Δύο χρόνια έχουν παρέλθει από τις 8 Μαρτίου του 2022, όταν για πρώτη φορά η τιμή πώλησης της χρυσής λίρας από την τράπεζα της Ελλάδος, έσπασε το «φράγμα» των 500 ευρώ.

Οι υψηλές πτήσεις που καταγράφει ο αδιαφιλονίκητος βασιλιάς των μετάλλων, σε συνδυασμό με το εξελισσόμενο  μπρα-ντε-φερ των συναλλαγματικών ισοτιμιών ευρώ-δολαρίου, οδήγησαν την περασμένη Παρασκευή την τιμολόγηση της χρυσής λίρας, σε νέο ιστορικό ρεκόρ. Ένα από τα πολλά που εγγράφονται στο ενεργητικό της.

Η πώληση και η αγορά από την κεντρική τράπεζα της χώρας, διαμορφώθηκαν αντίστοιχα σε 545,57 και 452,79 ευρώ.

 Στον απόηχο βεβαίως της εκτίναξης του πολύτιμου μετάλλου, του οποίου η spot τιμή, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο χρυσού, έφτασε στην αρχή της περασμένης εβδομάδας στην ιστορική κορυφή των 2.186,97 δολαρίων ανά ουγγιά.

Ενώ με όρους κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος ο χρυσός αντίκρυσε επίσης τα ιστορικά υψηλά των 2.001,40 ευρώ ανά ουγγιά, των 31,1 γραμμαρίων.

Τώρα οι spot τιμές βρίσκονται στα 2.155,40 δολάρια (1979,85 ευρώ) με τις τάσεις οπισθοχώρησης να οφείλονται σε δύο λόγους: Αφ’ ενός μέν στα τελευταία στοιχεία που έδειξαν άνοδο πέραν του αναμενόμενου για τον πληθωρισμό και τις τιμές καταναλωτή στις Η.Π.Α, γεγονός που θολώνει τις προοπτικές για το πότε η Ομοσπονδιακή τράπεζα θα μπορούσε να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια.  Και αφ’ ετέρου, στην απότομη ανάκαμψη του δολαρίου, που ήρθε να αφαιρέσει «πόντους» από το λαμπερό και άφθαρτο μέταλλο.

Πλέον οι αναλυτές βλέπουν περίπου 60% πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων της Fed τον προσεχή Ιούνιο, από 74%  που ήταν οι εκτιμήσεις την προηγούμενη εβδομάδα.

Ο «δάκτυλος» της Κίνας και το ράλι της λίρας

Το πρόσφατο τίναγμα του χρυσού ξένισε αρκετούς, καθώς έμοιαζε μάλλον παράταιρο με τα επιτόκια να είναι ακόμη ψηλά και τις μετοχές παγκοσμίως να συνεχίζουν το ανοδικό τους τέμπο.

Η ερμηνεία που δόθηκε ήταν ότι η ενίσχυση του πολύτιμου μετάλλου υποδαυλίστηκε από «επιθετικές» αγορές στην Κίνα, σε τιμές πάνω από εκείνες της… συμβατικής διαπραγμάτευσης.

Το αν θα υπάρξει περαιτέρω αποθέρμανση ή εάν ο χρυσός επανέλθει άμεσα σε ανοδική κατεύθυνση, αποτελεί ανοικτό ερώτημα. Πάντως το σίγουρο είναι ότι εδώ όπου βρίσκεται τώρα η τιμή του, χαροποιεί ιδιαίτερα τους έχοντες και κατέχοντες χρυσές λίρες, Έλληνες ιδιώτες.

Από την άλλη πλευρά αναβαθμίζει την αξία των αποθεμάτων χρυσού της τραπέζης της Ελλάδος. Τα οποία από τα 9,118 δις ευρώ που ήταν στα τέλη της περσινής χρονιάς, υπολογίζονται τώρα σε 9,665 δισ.

Η τιμή πώλησης της χρυσής λίρας από τα ειδικά γκισέ της Τ.τ.Ε ξεκίνησε τη διαδρομή της στα χρόνια του ευρώ ( στην ανατολή του 2002) από τα 78,53 ευρώ. Ακολουθώντας την πορεία των τιμών του πολύτιμου μετάλλου, στις 18 Νοεμβρίου του 2005 πάτησε για πρώτη φορά στα επίπεδα των 100 ευρώ.

Χρειάστηκε να περάσουν 39 μήνες, μέχρι τις 17 Φεβρουαρίου του 2009, όταν υπερκεράστηκαν τα 200 ευρώ. Εν συνεχεία και μετά από 28 μήνες, στις 12 Ιουνίου του 2011, η λίρα πέρασε τα 300 ευρώ.

Από εκεί κα πέρα απαιτήθηκαν άλλοι 106 μήνες, μέχρι να πέσει και το «οχυρό» των 400 ευρώ, στις 17 Φεβρουαρίου του 2020.

Ενώ έπειτα από 25 μήνες, στις 8 Μαρτίου του 2022 ήρθε και η υπέρβαση των 500 ευρώ.

Με το νέο και προφανή στόχο να τοποθετείται στα 600 ευρώ, που απέχει περίπου 10% από τα τρέχοντα ιστορικά υψηλά. Εξαιρουμένης της ακραίας πληθωριστικής περιόδου της κατοχής, όπου η χρυσή λίρα είχε φτάσει να τιμολογείται στα 370,8 δις δραχμές, τον Ιούλιο του 1944…

Οι τιμές και το εξοντωτικό spread

Το δελτίο τιμών που δημοσιοποίησε την περασμένη Παρασκευή η Τ.τ.Ε ενείχε και χαρακτηριστικά έκπληξης αφού οι τιμές για τις αγοραπωλησίες λιρών ήταν ανώτερες από εκείνες της 11ης Μαρτίου, όταν ο χρυσός υπολογιζόμενος σε ευρώ έφτασε στα ψηλά όλων των εποχών…

Την Τρίτη, που θα ανοίξει και πάλι το δελτίο τιμών, θα φανεί η νέα τιμολόγηση, ανάλογα πάντα και με το που θα βρίσκεται η τιμή του χρυσού.

Εκείνο που δεν αλλάζει από την Τ.τ.Ε είναι ο οιονεί κεφαλικός φόρος, καθώς το spread των τιμών πώλησης και αγοράς αγγίζει το τοκογλυφικό 20,5%. Ψαλιδίζοντας σε σημαντικό βαθμό τα οφέλη τόσο για εκείνους που πουλάνε, όσους και γι’ αυτούς που αγοράζουν λίρες.

Με συνέπεια να στρέφει ένα τμήμα του κοινού σε ιδιωτικά γραφεία του είδους, που εμπορεύονται χρυσές λίρες με προσφορότερη τιμολόγηση. Αν και σε άλλους ζητήματα μπορεί να υπάρχουν αστερίσκοι…

Βάσει πάντως των τιμών του χρυσού της περασμένης Παρασκευής η δίκαιη τιμή της λίρας είναι στα 466,5 ευρώ. Διότι τα 7,9881 γραμμάρια βάρους της λίρας, απαρτίζονται από 11/12 μέρη χρυσού και 1/12 μέρος χαλκού. Με τη περιεκτικότητά της σε καθαρό χρυσό να είναι 7,3224 γραμμάρια.

Την ημέρα εκείνη η Τ.τ.Ε αγόραζε χρυσές λίρες από ιδιώτες με έκπτωση 2,94% επί της δίκαιης τιμής και την πουλούσε σε εκείνους με «καπέλο» 16,95%.

Πώς ήρθαν 3,39 τόνοι χρυσού στην Τ.τ.Ε

Ανεξαρτήτως όλων αυτών και κρίνοντας από τα στοιχεία του ισολογισμού της χρήσης του 2023, τα αποθέματα χρυσού της τράπεζας της Ελλάδος υπολογίζονται σε 151,83 τόνους (4,882 εκατ. ουγγιές).

Ενισχυμένα πέρσι κατά 240 κιλά χρυσού, ενώ σε ορίζοντα 5ετίας τα αποθέματα έχουν αυξηθεί κατά 2,23 τόνους και κατά 3,39 τόνους στην τελευταία δεκαετία…

Η αύξηση των αποθεμάτων είναι απόρροια των αθρόων πωλήσεων χρυσών λιρών που γίνεται από ιδιώτες, για τη συντριπτική πλειονότητα των οποίων η άνοδος των τιμών συνιστά ευκαιρία για εκποιήσεις και όχι για τοποθετήσεις. Την τελευταία 5ετία οι καθαρές πωλήσεις λιρών έφτασε αριθμητικά σε 282.626, ενώ στη 10ετία ανέρχονται σε 473.760 «κομμάτια».

Η Τ.τ.Ε στα τέλη του 2023 καταγράφει τη συνολική αξία του χρυσού σε 9,118 δις ευρώ, υπολογίζοντάς τον με 1.867,828 ευρώ ανά ουγγιά. Σήμερα η τιμή του είναι 6% ψηλότερα με συνέπεια να έχουν προστεθεί στην αξία του άλλα 547 εκατ. ευρώ.

Όμως, από τον χρυσό της Ελλάδος…λείπουν 30,652 τόνοι (985,6 χιλιάδες ουγγιές) οι οποίοι έχουν εισφερθεί στο πολυσυζητημένο Δ.Ν.Τ, ως μερίδιο συμμετοχής του Ελληνικού Δημόσιου. Εγγραφόμενο στις απαιτήσεις της Τ.τ.Ε.

Ως εκ τούτου, οι πραγματικά διαθέσιμες ποσότητες ανέρχονται σε 121,178 τόνους. Εξ αυτών οι 114,4 τόνοι υπάγονται στις διεθνείς προδιαγραφές και η Ελλάδα κατατάσσεται από το Παγκόσμιο Συμβούλιο χρυσού στην 35η θέση στον κόσμο. Όταν με όρους ΑΕΠ η χώρα βρίσκεται 55η στην παγκόσμια κατάταξη, ενώ πληθυσμιακά είναι 91η.

Το κεντρικό θησαυροφυλάκιο με 57 τόνους χρυσού

Στις αρχές του περασμένου Φεβρουαρίου εγκαινιάστηκε το ανακαινισμένο κεντρικό θησαυροφυλάκιο, στα υπόγεια του ιστορικού κτιρίου της Τ.τ.Ε επί της οδού Πανεπιστημίου, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.

Όπως επεσήμανε ο Διοικητής Γιάννης Στουρνάρας «με την ολοκλήρωση της ανακαίνισης και του εκσυγχρονισμού του, ο εμβληματικός αυτός χώρος διαθέτει πλέον υπερσύγχρονα μέσα ταξινόμησης, απογραφής και ασφάλειας». Προσθέτοντας ο ίδιος πως όλα αυτά γίνονται παρά το γεγονός ότι το πολύτιμο μέταλλο είναι συνυφασμένο με το παρελθόν και όχι με το μέλλον του χρήματος.

Στο κεντρικό θησαυροφυλάκιο της Τ.τ.Ε βρίσκεται το 47% των ποσοτήτων χρυσού, κάτι που υπό τις παρούσες συνθήκες αντιστοιχεί σε περίπου 57 τόνους…

Στο εξωτερικό και για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν έκτακτες καταστάσεις, βρίσκονται όπως ο Γιάννης Στουρνάρας,  το 29% στις Η.Π.Α (κάπου 35 τόνοι), το 20% στην Αγγλία (σχεδόν 24 τόνοι) και το υπόλοιπο 4% στην Ελβετία, που αντιστοιχεί σε περίπου 4,8 τόνους χρυσού.

Μένει βεβαίως να διαπιστωθεί εν τοις πράγμασι αν το ανακαινισμένο κεντρικό θησαυροφυλάκιο θα ανοίξει το δρόμο για επαναπατρισμό ποσοτήτων χρυσού. Όπως συμβαίνει και με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και ειδικά τη Γερμανία.

Ο Διοικητής της Τ.τ.Ε στην μεστή ομιλία του, κατά την τελετή των εγκαινίων, πρόσθεσε μεταξύ των άλλων και τα εξής: «Η σημασία του χρυσού άλλαξε, αλλά δεν εξαλείφθηκε.

Αντί για κάλυμμα της κυκλοφορίας τραπεζογραμματίων, ο χρυσός σήμερα αποτελεί ένα ακόμα περιουσιακό στοιχείο, μέρος του χαρτοφυλακίου στο ενεργητικό της Τράπεζας της Ελλάδος, το οποίο της επιτρέπει να ανταποκρίνεται σε διαφορετικές συνθήκες και απαιτήσεις.

Για τους πολίτες, δεν αποτελεί πλέον μέσο συναλλαγών, αλλά καταφύγιο αξίας σε συνθήκες αβεβαιότητας και κρίσης. Δεν είναι τυχαίο ότι η ζήτηση χρυσού εκτοξεύθηκε την περίοδο της μεγάλης χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Αξίζει, ωστόσο, να επισημάνουμε ότι παρόμοια φαινόμενα δεν έχουν παρατηρηθεί ούτε μετά την πρόσφατη άνοδο του πληθωρισμού διεθνώς, η οποία αποδίδεται όχι σε λάθη της οικονομικής πολιτικής ή σε αυξημένη ζήτηση, αλλά σε εξωγενείς κλυδωνισμούς».

Εν αντιθέσει με τις κεντρικές τράπεζες διαφόρων χωρών που ενισχύουν με αγορές τις θέσεις σε χρυσό, η Τ.τ.Ε αυξάνει παθητικά τα αποθέματά της, απορροφώντας προσφορές λιρών και ράβδων χρυσού από ιδιώτες.

Η τελευταία φορά που η τράπεζα Ελλάδος πούλησε χρυσό ήταν τον Αύγουστο του 2021, επί κυβερνήσεως Σημίτη και με Διοικητή τον Νίκο Γκαργκάνα.

Τότε εκποιήθηκαν 20 τόνοι χρυσού, έναντι 207 εκατ. ευρώ, με το πολύτιμο μέταλλο να τιμολογείται στα 322 ευρώ ανά ουγγιά. Σήμερα οι 20 αυτοί τόνοι αξίζουν περίπου 1,27 δισ. ευρώ…

Διαβάστε επίσης:

Χρυσές λίρες: Τις λιγότερες πωλήσεις σε όλα τα χρόνια του ευρώ έκαναν πέρσι οι Έλληνες – Σε ρηχά νερά και οι αγορές

Γιάννης Στουρνάρας: Εγκαινιάστηκε το ανακαινισμένο Κεντρικό Θησαυροφυλάκιο που φυλάσσεται ο χρυσός της ΤτΕ

Τι αυξάνει την τιμή του χρυσού