Την ανάγκη να υπάρξει «επενδυτικό σοκ» 80 δισ. ευρώ, για να μπορέσει η Ελλάδα να επιστρέψει σε αναπτυξιακή πορεία, υπογράμμισε, κατά τη δεύτερη παρέμβασή του στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, ο πρώην Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ) και πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου της βουλγαρικής Postbank κ. Γιώργος Προβόπουλος.

Η χώρα πρέπει να εφαρμόσει ένα δικό της οδικό χάρτη με τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν και για πώς θα κατανεμηθούν οι πόροι, τόνισε, επίσης, ο κ. Προβόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι «αν δεν είμαστε σοβαροί από εδώ και μπρος, κινδυνεύουμε να πισωγυρίσουμε με ολέθρια αποτελέσματα».

Το χαμηλότερο ποσοστό επενδύσεων στην Ευρώπη

Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις, ο κ. Προβόπουλος επισήμανε ότι η χώρα έχει το χαμηλότερο ποσοστό επενδύσεων στην Ευρώπη. Η χώρα χρειάζεται ένα επενδυτικό σοκ τουλάχιστον 80 δισ. ευρώ και μόνιμο υπερδιπλασιασμό του ποσοστού επενδύσεων. Και σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε, το τραπεζικό σύστημα καλείται να διαδραματίσει ρόλο ζωτικής σημασίας.

Αναλυτικότερα, όπως είπε, το 2007 οι επενδύσεις αντιπροσώπευαν το 24% του ΑΕΠ, ποσοστό το οποίο είχε υποχωρήσει περίπου στο 12% το 2016. Το ποσοστό της ιδιωτικής κατανάλωσης, αντίθετα, όχι μόνο δεν μειώθηκε, αλλά έχει φτάσει στο 70%. Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η ελληνική οικονομία εμφανίζει το υψηλότερο ποσοστό ιδιωτικής κατανάλωσης επί του ΑΕΠ και το χαμηλότερο ποσοστό επενδύσεων.

Επίσης, μετά το 2010, οι καθαρές επενδύσεις ήταν αρνητικές, δηλαδή οι αποσβέσεις ξεπέρασαν τις ακαθάριστες επενδύσεις, όπερ σημαίνει ότι το φυσικό κεφάλαιο μειώνεται σταθερά. Υπολογίζεται ότι από το 2010 μέχρι σήμερα το κεφάλαιο της χώρας έχει μειωθεί κατά περίπου 80 δισ. ευρώ. Για να επανέλθει, επομένως, η χώρα στον δρόμο της κανονικότητας και της ανάπτυξης, θα πρέπει να δεχθεί ένα επενδυτικό σοκ, τουλάχιστον τέτοιας τάξης μεγέθους, αλλά και μόνιμο υπερδιπλασιασμό των επενδύσεων, επικεντρωμένων, κατά κύριο λόγο, στον τομέα που παράγει τα λεγόμενα διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά.

Ο κ. Προβόπουλος πρόσθεσε ακόμη ότι η χρηματοδότηση των επενδύσεων είναι πολύ δύσκολη υπόθεση, δεδομένου ότι η ακαθάριστη εγχώρια αποταμίευση κινείται τα τελευταία χρόνια κάτω από το 10%. Η αδυναμία να καλυφθούν οι τόσο χαμηλές επενδύσεις από εγχώριους πόρους, δείχνει πόσο μεγάλη είναι η ανάγκη να καταφύγουμε σε ξένους πόρους.

Σε αυτό το πλαίσιο ο ρόλος του τραπεζικού συστήματος είναι ζωτικός, παρότι έχει βρεθεί σε μια κατάσταση πιστωτικής συρρίκνωσης και έχει ένα «βουνό» κόκκινων δανείων που δυσκολεύει τη διοχέτευση πιστώσεων εκεί που χρειάζεται. Ωστόσο, όπως είπε, η χώρα μπορεί να δει ανάκαμψη της οικονομίας, γιατί έχει υψηλό ποσοστό ανεργίας και γιατί υπάρχει χαμηλό ποσοστό χρήσης του κεφαλαίου που έχει.

Τα επόμενα βήματα

Ο κ. Προβόπουλος αναφέρθηκε αναλυτικά και στα στοιχεία εκείνα που θα επηρεάσουν καθοριστικά τη μεταμνημονιακή Ελλάδα, τα οποία, όπως είπε, είναι:

– το πόσο σωστά υλοποιούνται οι μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής. Όπως είπε, η σοβαρότητα στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής θα καθορίσει αν θα έχουμε ή δεν θα έχουμε τη δυνατότητα να δανειστούμε από τις ξένες αγορές με φθηνό τρόπο τα ποσά που θα χρειαστούμε στο εξής

– τη διαπραγμάτευση για ρύθμιση του χρέους. Γύρω στον Ιούνιο θα κριθεί εάν το χρέος είναι διατηρήσιμο ή δεν είναι

– το πώς η χώρα θα εφαρμόσει ένα δικό της μνημόνιο, έναν οδικό χάρτη, που θα περιλαμβάνει τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν, του στόχους που πρέπει να υλοποιηθούν και το πώς θα κατανεμηθούν στο εξής οι δημόσιοι πόροι ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο αποτέλεσμα στην ανάπτυξη.

Δυσοίωνες οι εκτιμήσεις για την ανάπτυξη μακροπρόθεσμα

Σύμφωνα με τον Γ. Προβόπουλο, τα προσεχή έτη η Ελλάδα έχει δυνατότητα να ανεβάσει ταχύτητα, καθότι το ποσοστό ανεργίας παραμένει πολύ υψηλό, ενώ το κεφάλαιο που διαθέτει η χώρα χρησιμοποιείται σε χαμηλό ποσοστό. Συνεπώς, η επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης θα μπορούσε να έρθει μέσω της χρήσης των αναξιοποίητων συντελεστών “εργασία” και “κεφάλαιο”.

Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, η εικόνα αλλάζει, είπε ο τέως διοικητής της ΤτΕ, επικαλούμενος τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ που τοποθετεί το δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης σε κάτω από 1%. Ένας παράγοντας πίσω από το πιο “γκρίζο” μέλλον είναι οι δυσοίωνες δημογραφικές προοπτικές. Η παραγωγική ηλικία των 15-64, αντιστοιχούσε στο 65% του πληθυσμού πριν από λίγα χρόνια, αλλά τώρα, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, αναμένεται να υποχωρήσει στο 54%. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η φυγή χιλιάδων καταρτισμένων ατόμων στο εξωτερικό που δεν πρόκειται να επιστρέψουν. Ως προς την παραγωγικότητα, ο κ. Προβόπουλος επισήμανε ότι έχει περιθώρια βελτίωσης ως αποτέλεσμα των διαρθρωτικών αλλαγών. Αν υπάρχει έδαφος για βελτίωση του ΑΕΠ μελλοντικά, έστω και στο 1%, προέρχεται από αυτή την παραγωγικότητα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Γ. Προβόπουλος: «Να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις, να προληφθεί η μεταρρυθμιστική κόπωση»