Πού μπορεί να πάει τώρα το χρηματιστήριο: Οι ευκαιρίες, οι κίνδυνοι και οι ομοιότητες με τη «μεγάλη έκρηξη» του ’90

Έχοντας προεξοφλήσει την εκλογική νίκη και την κοινοβουλευτική αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας, το χρηματιστήριο της Αθήνας δείχνει να ακολουθεί πορεία ανάλογη με εκείνη της «μεγάλης έκρηξης» του 1990. Για διαφορετικούς βέβαια λόγους, με συγκριτικά μικρότερη ανοδική ορμή μέχρι τώρα, αλλά και με την ελπίδα ότι οι προσδοκίες που καλλιεργούνται δεν θα… ξεφουσκώσουν τόσο εύκολα.

Από την αρχή της εφετινής χρονιάς και οι έξι πρώτοι μήνες στη σειρά πρόσθεταν συνεχώς κέρδη στον ελληνικό «ναό του χρήματος», τα οποία αθροιστικά έφτασαν στα επίπεδα του 41,6%.

Η άνοδος δεν κόπασε και πλέον τα κέρδη διαμορφώνονται στα επίπεδα του 45,9% με όρους Γενικού Δείκτη.

Η αμέσως προηγούμενη χρονιά κατά την οποία οι ελληνικές μετοχές είχαν άνοδο και τους έξι πρώτους μήνες ήταν αυτή του 1990, που ήταν επίσης ένα εκλογικό έτος. Τότε, τα κέρδη στο πρώτο μισό της χρονιάς είχαν φτάσει στο εκτυφλωτικό…238,14%.

Στο μεσοδιάστημα (8 Απριλίου) η Νέα Δημοκρατία, με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, είχε κερδίσει τις εθνικές εκλογές, αλλά παρά την ευρεία νίκη του με 46,89% είχε βγάλει 150 βουλευτές. Κατάφερε όμως να σχηματίσει κυβέρνηση, με την προσχώρηση και τη στήριξη του Θόδωρου Κατσίκη.

Το εντυπωσιακό χρηματιστηριακό ράλι εκείνης της χρονιάς στηρίχθηκε αφ’ ενός μεν στην πρώτη, σημαντική είσοδο ξένων Funds στην ελληνική αγορά, αλλά και αφ’ ετέρου στην εντονότατη παρουσία των ιδιωτών Ελλήνων επενδυτών.

Οι υπέρμετρες προσδοκίες για την ανάληψη των ολυμπιακών αγώνων του 1996 από την Αθήνα, οδήγησαν τις τιμές στα ύψη και τον Γενικό Δείκτη στο ιστορικό ρεκόρ των 1.684 μονάδων στις 5 Ιουλίου. Όμως η διατάραξη των γεωπολιτικών ισορροπιών με την επέμβαση του Ιράκ στο Κουβέιτ, καθώς επίσης και το γεγονός ότι οι ολυμπιακοί αγώνες αντί για την Αθήνα πήγαν στην Ατλάντα, προκάλεσαν το βίαιο ξεφούσκωμα των τιμών των μετοχών, που έχασαν το 50% της αξίας τους. Ήταν το πρώτο ισχυρό σοκ για την πρώτη μεγάλη «φουρνιά» των ιδιωτών Ελλήνων επενδυτών που διαπίστωσαν ότι λαϊκός καπιταλισμός του χρηματιστηρίου εκτός από τις υποσχέσεις για παχυλά κέρδη, κρύβει τις παγίδες των ζημιών.

Τι φέρνει το «Mitsotakis Trade»

Στη σημερινή πραγματικότητα, το ισχυρότερο δέλεαρ για την άνοδο της αγοράς, είναι καταφανώς η φιλοεπενδυτική ατζέντα του Κυριάκου Μητσοτάκη (Mitsotakis Trade) η ραγδαία απομείωση του ρίσκου της χώρας όπως αυτή εκφράζεται από τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων, αλλά και η βάσιμη προοπτική της ανάταξης της οικονομίας, μέσα σε ένα περιβάλλον πολιτικής σταθερότητας.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που περιμένουν ότι από τη Δευτέρα το χρηματιστήριο θα αποκτήσει περισσότερη ενέργεια, από τη στιγμή που όντως θα επιβεβαιωθούν τα προγνωστικά για την εκλογική κυριαρχία της ΝΔ. Άλλωστε με αυτά τα προγνωστικά, ο Γενικός Δείκτης έχει ενισχυθεί κατά 9,64% στη διάρκεια του μήνα πριν από την σημερινή προσφυγή στις κάλπες. Δηλαδή από τις 7 Ιουνίου μέχρι τώρα. Πρόκειται για τη δεύτερη καλύτερη επίδοση μετά το 1989…

Σε αδρές γραμμές, το διάστημα του ενός μήνα πριν από τις εκλογές, είναι καλό για τις μετοχές. Διότι έχει δώσει κέρδη τις 12 από τις 14 προεκλογικές περιόδους, των τελευταίων 30 ετών… Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο στον πρώτο μετεκλογικό μήνα, όπου το χρηματιστήριο κινείται τις περισσότερες φορές πτωτικά. Οκτώ, έναντι των πέντε ανοδικών, από τις οποίες ξεχωρίζει το μεγάλο άλμα του 46,7% που έγινε το 1990.

Μπορεί όμως η ελληνική αγορά να επαναλάβει κάτι τέτοιο; Είναι εύκολο να ξαναβρεθεί στο εγγύς μέλλον πάνω από τις 1.000 μονάδες, αφήνοντας πίσω του τις 894,66 μονάδες όπου βρίσκεται τώρα; Μπήκαν άραγε οι ελληνικές μετοχές σε έναν μακρύ και «ενάρετο κύκλο» ανόδου;

Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα της επενδυτικής κοινότητας, που εκ των πραγμάτων μόνο ο χρόνος είναι εκείνος που θα δώσει τις σωστές απαντήσεις. Διότι ναι μεν η χρηματιστηριακή αγορά ενσωματώνει σημαντικές προσδοκίες, αλλά ελλοχεύουν και οι κίνδυνοι.

Τα «αγκάθια» για τη νέα κυβέρνηση και οι Έλληνες «παίκτες»

Στην προκειμένη περίπτωση, καθοριστικό στοιχείο θα είναι τα πρώτα και άμεσα δείγματα γραφής της νέας κυβέρνησης. Kαθώς τόσο στην οικονομία όσο και στο χρηματιστήριο η ψυχολογία έχει καθοριστική σημασία, υπάρχει η αίσθηση ότι θα διαμορφωθεί ένα ευρύτερα θετικό κλίμα, ικανό να αναπτερώσει το ενδιαφέρον για τις ελληνικές μετοχές.

Ωστόσο, το δημοσιονομικό παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα «αγκάθια» της νέας κυβέρνησης, η οποία θα πρέπει επιπρόσθετα να εξηγήσει πειστικά από πού θα βρει τους πόρους για να χρηματοδοτήσει το γενναίο πρόγραμμα των φοροελαφρύνσεων.

Με αυτά τα δεδομένα όσο εύκολο φαντάζει να κινηθεί άμεσα η αγορά προς τις 1.000 μονάδες, άλλο τόσο εύκολο είναι να διορθώσει πτωτικά από τα τρέχοντα επίπεδά της. Ειδικά μάλιστα όταν η μεγάλη άνοδος των αποτιμήσεων που έχει συντελεστεί βραχυπρόθεσμα, αποτελεί πειρασμό για την κατοχύρωση κερδών.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι Έλληνες «παίκτες» ήταν εκείνοι που χρηματοδότησαν με συγκριτικά λίγα κεφάλαια τη χρηματιστηριακή άνοδο του περασμένου Ιουνίου.

Το «φρέσκο χρήμα» που μπήκε στην αγορά προήλθε κατά κύριο λόγο από τα εγχώρια Αμοιβαία, τις εταιρείες επενδύσεων, αλλά και τους ιδιώτες επενδυτές.

Αντίθετα οι ξένοι, ως ενιαία οντότητα, ήταν «καθαροί» πωλητές.

Ειδικά για το ελληνικό στοιχείο, ο Ιούνιος ήταν ο πρώτος μήνας της εφετινής χρονιάς, κατά τον οποίο υπερίσχυσαν στις αγορές, έναντι των ξένων και με ποσοστό 53,3%.

Η εντονότερη ανάμειξη των ιδιωτών Ελλήνων στα χρηματιστηριακά δρώμενα κάνει αρκετούς να υποθέτουν ότι η αγορά είναι πολύ κοντά στην κορύφωσή της. Αν όντως είναι έτσι, τότε οι μελλοντικές υπεραξίες θα βγουν μελλοντικά πολύ δυσκολότερα απ’ ό,τι μέχρι τώρα…