Οι οριοθετημένοι προϋπολογισμοί για τις ομάδες της F1 είναι ένα μεγάλο παραμύθι. Ένα παραμύθι που χτίζεται στη βάση του βιώσιμου αθλήματος και της ανταγωνιστικότητας των ομάδων. Όσοι γνωρίζουν τις ισορροπίες του αθλήματος και τα ψιλά γράμματα της Συμφωνίας Ομόνοιας βάσει της οποίας γίνεται η κατανομή των εσόδων, κατανοούν πως το σύστημα αβαντάρει τις πλούσιες ομάδες να παραμείνουν στην κορυφή.
Την τελευταία 20ετία μόνο δυο ομάδες κατάφεραν επενδύοντας δισεκατομμύρια δολάρια να ξεφύγουν από το μέσο του grid: Jaguar, Brawn ήταν δυο άσημες ομάδες που με τα χρήματα της Red Bull και της Mercedes αντίστοιχα βρέθηκαν στην κορυφή. Μαζί τους διαχρονικά η Ferrari που λαμβάνει δυσανάλογα πολλά χρήματα από τη Συμφωνία Ομόνοιας λόγω «ιστορικότητας».
Οι υπόλοιπες επτά ομάδες είναι καταδικασμένες στη μετριότητα. Δύσκολα ανεβαίνουν βάθρο, σπάνια νικούν. Αν διαλέξει κανείς μια χρονιά στην τύχη και αντιπαραβάλει προϋπολογισμούς και βαθμολογίες θα δει πως οι δυο κατατάξεις είναι σχεδόν πανομοιότυπες. Όσα πληρώνεις, παίρνεις. Πάντα έτσι ήταν, πάντα έτσι θα είναι.
Φοβούμενοι ότι μπορεί κάποιες μικρές ομάδες να βαρεθούν να χάνουν λεφτά και αγώνες και να αποφασίσουν να αποχωρήσουν στη FIA υιοθέτησαν τους οριοθετημένους προϋπολογισμούς. Μέγιστη δαπάνη τα 145 εκ. ευρώ ετησίως. Αυτό ίσχυε για το 2021 και κατέβηκε στα 140 εκ το 2022 και στα 135εκ. το 2023. Αλλά ξανανέβηκε γιατί υπάρχει πρόβλεψη όταν αλλάζουν τα οικονομικά δεδομένα, το ξέρετε ότι όλα ακριβαίνουν. Ακούγεται λογικό αλλά ο διάολος κρύβεται στις λεπτομέρειες.
Καταρχάς ομάδες όπως η Haas και η Williams δεν έχουν να ξοδέψουν 145 εκ. Δευτερευόντως θα ήταν απίθανο να δούμε ομάδες που διατηρούν πάνω από 1000 άτομα προσωπικό, όπως οι τρεις κορυφαίες να περιορίζονται πραγματικά σ’ αυτό το ποσό. Θα ήταν σα να αποδέχονται να απεμπολήσουν τη γνώση που έχουν αποκτήσει ώστε να γίνουν όλοι ίσοι. Γελάνε και οι πτέρυγες.
Ο κανονισμός του οριοθετημένου προϋπολογισμού περιλαμβάνει ότι αφορά στο μονοθέσιο (από το τιμόνι μέχρι το μπουλόνι) και την εξέλιξή του, όσα χρειάζονται για τη λειτουργία του μονοθεσίου, το προσωπικό, τον εξοπλισμό, τα ανταλλακτικά, τα κόστη μεταφοράς και ότι άλλο σχετίζεται με τα ανωτέρω. Προφανώς το μεγάλο θέμα είναι η εξέλιξη. Υπάρχουν συγκεκριμένοι αλγόριθμοι που υπολογίζουν τι έχει βελτιωθεί και τι κόστος είχε η βελτίωση αυτή.
Προφανώς ο κανονισμός έχει διάφορα παραθυράκια: Π.χ. τα έξοδα επικοινωνίας και marketing, τα έξοδα συντήρησης εγκαταστάσεων, τα ταξίδια, τα παράβολα, τα συμβόλαια τριών κορυφαίων στελεχών και των δυο οδηγών, τα μπόνους και τις ασφαλιστικές καλύψεις αλλά και ενέργειες προώθησης προϊόντων.
Δηλαδή μπορεί ο τεχνικός διευθυντής της ομάδας που έχει απολαβές π.χ. 20 εκ. ετησίως να διατηρεί σε μια δική του εταιρεία 50 αεροδυναμιστές που μελετούν λύσεις τις οποίες μετά τις παρουσιάζει ως δική του έμπνευση, μηδενικού κόστους. Προφανώς αυτό μπορεί να μαθευτεί, αλλά δεν απαγορεύεται.
Ο κανονισμός επίσης προβλέπει με σαφήνεια ότι σοβαρή υπέρβαση είναι πάνω από 5% δηλαδή πάνω από τα 7 εκ. ευρώ. Κάτω από 5% είναι μικρή παράβαση που μπορεί να επισύρει αντίστοιχα μικρή ποινή.
Η FIA ολοκλήρωσε πρόσφατα τη μέτρηση για το 2021 και βρήκε ότι τρεις ομάδες (Red Bull, Aston Martin, Williams) έχουν κάνει λάθος. Όλες δεν έχουν κάνει σωστή εφαρμογή του κανονισμού για την καταμέτρηση των εξόδων. Επιπλέον η Red Bull έχει κάνει και μικρή υπέρβαση εξόδων κάτω από 5%. Αυτό μπορεί να έχει ένα χρηματικό πέναλτι ή μια μικρή αθλητική ποινή.
Η Williams έχει ήδη διορθώσει το πρόβλημα, μένει να δούμε αν και τι ποινές θα επιβληθούν σε Red Bull και Aston Martin. Εννοείται πως θα είναι ανάλογες της παράβασης και σε καμία περίπτωση δε θα αλλοιώσουν πρωταθλήματα και επιτυχίες. Η Red Bull αντέδρασε άμεσα κάνοντας λόγο για «έκπληξη και απογοήτευση». Επίσης τονίζουν ότι θέλουν να δουν τα ευρήματα καθώς πιστεύουν ότι είναι σύννομοι.
Οι οριοθετημένοι προϋπολογισμοί είναι ένα μέτρο προς τη σωστή κατεύθυνση που θα χρειαστεί επικαιροποίηση και αυστηροποίηση για να αρχίσει να αποδίδει. Έως τότε οι μεγάλοι θα μοιράζονται τίτλους και οι μικροί έξοδα. Προφανώς το πρόβλημα θα κακοφορμίσει αν κάποια ομάδα αποχωρήσει, π.χ. Haas. Η εικόνα της F1 με 8 ή 9 ομάδες σίγουρα δεν είναι ιδιαίτερα εμπορική. Πρόβλημα έχει φυσικά και η εικόνα του πρωταθλήματος δυο ταχυτήτων αν δει κανείς π.χ. το φετινό Αυστριακό GP όπου ο 6ος τερμάτισε ένα γύρο πίσω.
Θα βρεθεί η χρυσή τομή; Χρόνια την ψάχνουν χωρίς επιτυχία.
Διαβάστε επίσης: