Θυμάμαι τη γιαγιά μου, αγράμματη γυναίκα από χωριό, να ζητά επίμονα, εισιτήριο σε μεσαίο βαγόνι.

Παιδί ακόμη κατεβαίναμε για διακοπές με το «οτομοτρις» από την Αθήνα στην Τρίπολη 6 ως 8 ώρες διαδρομής. Κάποιος είχε πει στη γιαγιά ότι το μεσαίο βαγόνι ήταν πιο ασφαλές, γι’ αυτό το ζητούσε επίμονα.

1

Βλέποντας το συγκλονιστικό δυστύχημα χτες γύρισα 45 χρόνια πίσω, θυμήθηκα τα μεσαία βαγόνια. Προφανώς αυτός που της το είπε, είχε δίκιο.

Κοιτώντας με τη ματιά του μηχανολόγου μηχανικού το δυστύχημα το πρώτο πράγμα που «βλέπεις» είναι η ενέργεια στη σύγκρουση.

Ένας πρόχειρος υποθετικός υπολογισμός για να έχουμε μια τάξη μεγέθους (σ.σ: η πραγματογνωμοσύνη θα δείξει τα σωστά νούμερα) είναι: Το επιβατηγό πάει με 160km/h, το εμπορικό με 100km/h, άρα η σχετική τους ταχύτητα είναι 260km/h ή 72 m/sec! Το επιβατηγό ζυγίζει χοντρικά 200tn, το εμπορικό 1000tn. Έχουμε λοιπόν τη στιγμή της σύγκρουσης μια μάζα 1200tn που κινείται με 72m/sec. Με αναγωγή προκύπτει ενέργεια ισοδύναμη με έκρηξη 600kg TNT.

Του λόγου του αληθές δεικνύει το μανιτάρι της σύγκρουσης που σχημάτισε ο αέρας τραβώντας θερμότητα και ανεβάζοντας πίεση. Η ενέργεια αυτή μπορεί να διαμορφώσει εκ νέου ένα οικοδομικό τετράγωνο.

Κοιτώντας τα δυο τρένα εύκολα καταλαβαίνεις ότι εκτροχιάστηκε το πιο ελαφρύ, το επιβατηγό, αυτό έσωσε πολλές ζωές γιατί επιμήκυνε το χρόνο ακινητοποίησης. Αν είχαν χτυπήσει εντός του τούνελ, μπορεί να είχαμε κατάρρευση του τούνελ.

Σίγουρα θα είχαμε μεγάλη φωτιά εντός του, καθώς τα τούνελ διοχετεύουν – ανάλογα το διαφορικό πίεσης – τον αέρα προς μια κατεύθυνση με σταθερή ένταση.

«Ο Θεός να φυλάει» έλεγε η γιαγιά μου, αλλά με τα χρόνια έμαθα πως ο Θεός δεν τα προλαβαίνει όλα γι’ αυτό μας έδωσε μυαλό να φυλαγόμαστε. «Ποτέ ξανά» είπε σωστά ο πρωθυπουργός για να γίνει πράξη αυτό, χρειάζεται κάτι απλό: Να αποκτήσουμε κουλτούρα ασφαλείας ως λαός.

  • Στα τρένα, όπου τα συστήματα ασφαλείας όπως το European Train Control System (έχει δυο συστήματα που αλληλοσυμπληρώνονται: Αισθητήρες στις γραμμές ανά τακτές αποστάσεις και ραδιοκύματα με ενδιάμεσους ραδιοφάρους ώστε να «μιλούν» τα τρένα μεταξύ των) αλλά και το Collision Warning (σ.σ: ειδοποιεί από τα 3km) θα είχαν, αν λειτουργούσαν, αποτρέψει το κακό.
  • Στα αυτοκίνητα όπου παραπάνω από τους μισούς δε φορούν ζώνη ασφαλείας.
  • Στα μηχανάκια όπου 7 στους 10 το καλοκαίρι δε φορούν κράνος.
  • Στο πατίνι, στο ποδήλατο, στο σκι παντού απαιτείται κράνος.
  • Στα πεζοδρόμια που είναι γεμάτα ανομοιομορφίες και παγίδες.
  • Στο περπάτημα, να χρησιμοποιούμε τις διαβάσεις, να σεβόμαστε τον ΚΟΚ.
  • Στην οδήγηση να τηρούμε τα όρια ταχύτητας, να μην κοιτάμε το κινητό, να μην οδηγούμε μεθυσμένοι/κουρασμένοι ή υπό την επήρεια φαρμάκων/ουσιών.
  • Στη καθημερινότητα να γνωρίζουμε πρώτες βοήθειες.
  • Στις ιατρικές εξετάσεις, να ακολουθούμε αυτά που λένε οι γιατροί
  • Σε κλειστούς χώρους με πολυκοσμία να εντοπίζουμε πάντα τις εξόδους διαφυγής.

Θα μπορούσα να προσθέσω εκατοντάδες ακόμη παραδείγματα, νομίζω όμως ότι έχω γίνει αντιληπτός. Πρέπει ν’ αλλάξουμε κουλτούρα ως λαός χρειάζεται πολύ δουλειά στην παιδεία. Είναι όμως η μόνη ελπίδα για να υλοποιηθεί το «Ποτέ Ξανά». Αλλιώς ξανά και ξανά και ξανά.

Προφανώς θα ταξιδέψω σήμερα κιόλας με τρένο, Αθήνα Θεσσαλονίκη. Όπως ταξιδεύω και με αεροπλάνο, αυτοκίνητο, πλοίο. Δεν τίθεται τέτοιο θέμα.

Όσο φταίει ο σταθμάρχης, άλλο τόσο φταίει και αυτός που δεν μηδένισε με δικλείδες ασφαλείας την πιθανότητα λάθους.

Διαβάστε επίσης:

Γεραπετρίτης: Θέλω να ζητήσω συγγνώμη από τις οικογένειες των θυμάτων, κάνοντας συνολική αυτοκριτική