Δεν είναι κάτι το καινούργιο ή το πρωτοφανές, κι όμως προκάλεσε αίσθηση: η ΑΑΔΕ προχώρησε σε κατάσχεση των ημερήσιων εισπράξεων γνωστού ιταλικού εστιατορίου στη Μύκονο για απλήρωτα χρέη που είχε ο ιδιοκτήτης του καταστήματος προς την εφορία. Πρόκειται για ένα μέτρο το οποίο προβλέπεται στον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, και μάλιστα είχε τεθεί σε εφαρμογή και το 2013, όταν γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων ήταν ο Χάρης Θεοχάρης. Όμως φαίνεται πως η εκτεταμένη φοροδιαφυγή στο νησί της Μυκόνου “ανάγκασε” τους φοροελεγκτές να… θυμηθούν το μέτρο αυτό και να το βγάλουν από το συρτάρι, προκειμένου να δείξουν στους φοροφυγάδες ότι δεν αστειεύονται και ότι, αν χρειαστεί, έχουν τον τρόπο και τα μέσα να τους αναγκάσουν να πληρώσουν.
Τι προβλέπει ο Κώδικας
Σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία που δεν έχουν ρυθμιστεί, τότε είναι στην ευχέρεια του προϊσταμένου της αρμόδιας ΔΟΥ να προχωρήσει σε κατασχέσεις κινητών πραγμάτων (είτε στα χέρια του οφειλέτη, είτε σε χέρια τρίτων) ή ακινήτων, προκειμένου να καλυφθεί η οφειλή, ενώ προβλέπεται επίσης και ενδεχόμενη λήψη διοικητικών, ασφαλιστικών και δικαστικών μέτρων σε βάρος του οφειλέτη.
Επιπλέον, για οφειλές άνω των 500 ευρώ προβλέπεται και η κατάσχεση μετρητών ή επιταγών που θα βρεθούν στο ταμείο του οφειλέτη κατά τον έλεγχο. Επομένως, είναι προφανές ότι η κατάσχεση των εισπράξεων της ημέρας από ένα κατάστημα του οποίου ο ιδιοκτήτης έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές εντάσσεται στα μέτρα που προβλέπονται από τον Κώδικα.
Με το μέτρο αυτό “απειλούνται” οι καταστηματάρχες που θα βρεθούν να φοροδιαφεύγουν από τους (πάνω από 50) ελεγκτές της ΑΑΔΕ που έχουν ξεχυθεί στη Μύκονο, στο πλαίσιο της επιχείρησης “Τρίαινα” για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Ξενοδοχεία, εστιατόρια, ακόμα και επιχειρήσεις που νοικιάζουν ξαπλώστρες και ομπρέλες στις παραλίες θα βρεθούν στο στόχαστρο των ελεγκτών, οι οποίοι μάλιστα δεν θα αρκούνται στον κλασικό φορολογικό έλεγχο, αλλά θα παραμένουν όλη μέρα στα καταστήματα, μέχρι να κλείσει το ταμείο, προκειμένου να διαπιστώσουν αν υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις σε σχέση με τα δηλωθέντα έσοδα της επιχείρησης τις προηγούμενες ημέρες.
Σε αυτήν την περίπτωση θα επιβάλλονται “τσουχτερά” πρόστιμα. Όπως βαριά θα είναι τα πρόστιμα και για όσους εντοπιστούν να χρησιμοποιούν “πειραγμένες” ταμειακές μηχανές με λογισμικό που σβήνει τις αποδείξεις με το πάτημα ενός κουμπιού, με τους ελεγκτές να διαθέτουν πλέον την τεχνογνωσία για να ξεσκεπάσουν και αυτές τις περιπτώσεις απάτης.
Φυσικά, όσοι επιχειρηματίες έμαθαν από τα παθήματά τους, ή από τα παθήματα άλλων συναδέλφων τους, δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν. Όμως εκείνοι που συστηματικά φοροδιαφεύγουν, πιστεύοντας πως θα μπορούν επ’ άπειρον να κοροϊδεύουν το Δημόσιο και να κερδίζουν σε βάρος των νομοταγών επιχειρηματιών, θα τα βρουν μπαστούνια…
Ήδη, πέρα από την περίπτωση του γνωστού ιταλικού εστιατορίου στο οποίο οι ελεγκτές “σήκωσαν” τις εισπράξεις της ημέρας, τα κλιμάκια της ΑΑΔΕ εντόπισαν επίσης επιχείρηση με “πειραγμένη” ταμειακή μηχανή στον Ορνό, ενώ έβαλαν… φωτιές στο γνωστό Nammos, του οποίου η ιδιοκτησία έσπευσε να τακτοποιήσει άμεσα ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 4 εκατομμυρίων ευρώ, όταν τις εντόπισαν οι ελεγκτές. Και αυτή είναι μόνο η αρχή…
Οι ισχύουσες διατάξεις
Οι ισχύουσες διατάξεις είναι αυτές που προβλέπουν ότι για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο που δεν έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση μπορεί να ληφθούν κατά την κρίση του Προϊσταμένου της αρμόδιας για την επιδίωξη της οφειλής Υπηρεσίας, τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 9 του ΚΕΔΕ και είναι:
1. κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη, είτε κινητών και απαιτήσεων, γενικώς, του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου,
2. κατάσχεση ακινήτων.
Εκτός των ανωτέρω είναι δυνατή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία η λήψη σε βάρος του οφειλέτη του Δημοσίου, διοικητικών, ασφαλιστικών και δικαστικών μέτρων.
Πρακτικά λοιπόν, η ύπαρξη ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς την εφορία, εφόσον υπερβαίνουν τα 500 ευρώ μπορεί να ενεργοποιήσει και την κατάσχεση είτε μετρητών, είτε επιταγών που θα βρεθούν στο ταμείο του φορολογούμενου κατά τη διάρκεια διενέργειας του φορολογικού ελέγχου.
Οι φορολογούμενοι οι οποίοι έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς με την εφορία για ληξιπρόθεσμα χρέη, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΑΑΔΕ για τον μήνα Ιούνιο ανέρχονται σε 3.727.416, με το πλήθος τους να είναι μειωμένο κατά περίπου 400.000 σε σχέση με τα 4,1 εκατομμύρια φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη τον Ιανουάριο του 2018.
Από το σύνολο των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμες οφειλές, η Φορολογική Διοίκηση έχει τη δυνατότητα να επιβάλλει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης σε 1.694.042 φορολογούμενος και το έχει πράξει ήδη σε ένα ποσοστό 67,13% του συνόλου ή 1.137.235 φορολογούμενους. Το μέτρο των κατασχέσεων τραπεζικών καταθέσεων έχει αγγίξει τα όριά του με περισσότερες από 5.000 εντολές κατάσχεσης σε ημερήσια βάση , με τις αρμόδιες υπηρεσίες να «χτυπούν» πλέον και με κατασχέσεις στα χέρια τρίτων υπό τη μορφή απαιτήσεων των οφειλετών από ενοίκια ή από προμηθευτές.
Και ποινικές διώξεις
Όπως διευκρινίζεται και στην τελευταία έκδοση του Φορολογικού Οδηγού της ΑΑΔΕ αναφορικά με θέματα φορολογίας, η μη καταβολή χρεών προς το δημόσιο μπορεί να οδηγήσει και στην άσκηση ποινικών διώξεων.
Η ποινική δίωξη υποβάλλεται υποχρεωτικά από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης, που έχει την αρμοδιότητα για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας του, εφ όσον δεν καταβάλλονται τα βεβαιωμένα στη Φορολογική Διοίκηση χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων μηνών και υπερβαίνουν το συνολικό ποσόν των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ, προερχομένων από κάθε αιτία, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι κάθε είδους τόκοι, προσαυξήσεις και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής,μέχρι την ημερομηνία σύνταξης του πίνακα χρεών.