους έλαβαν την «ψήφο» εμπιστοσύνης.

Σε σημαντικό βαθμό εκείνα που μέτρησαν περισσότερο για την επιστροφή κεφαλαίων στις τράπεζες ήταν η αποκλιμάκωση του ρίσκου της χώρας όπως επίσης και η απελευθέρωση της εσωτερικής αγοράς από τον «ζυγό» των capital controls. Έτσι, ένα τμήμα των κεφαλαίων που είχαν βρει «καταφύγιο» σε κάθε είδους ατομικές κρυψώνες επέστρεψαν στα τραπεζικά γκισέ ενώ, παράλληλα, υπήρξε και ροή επαναπατρισμού κεφαλαίων από το εξωτερικό.

Ρόλο, επίσης, στην αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων είχε και η σημαντική ενίσχυση του τουριστικού συναλλάγματος σε συνδυασμό με τη γενικευμένη χρήση των καταναλωτικών συναλλαγών με κάρτες.

Μέσα στο σκηνικό αυτό οι τραπεζίτες κατάφεραν, με τις συντονισμένες κινήσεις τους, να βελτιώσουν τη γενικότερη εικόνα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και να εμπεδώσουν το γενικότερο αίσθημα της ασφάλειας προς τους αποταμιευτές.

Η Τράπεζα Πειραιώς εξακολουθεί να κατέχει τη θέση του «leader» στην αγορά, με το ύψος των καταθέσεών της να βρίσκεται τώρα στα 44,5 δισ. ευρώ. Οι καταθέσεις της Πειραιώς έχουν ενισχυθεί κατά 9,4 δισ. σε σχέση με τα χαμηλά του Ιουνίου του 2015 όταν και η «στάθμη» τους είχε υποχωρήσει στα 35,1 δισ. ευρώ.

Η Εθνική Τράπεζα έχει πλέον καταθέσεις 41,7 δισ. ευρώ οι οποίες είναι κατά 6,2 δισ. ευρώ περισσότερες σε σύγκριση με τα χαμηλά των 35,5 δισ. ευρώ που είχαν, επίσης, αποτυπωθεί τον Ιούνιο του 2015.

Η Alpha Bank διαθέτει καταθέσεις 32,7 δισ. ευρώ, οι οποίες είναι αυξημένες κατά 6,7 δισ. ευρώ σε σύγκριση με τα 26 δισ. ευρώ που ήταν το χαμηλότερο σημείο τον Σεπτέμβριο του 2015.

Η Eurobank διαθέτει πλέον καταθετική βάση 28,8 δισ. ευρώ η οποία έχει αυξηθεί κατά 7,3 δισ. ευρώ σε σχέση με το χαμηλό επίπεδο των 21,5 δισ. όπου είχε πέσει επίσης τον Σεπτέμβριο του 2015.

Παρά το γεγονός ότι η Eurobank είναι η τέταρτη δύναμη στις καταθέσεις, εντούτοις είναι η τράπεζα που έχει καταφέρει να πετύχει τη μεγαλύτερη ποσοστιαία βελτίωση της καταθετικής της βάσης από τα χαμηλά, η οποία και αντιστοιχεί σε ποσοστό ανόδου της τάξεως του 34%. Με δεύτερη σε ποσοστιαία αύξηση την Πειραιώς (26,8%), τρίτη την Alpha Bank (25,8%) και τέταρτη την ΕΤΕ, με το ποσοστό ανόδου των καταθέσεων από τα χαμηλά να ανέρχεται στο 17,5%.

Οι επιμέρους διαφοροποιήσεις στις επιδόσεις των τραπεζών οφείλονται μεταξύ των άλλων στην ξεχωριστή πολιτική που εφαρμόζει η κάθε μια, η οποία σαφώς δεν είναι στατική αλλά κρίνεται και σε βάθος χρόνου, σε συνάρτηση με τη γενικότερη χρηματοοικονομική της εικόνα.

Από τις τέσσερις τράπεζες, πάντως, η Alpha Bank ήταν η μοναδική η οποία στο τέταρτο τρίμηνο της περσινής χρονιάς έμεινε στάσιμη χωρίς να εμφανίσει άνοδο στα καταθετικά της υπόλοιπα.

Εν συνόλω, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ελέγχουν περί το 97% των καταθέσεων του ιδιωτικού και το δημόσιου τομέα της χώρας.

Η μεγάλη αύξηση των καταθέσεων κατά 29,6 δισ. ευρώ που έχει συντελεστεί τα τελευταία 3,5 χρόνια μειώνει την απόσταση που έχουν να καλύψουν οι τράπεζες έτσι ώστε να καταφέρουν να ξαναβρεθούν στα επίπεδα των 181,9 δισ. ευρώ, το οποίο και αποτέλεσε το καταθετικό τους «πικ» στη διάρκεια της κρίσης που μαστίζει τη χώρα.

Από το ιστορικό υψηλό των καταθέσεων η Τράπεζα Πειραιώς είναι εκείνη η οποία μετρά τις συγκριτικά μικρότερες απώλειες καθώς βρίσκεται τώρα 11,4% πιο χαμηλά από το υψηλό των 50,2 δισ. ευρώ. Η Alpha Bank είναι 13,2% πιο κάτω από τη δική της καταθετική κορυφή που ήταν τα 37,7 δισ. ευρώ. Η Eurobank είναι 22,3% πιο κάτω από το δικό της υψηλό των 37,1 δισ. ευρώ ενώ η Εθνική υπολείπεται κατά 26,8% από το δικό της καταθετικό πικ που ήταν στα 56,9 δισ. ευρώ.

Πέραν των ελληνικών καταθέσεων, οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι διαθέτουν και καταθέσεις συνολικού ύψους 17,8 δισ. από θυγατρικές τους στο εξωτερικό. Εξ αυτών, τα 10,3 δισ. ευρώ ανήκουν στο δίκτυο που έχει η Eurobank στο εξωτερικό, τα 6 δισ. στην Alpha Bank, τα 1,3 δισ. ευρώ στη ΕΤΕ ενώ η Πειραιώς, που ουσιαστικά έχει σβήσει την παρουσία της στο εξωτερικό, διαθέτει το υπόλοιπο 0,2 δισ. ευρώ των καταθέσεων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Τι κρύβει το ρεκόρ ανόδου κατά 34% στις καταθέσεις της Eurobank
 
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο Τσίπρας «λεκιάζει» τις τραπεζικές μετοχές και βάζει φρένο στο χρηματιστηριακό ράλι ανόδου

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Χρυσές λίρες: Το αρνητικό ρεκόρ 17ετίας και γιατί οι Έλληνες έχουν γυρίσει την πλάτη στη ζήτηση