Μετά τις εθνικές εκλογές του 2019 (αν φυσικά γίνουν το 2019 και οχι νωρίτερα) θα καταργηθούν τα capital controls.  Ίσως εκείνη την εποχή να μην είναι υπουργοί οι κ Σταθάκης και Τσακαλώτος οι οποίοι ήδη απο το 2015 λένε οτι καταργούνται …σύντομα. Αλλωστε και το υπουργείο Οικονομικών στο πρόσφατο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων που εξέδωσε σημειώνει ότι «τα capital controls έχουν χαλαρώσει και αναμένεται σύντομα να αρθούν καθολικά». Σύμφωνα με τον οίκο Moody’s, οι κεφαλαιακοί έλεγχοι θα διαρκέσουν τουλάχιστον 54 μήνες στην Ελλάδα, διαλύοντας κάθε υπόσχεση που έδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ, με την οικονομία να παραμένει σε ασφυκτικό κλοιό ρευστότητας, παρά τη μέχρι σήμερα χαλάρωση των περιορισμών.

Επι της ουσίας η καταργηση τους προσδιορίζεται χρονικά στο τέλος του 2019 δηλαδή σε περίπου 1,5 χρόνο. 

Σε χθεσινή της έκθεση, στην οποία χαρακτηρίζει «πιστωτικά θετικό» γεγονός τη συνολική μείωση του ELA για τις ελληνικές τράπεζες, η Moody’s εκτιμά ότι παρά τη σταδιακή χαλάρωση των capital controls από τις ρυθμιστικές αρχές της χώρας, πιθανότατα θα χρειαστούν περίπου 18 μήνες ακόμη για την πλήρη άρση τους.

Ο ELA 

H Moody’ s αναφέρεται και στον μηχανισμό ELA. Σημειώνει οτι η Εθνική Τράπεζα ήταν η πρώτη τράπεζα που μηδένισε τον ELA τον Δεκέμβριο του 2017, ενώ η Moody’ s προβλέπει ότι θα ακολουθήσει η Τράπεζα Πειραιώς. 

Alpha Bank και Eurobank θα ολοκληρώσουν την απεμπλοκή του τραπεζικού κλάδου από τον ELA μέχρι το τέλος του 2019, σημειώνει η Moody’s.

Αναμφισβήτητα, η μείωση του ELA αποτελεί έναν ιδιαίτερα σημαντικό στόχο για τις τράπεζες, όμως δεν λύνονται τα προβλήματα που σχετίζονται με τις μικρές επιστροφές καταθέσεων και τη διατήρηση των υψηλών ποσοστών μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. 

Παρ’ όλα αυτά, το τέλος του ELA δεν συνεπάγεται ότι αποκαθίστανται πλήρως οι συνθήκες ρευστότητας και αυτό διότι όπως επισημαίνει ο οίκος αξιολόγησης, υπάρχει ένας μεγάλος όγκος ρευστοποιήσιμων assets που δεσμεύονται για τις πράξεις χρηματοδότησης από την ΕΚΤ και τον ELA.

Ενώ, λοιπόν, είναι θετική η χαλάρωση των capital controls, υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος. Αφενός η διαδικασία θα έπρεπε να έχει «τρέξει» νωρίτερα και η καθυστέρηση οφείλεται εξολοκλήρου στους χειρισμούς της κυβέρνησης. 

Σύμφωνα με τη Moody’s, ο βαθμός στον οποίο θα βελτιωθεί το χρηματοδοτικό προφίλ των ελληνικών τραπεζών θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές εξελίξεις καθώς και από το πόσο επιτυχημένη θα είναι η έξοδος της Ελλάδας από το πρόγραμμα στο τέλος του καλοκαιριού.

Η επιτάχυνση τόσο της πλήρους άρσης των capital controls, όσο και της βελτίωσης των συνθηκών ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες, θα εξαρτηθεί από τον συνδυασμό επιστροφής σημαντικού όγκου καταθέσεων και μείωσης των «κόκκινων» δανείων.

Όσο για το waiver, το οποίο επιτρέπει στις ελληνικές τράπεζες να αξιοποιούν τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρα στις μηδενικού επιτοκίου πράξεις αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ, οι δηλώσεις του Μάριο Ντράγκι δεν δίνουν μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας λίγες εβδομάδες πριν τη λήξη του προγράμματος. 

Έτσι, οι τράπεζες θα αναγκαστούν να αντικαταστήσουν τα κεφάλαια που δανείζονται από την ΕΚΤ μέσω της διατραπεζικής με υψηλότερο κόστος.

Υπενθυμίζεται ότι η χαλάρωση ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2016, όταν εφαρμόστηκε η απελευθέρωση του «νέου» χρήματος, με τους καταθέτες να μπορούν να «σηκώνουν» τα χρήματα που αντιστοιχούν σε νέες καταθέσεις. 

Τον Νοέμβριο του 2017 αποσύρθηκαν οι περιορισμοί για χρήματα που μεταφέρονται από το εξωτερικό σε λογαριασμούς στην Ελλάδα, ενώ από τον περασμένο Μάρτιο οι πολίτες μπορούν να ανοίγουν νέους λογαριασμούς. 

Η πιο πρόσφατη χαλάρωση εφαρμόστηκε τον Ιούνιο του 2018 με το μηνιαίο όριο ανάληψης μετρητών ανά καταθέτη ανά τράπεζα να αυξάνεται στα 5.000 ευρώ, από 2.300 ευρώ προηγουμένως.