Σκεφτείτε τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου. Τις μεγαλουπόλεις. Πραγματικούς γίγαντες με πληθυσμούς άνω των 10 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Το Τόκιο, βέβαια, θα βρίσκεται στη λίστα σας. Όπως επίσης, το Δελχί, η Σαγκάη, η Πόλη του Μεξικού, η Νέα Υόρκη, το Κάιρο. Πιθανόν το Λάγος, η Τζακάρτα και η Τσονγκκίνγκ, αν είστε υπερήφανοι για τις γνώσεις σας στη γεωγραφία.

Όμως η Τσενγκντού; Η Χαϊντεραμπάντ; Η Λουάντα;

Αυτές είναι μεταξύ των 10 πόλεων που προβλέπει ο ΟΗΕ ότι θα σπάσουν το φράγμα των 10 εκατομμυρίων κατοίκων μέχρι το 2030, φέρνοντας τον συνολικό αριθμό των μεγαλουπόλεων σε 43.

Η αύξηση του αριθμού των μεγαλουπόλεων είναι η πιο εμφανής απόδειξη της επιταχυνόμενης παγκόσμιας τάσης προς την αστικοποίηση. Το 1950, οι πόλεις φιλοξενούνταν 751 εκατομμύρια άτομα, λιγότερο από το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού. Μόνο δύο (Νέα Υόρκη και Τόκιο) είχαν πάνω από 10 εκατομμύρια κατοίκους. Σήμερα, το 55% από εμάς ζει σε αστικές περιοχές – δηλαδή 4,2 δισεκατομμύρια αστοί. Στην επόμενη γενιά, το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί στο 68%, προσθέτοντας δυνητικά άλλα 2,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους σε ήδη πολυπληθείς πόλεις.

Το ενενήντα τοις εκατό της μετατόπισης αυτής στις αστικές περιοχές θα πραγματοποιηθεί στην Ασία και την Αφρική. Εν μέρει, αυτό οφείλεται στα πολύ υψηλά επίπεδα αστικοποίησης αλλού – τέσσερις στους πέντε ανθρώπους στην Αμερική και τα τρία τέταρτα των Ευρωπαίων ζουν ήδη σε πόλεις. Αντίθετα, οι πόλεις φιλοξενούν μόνο το ήμισυ του πληθυσμού της Ασίας και η Αφρική εξακολουθεί να είναι κατά κύριο λόγο αγροτική.

Αλλά αυτό αλλάζει ταχύτατα. Αυτή τη στιγμή 22 από τις 33 πόλεις του κόσμου με πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων είναι στην Ασία και την Αφρική, όπως και όλες εκτός από μία από τις 10 που θα προστεθούν μέχρι το 2030.

Η Ινδία θα δει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη, με 416 εκατομμύρια νέους κατοίκους πόλεων μέχρι το 2050. Το Δελχί αναμένεται να ξεπεράσει το Τόκιο ως η πολυπληθέστερη πόλη του κόσμου μέχρι το 2028, φτάνοντας τα 39 εκατομμύρια κατοίκους έως το 2030. Μέχρι τότε στις σημερινές μεγαλουπόλεις της Βομβάης, της Καλκούτας, της Μπανγκαλόρ και της Τσενάι θα έχουν προστεθεί η Χαϊντεραμπάντ και η Αχμενταμπάντ.

Η Κίνα θα κερδίσει δύο ακόμα μεγαλουπόλεις, με την Τσενγκντού και την Ναντζίνγκ να προστίθενται στις έξι που ήδη υπερβαίνουν τα 10 εκατομμύρια κατοίκους (Σαγκάη, Πεκίνο, Τσονγκκίνγκ, Τιαντζίν, Γκουανγκζού και Σενζέν).

Αλλά η ανάπτυξη της Ασίας δεν περιορίζεται σε καμία περίπτωση στην Ινδία και την Κίνα. Η πρωτεύουσα του Μπαγκλαντές, η Ντάκα, προβλέπεται να είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο μέχρι το 2030, με 28 εκατομμύρια κατοίκους. Το Καράτσι και η Λαχόρη στο Πακιστάν θα ανέβουν στην κατάταξη, ενώ η Μανίλα και η Τζακάρτα θα δουν μεγάλη αύξηση του πληθυσμού τους. Οι νέες μεγαλουπόλεις θα περιλαμβάνουν τη Σεούλ και την πόλη του Χο Τσι Μινχ, ενώ η Τεχεράνη θα ξεπεράσει επίσης τα 10 εκατομμύρια ανθρώπους.

Υπάρχει μία αξιοσημείωτη εξαίρεση από την άνοδο του πληθυσμού στην Ασία, στη γηράσκουσα Ιαπωνία. Πριν από είκοσι χρόνια, η Οσάκα ήταν δεύτερη, πίσω μόνο από το Τόκιο. Όμως, ο πληθυσμός της μητροπολιτικής της περιοχής έφτασε στο απόγειό του στα 19 εκατομμύρια και τώρα συρρικνώνεται. Μέχρι το 2030 θα έχει πέσει από την πρώτη δεκάδα.

Με τον μεγαλύτερο αγροτικό πληθυσμό, η Αφρική έχει το μεγαλύτερο περιθώριο για αλλαγή. Το Κάιρο θα παραμείνει η μεγαλύτερη πόλη της ηπείρου. Αλλά η Κινσάσα στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό δεν θα μείνει πολύ πίσω, ξεπερνώντας το Λάγος μέσα στην επόμενη δεκαετία, και καθ’ οδόν για να εισέλθει στην πρώτη δεκάδα του κόσμου. Η πρωτεύουσα της Ανγκόλα, Λουάντα, πρόκειται να διπλασιαστεί σε μέγεθος, σχεδόν στα 15 εκατομμύρια κατοίκους. Το Νταρ Ες Σαλάαμ στην Τανζανία, μια άλλη μελλοντική μεγαλούπολη, αναπτύσσεται κατά μισό εκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο.

Παραδόξως, δεν προβλέπονται καθόλου νέες μεγαλουπόλεις για την Αμερική. Το Σάο Πάολο και η Πόλη του Μεξικού είναι σήμερα η 4η και η 5η μεγαλύτερη στον κόσμο. Αλλά μέχρι το 2030 θα έχουν πέσει στην 9η και την 8η θέση αντίστοιχα – η καθεμία εξακολουθεί να είναι μια ακμάζουσα, αναπτυσσόμενη μητρόπολη, αλλά δεν μπορεί να πιάσει την εκπληκτική επέκταση που προβλέπεται στην Ασία και την Αφρική. Το 1950, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούσαν να καυχηθούν για έξι από τις 20 μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου. Μέχρι το 2030 θα έχει μόνο μία – τη Νέα Υόρκη.

Η Ευρώπη έχει δει τον μεγαλύτερο αριθμό πόλεων που στην πραγματικότητα χάνουν πληθυσμό (ιδιαίτερα στην Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Ρωσία και την Ουκρανία). Περιέχει όμως και το μοναδικό μέρος έξω από την Ασία και την Αφρική που προβλέπεται να επιτύχει το καθεστώς της μεγαλούπολης μέχρι το 2030. Δεν είναι το Παρίσι, η Μόσχα ή η Κωνσταντινούπολη – αυτές είναι ήδη στη λίστα. Μετά από μια περίοδο παρακμής κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και σχεδόν 200 χρόνια από τότε που ήταν η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη του πλανήτη, το Λονδίνο αναπτύσσεται και πάλι γρήγορα.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μεγαλουπόλεις του πλανήτη είναι τεράστιες, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι μετακινούνται σε περιοχές που συχνά δυσκολεύονται να υποστηρίξουν τους πληθυσμούς που έχουν ήδη. Η στέγαση, η ρύπανση, οι μεταφορές, οι υποδομές, η ανισότητα και η κοινωνική συνοχή απαιτούν δημιουργικές λύσεις.

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο world economic forum.org και συγγραφέας είναι ο Alex Thornton