Το 2018 σηματοδότησε τη δέκατη επέτειο από την κατάρρευση της Lehman Brothers – το εμβληματικό γεγονός της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, του οποίου οι επιπτώσεις εξακολουθούν να γίνονται αισθητές σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ως νομικοί σύμβουλοι των ειδικών διαχειριστών της Lehman Brothers, έχουμε μια μοναδική άποψη εκ των έσω όχι μόνο για τις τεχνικές λεπτομέρειες της διαδικασίας, αλλά και για το τι χρειάστηκαν οι άνθρωποι που ενεπλάκησαν για να διαχειριστούν την κρίση με επιτυχία. Τα μαθήματα που πήραμε έχουν σημασία όχι μόνο για τη διαχείριση πτωχεύσεων, αλλά και για κρίσεις και άλλες πολύπλοκες καταστάσεις σε οποιοδήποτε τομέα.

Όταν η Lehman εισήλθε σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης, η PwC ενήργησε ως διαχειριστής για τις δραστηριότητες της Lehman Brothers στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη, ενώ η Linklaters ενήργησε ως νομικός σύμβουλος των διαχειριστών. Εναπόκειτο στην ομάδα των διαχειριστών – όχι στους υπαλλήλους της Lehman Brothers – να διαχειριστούν την επιχείρηση. Αυτό σήμαινε ότι μια ομάδα ανθρώπων από την PwC, με την υποστήριξη της Linklaters, έπρεπε να συμμετάσχει στην επιχείρηση στις 15 Σεπτεμβρίου 2008 (την ημέρα που η τράπεζα τέθηκε σε καθεστώς διαχείρισης) για να τη λειτουργήσει.

Σε συνεργασία, χαρτογραφήσαμε την οργανωτική δομή της Lehman Brothers και συγκεντρώσαμε ομάδες ειδικών από όλους τους αρμόδιους τομείς των εταιρειών μας (χρηματοοικονομικές αρχές, κεφαλαιαγορές, απασχόληση κ.ο.κ.) για να λειτουργήσουμε τα διάφορα τμήματα της Lehman.

Σεβασμός: Αποκομίζοντας τα οφέλη των σχέσεων

Αρχικά, δημιουργήθηκε μια “εκτελεστική επιτροπή” ανώτερων στελεχών της Linklaters και της PwC για να ασχοληθεί με τη γενική διοίκηση της διοίκησης. Κάθε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής είχε ήδη συναντηθεί με τα άλλα (καθώς και με πολλές άλλες δικηγορικές εταιρείες και εταιρείες παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών), εργάζονταν στην ίδια πλευρά ή στις απέναντι πλευρές του τραπεζιού σε πολλές συμφωνίες για δεκαετίες. Έτσι, υπήρχε ήδη σημαντική θεσμική γνώση για τον τρόπο με τον οποίο εργάστηκαν οι οργανισμοί του καθενός και, πολύ σημαντικό, τεράστιος προσωπικός σεβασμός για τις ικανότητες του καθενός.

Αυτή η γνώση και ο σεβασμός ήταν ζωτικής σημασίας. Μας επέτρεψε να ξεκινήσουμε άμεσα και όχι να ξοδέψουμε χρόνο και ενέργεια για να μάθουμε τους τρόπους εργασίας και τα χαρακτηριστικά μας. Όταν διαχειρίζεσαι μια κρίση, είναι αρκετά δύσκολο να μπεις σε αυτήν την κατάσταση (ειδικά μία τόσο περίπλοκη όπως της Lehman Brothers), επομένως το να συνεργάζεσαι με ανθρώπους που γνωρίζεις και σέβεσαι είναι απίστευτα χρήσιμο: και επομένως, το να αφιερώσουμε χρόνο για να οικοδομήσουμε τέτοιες σχέσεις στις καλές εποχές είναι μια εξαιρετική επένδυση.

Εμπιστοσύνη: αφήστε τα μέλη της ομάδας σας να στηριχθούν στην τεχνογνωσία τους για να εστιάσετε στα μεγάλα ερωτήματα

Η διαχείριση της Lehman απαιτούσε εκατοντάδες αποφάσεις να λαμβάνονται κάθε ώρα. Απλά δεν υπήρχε χρόνος να συζητήσουμε τα πάντα, επομένως ήταν ζωτικής σημασίας να εμπιστευόμαστε την εμπειρογνωμοσύνη εκείνων που ορίστηκαν ως υπεύθυνοι για τη λήψη των σωστών αποφάσεων.

Αφήσαμε τους ανθρώπους να λαμβάνουν πολλές αποφάσεις με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες και την τεχνογνωσία που είχαν στη διάθεσή τους – όχι μόνο τη δική τους νομική και λογιστική εμπειρία, αλλά και το σημαντικό προσωπικό της Lehman που είχε παραμείνει στη θέση του μετά τη διαχείριση – και έπειτα “ενώναμε στις τελείες” στην τηλεφωνική ενημέρωση της ομάδας μας στο τέλος της ημέρας. Αυτή η εμπιστοσύνη στην τεχνογνωσία των μελών της ομάδας μας απλοποίησε τη διαδικασία της διαχείρισης, απελευθερώνοντας την «εκτελεστική επιτροπή» ώστε να επικεντρωθεί στις πιο στρατηγικές και πολύπλοκες αποφάσεις.

Βιωσιμότητα: διατηρώντας τον εαυτό σας «έτοιμο»

Μετά την αρχική περίοδο στην επιχείρηση, συνειδητοποιήσαμε ότι η διαχείριση της Lehman θα ήταν τόσο μακρά όσο και περίπλοκη. Θα ήταν αδύνατο να εργαζόμαστε24 ώρες το εικοσιτετράωρο, 7 μέρες την εβδομάδα για μεγάλες χρονικές περιόδους – αυτό θα είχε οδηγήσει σε κόπωση, κατώτερης ποιότητας αποφάσεις και τελικά εξάντληση. Αντ ‘αυτού, προσπαθήσαμε να εξασφαλίσουμε ότι ο καθένας θα έπαιρνε ρεπό τουλάχιστον μία ημέρα ανά εβδομάδα. Ένα διάλειμμα κατά τη διάρκεια της εβδομάδας συνέβαλλε στη διατήρηση της ενέργειας και της κινητοποίησής μας και μας διατηρούσε «έτοιμους» στη διάρκεια των πολλών ετών της διαχείρισης.

Κρατήσαμε επίσης τις εργάσιμες ημέρες οριοθετημένες με μια ξεκάθαρη αρχή και τέλος, όσο μπορούσαμε. Στις 8 το πρωί θα είχαμε την καθημερινή μας ενημέρωση, όπου θα ανατίθεντο τα καθήκοντα της ημέρας, και στις 7 το απόγευμα θα είχαμε την καθημερινή μας ανακεφαλαίωση. Και πάλι, η αποφυγή συνεχών ξενυχτιών ήταν ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ποιότητας της εργασίας μας και του κινήτρου της ομάδας μας.

Συμπέρασμα

Η διοίκηση της Lehman Brothers ήταν ένα από τα πιο σύνθετα καθήκοντα διαχείρισης στην ιστορία και η αντιμετώπιση αυτής της κρίσης ήταν ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ακεραιότητας του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Η κατάσταση ήταν σίγουρα πολύ περίπλοκη τεχνικά. Και φυσικά η τεχνογνωσία στα θέματα – η γνώση της νομοθεσίας, της λογιστικής, της λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών αγορών κ.ο.κ. – ήταν ζωτικής σημασίας για την επιτυχή διαχείριση αυτής της κρίσης. Αλλά δέκα χρόνια μετά, είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι θεωρούμε πως η διαδικασία λήψης αποφάσεών μας σε όλη τη διάρκεια της κρίσης βασίστηκε όχι μόνο στην τεχνική εμπειρογνωμοσύνη και τη βαθιά εμπειρία μας, αλλά και στα πιο καθολικά στοιχεία – σεβασμό, εμπιστοσύνη, βιωσιμότητα – που μπορούν να βρεθούν σε έναν οργανισμό και μπορούν να εφαρμοστούν σε οποιαδήποτε κρίση.

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο world economic forum.org και συγγραφέας είναι ο Gideon Moore