Λίγες, μόλις, μέρες πριν η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας ανακοινώσει τις παρεμβάσεις για τον Προσωπικό Γιατρό, η αναπληρώτρια Υπουργός Ειρήνη Αγαπηδάκη, σε συνέντευξη που μας παραχώρησε, ξεδιπλώνει το σχέδιο για την ενδυνάμωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ).

Αποκαλύπτει τι θα γίνει με τον Προσωπικό Γιατρό, ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) και τι αλλάζει στις ΤΟΜΥ (Τοπικές Μονάδες Υγείας).

1

Ακολουθεί η πλήρης συνέντευξη, που μας παραχώρησε η κα Αγαπηδάκη:

Κυρία Αγαπηδάκη, ξεκινώντας μπορείτε να μας εξηγήσετε τι, ακριβώς, περιλαμβάνει η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας;

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας αποτελεί τον στυλοβάτη του Εθνικού Συστήματος Υγείας, καθώς είναι αυτή που εγγυάται καλύτερη υγεία για όλους και όχι απλά ισότιμη πρόσβαση στη θεραπεία. Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ΠΦΥ, για πρώτη φορά συντελείται στη χώρα μας μια συντονισμένη και ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση, που δεν επικεντρώνεται μόνο στην ενίσχυση των Κέντρων Υγείας ή μόνο στον Προσωπικό Γιατρό, αλλά περιλαμβάνει όλες τις πτυχές και τις δομές του συστήματος της ΠΦΥ.

Περιλαμβάνει έναν επιστημονικά τεκμηριωμένο στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό, διασφαλίζοντας την καθολική και ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ) και αποσυμφόρησης των δομών δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

Το Υπουργείο Υγείας σχεδιάζει με άξονα το να επιτρέψει στην ΠΦΥ να λειτουργήσει επιτυχώς, ως το πρώτο σημείο επαφής των πολιτών με το σύστημα υγείας, παρέχοντας τη φροντίδα όσο εγγύτερα γίνεται στον πολίτη, εκεί όπου τα άτομα ζουν και εργάζονται.

Ποια είναι, λοιπόν, τα βασικά σημεία; Τι έχουμε να περιμένουμε;

Οι βασικές προτεραιότητες, που έχουν ήδη θεσπιστεί σε επιχειρησιακό επίπεδο, είναι: η υλοποίηση της Β’ Φάσης της Μεταρρύθμισης του Προσωπικού Ιατρού, η ενίσχυση των Κέντρων Υγείας με την ανακαίνιση 156 δομών, την αναβάθμιση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, καθώς και την ανάπτυξη 312 ιατρείων χρόνιων νοσημάτων στην ΠΦΥ, καθώς και η επέκταση των ΤΟΜΥ και η λειτουργία των Κινητών Ομάδων Υγείας (ΚΟΜΥ).

Επί της ουσίας η επαναθεμελίωση της ΠΦΥ προβλέπει υγειονομικό χάρτη με ενσωμάτωση της Δημόσιας Υγείας (integrated primary healthcare model) και ενοποιημένο δίκτυο υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο, κοντά στο μέρος που ζουν και εργάζονται οι πολίτες (που αποτελεί μια βασική αρχή της ΠΦΥ). Τα δίκτυα αυτά θα αποτελούνται από Κέντρα Υγείας, Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία, ΤΟΜΥ, ΚΟΜΥ (για τις απομακρυσμένες περιοχές). Θα συνεργάζονται με άλλες δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας, που διασυνδέουν τους πολίτες και με κοινωνικές υπηρεσίες, όπως δημοτικά ιατρεία και δημοτικές κοινωνικές υπηρεσίες.

Η κυβέρνηση επενδύει στην πρόληψη, αναπτύσσοντας την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας ως αυτόνομο Πυλώνα του ΕΣΥ, με αυτόνομη διοικητική και επιχειρησιακή λειτουργία, σε επίπεδο ΥΠΕ. Το μοντέλο αυτό βασίζεται στις βέλτιστες πρακτικές (best practice) διεθνώς, που υπαγορεύουν την ανάπτυξη ενοποιημένου συστήματος ΠΦΥ και Δημόσιας Υγείας (Integrated Public Health and Primary Healthcare), προκειμένου να αντιμετωπίζονται ολιστικά και έγκαιρα οι ανάγκες των πολιτών και να βελτιώνονται οι δείκτες υγείας του πληθυσμού.

Πρόκειται για ένα ζωτικής σημασίας έργο, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, που βασίζεται σε βέλτιστες πρακτικές, γεγονός το οποίο μπορεί να μας βοηθήσει να μειώσουμε σημαντικά τη νοσηρότητα στον πληθυσμό και να βελτιώσουμε την καθημερινότητα του πολίτη, καθώς θα ενισχύσει την παροχή υπηρεσιών στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.

Σε ποια φάση βρίσκεται ο προσωπικός γιατρός;

Η μεταρρύθμιση του Προσωπικού Γιατρού βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η θέσπιση του συστήματος του Προσωπικού Γιατρού αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές μεταρρυθμίσεις, που έχουν υλοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες στον τομέα της ΠΦΥ.

Είναι σημαντικό να αποσαφηνιστεί ότι ο Προσωπικός Γιατρός δεν αποτελεί ειδικότητα, αλλά έναν συγκεκριμένο ρόλο στο πλαίσιο του συστήματος υγείας. Ουσιαστικά λειτουργεί ως πλοηγός του ασθενούς στο ΕΣΥ, προκειμένου και να λαμβάνει έγκαιρα τις υπηρεσίες, που χρειάζεται, χωρίς ταλαιπωρία, αλλά και να υπάρχει ένας ειδικός, που παρακολουθεί συστηματικά αυτήν την πορεία του ασθενούς μέσα στο σύστημα και, βέβαια, την κατάσταση της υγείας του.

Μέχρι το τέλος του 2022 είχαμε ήδη κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα, καθώς πραγματοποιήθηκαν περίπου 5 εκατομμύρια εγγραφές πολιτών σε προσωπικό γιατρό, αριθμός που αντιστοιχεί σε πάνω από 50% του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Παράλληλα μέχρι σήμερα εγγεγραμμένοι στον θεσμό του προσωπικού γιατρού είναι περίπου 3.500 γιατροί – Πρωτοβάθμιας Φροντίδας του ΕΣΥ και ιδιώτες ελευθεροεπαγγελματίες. Μπορεί να εντάχθηκαν πολλοί ιδιώτες γιατροί στον θεσμό του Προσωπικού Γιατρού, ωστόσο δεν επαρκούν.

Τώρα έχει έρθει η στιγμή να εξελίξουμε περαιτέρω τον θεσμό και να ισχυροποιήσουμε αυτή τη μεταρρύθμιση, ώστε να καλυφθεί όλος ο πληθυσμός ως το τέλος του 2024.

Θα υπάρξουν αλλαγές στη λειτουργία του θεσμού;

Η πρώτη παρέμβαση αφορά στην ενίσχυση του αριθμού των Προσωπικών Ιατρών, ώστε να μπορεί κάθε πολίτης να εγγραφεί και να έχει τη δυνατότητα να λάβει τις υπηρεσίες πρόληψης και υποστήριξης, που προβλέπονται στον ρόλο του Προσωπικού Ιατρού, όπως διαμορφώνεται σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς.

Παράλληλα αναπτύσσουμε Πανεπιστημιακές Μονάδες ΠΦΥ στις 7 Ιατρικές Σχολές στην Ελλάδα, για την εκπαίδευση των μελλοντικών Γενικών και Παθολόγων σε περιβάλλον ΠΦΥ. Συνεπώς το αντικείμενο της Δημόσιας Υγείας αλλά και της ΠΦΥ μπαίνει εφεξής με άλλη δυναμική στις Ιατρικές Σχολές, ανανεώνεται και επικαιροποιείται. Παράλληλα είναι απαραίτητο να αυξηθεί ο ποσοστό των γενικών γιατρών και παθολόγων, ώστε να υπάρχει το δυναμικό για την ΠΦΥ και όλοι οι πολίτες να είναι καλυμμένοι. Από το 6% παθολόγων και γενικών γιατρών, που έχει η Ελλάδα σήμερα στο σύνολο των γιατρών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, θα πρέπει τα επόμενα χρόνια να καταφέρουμε να προσεγγίσουμε το 20% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Με ένα οργανωμένο δίκτυο πρωτοβάθμιας Υγείας η εξυπηρέτηση του πολίτη γίνεται καλύτερη και αντιμετωπίζουμε ολιστικά και έγκαιρα τις ανάγκες του, βελτιώνοντας τους δείκτες υγείας του πληθυσμού.

Με τις ΤΟΜΥ και τις ΚΟΜΥ τι θα γίνει;

Η απρόσκοπτη λειτουργία των ΤΟΜΥ και ΚΟΜΥ είναι σημαντική. Με τις ΤΟΜΥ και τις ΚΟΜΥ επιδιώκουμε να παρέχουμε μια σταθερή φροντίδα υγείας στους πολίτες, αποφορτίζοντας τα νοσοκομεία και βελτιώνοντας δραστικά την υγεία και την ποιότητα ζωής ειδικά των χρονίως πασχόντων. Να αλλάξουμε ουσιαστικά το βίωμα του πολίτη, που ζει με χρόνια νόσημα, αλλά και το βίωμα που σχετίζεται με την Πρόληψη. Ενσωματώνοντας τη δημόσια υγεία στην ΠΦΥ, παρέχουμε στους πολίτες μια σειρά υπηρεσιών, που είναι συγκεκριμένες και σταθερές.

Ήδη από την περίοδο της πανδημίας COVID-19, η λειτουργία των Κινητών Ομάδων Υγείας (ΚΟΜΥ) στην Ελλάδα αποτέλεσε παράδειγμα προς μίμηση για πολλές χώρες στην Ευρώπη. Πάνω από 360 ΚΟΜΥ προσέφεραν υπηρεσίες διαγνωστικών ελέγχων και εμβολιασμού, τόσο σε αστικές, όσο και σε απομακρυσμένες περιοχές.

Αλλάζουμε, λοιπόν, για να εφαρμόσουμε μια προσέγγιση, η οποία φάνηκε στην πράξη ότι είναι αποτελεσματική και αντί να περιμένουμε να έρθει ο πολίτης στις υπηρεσίες υγείας της ΠΦΥ, πάμε εμείς στον πολίτη. Για παράδειγμα, αν χρειάζεται κάποιος ενέσιμη θεραπεία, θα μπορεί να την κάνει στις ΤΟΜΥ (ακόμη και χημειοθεραπεία) στην κοινότητα και όχι να ταλαιπωρείται στο νοσοκομείο ή ακόμη και κατ’ οίκον.

Θέλουμε ουσιαστικά οι ΤΟΜΥ και οι ΚΟΜΥ να έχουν έναν πρόσθετο ρόλο για την διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων στην κοινότητα. Είδαμε πως η πιλοτική εφαρμογή των ΚΟΜΥ του ΕΟΔΥ και των ΤΟΜΥ της ΠΦΥ στη Θεσσαλία μετά τις πλημμύρες έφερε σημαντικά αποτελέσματα κι έτσι τώρα επιχειρούμε την επέκτασή τους.

Αυτό είναι το νέο μοντέλο, το οποίο θα δουν οι πολίτες σε όλη τη χώρα, τις ΤΟΜΥ, τις Κινητές Μονάδες να πηγαίνουν τους γιατρούς, τους νοσηλευτές, τους επισκέπτες υγείας χωριό-χωριό, σπίτι-σπίτι, για να μπορέσουν να παρέχουν τη φροντίδα υγείας που έχουν ανάγκη οι πολίτες σε αυτή τη χώρα, εκεί ακριβώς που ζουν και εργάζονταιχωρίς να ταλαιπωρούνται.

Οι ΚΟΜΥ και οι ΤΟΜΥ στηρίζουν την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, παρέχοντας προληπτικές εξετάσεις, εμβολιασμό, συνταγογράφηση, αλλά και εκπαίδευση πάνω στη διαχείριση της χρόνιας νόσου. Επιπλέον δράσεις πρόληψης, αγωγής και υποστήριξης, προαγωγή υγείας, καθώς και κατ’ οίκον φροντίδα ευάλωτων ομάδων και ατόμων, που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές.

Στόχος μας είναι η φροντίδα όλων των πολιτών με τρόπο ισότιμο και αποτελεσματικό, ώστε να βελτιωθούν οι δείκτες υγείας του πληθυσμού και να έχουμε όχι απλά περισσότερα χρόνια ζωής, αλλά περισσότερα χρόνια υγιούς ζωής, όπως αξίζει και δικαιούται κάθε πολίτης της χώρας μας.

Διαβάστε επίσης:

Άδωνις για απογευματινά χειρουργεία: Πενήντα νοσοκομεία ήδη ετοιμάζουν τα χαρτιά τους

Γεωργιάδης: Βάζει φίλτρο στις δαπάνες του ΙΦΕΤ

Γεωργιάδης: Νέα φάρμακα και κλινικές μελέτες οι επόμενες προτεραιότητες