«Όπως ήταν αναμενόμενο, στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, οι εκπρόσωποι των συστημικών εγχώριων τραπεζών συναντήθηκαν με τον Υπουργό Οικονομικών για να συζητήσουν τις δράσεις που θα πρέπει να αναλάβουν για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων», εξηγεί η Axia.

Η χρηματιστηριακή εκτιμά ότι ο συνολικός αντίκτυπος είναι απίθανο να εκτροχιάσει τις ισχυρές ανοδικές τάσεις για τα κέρδη ανά μετοχή, ωστόσο, ο ‘διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες’ και το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να καταλήξει διαφορετικό. Οι νέες προτάσεις είναι πιθανό να τεθούν σε ισχύ από τον Ιανουάριο του 2023.

Οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνουν την προώθηση των μέτρων που θα λάβουν οι τράπεζες: α) για τη στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών μέσω μεγαλύτερων περιόδων αποπληρωμής ή εφαρμογής χαμηλότερων επιτοκίων χωρίς επιβάρυνση του κράτους (οι τράπεζες θα πρέπει να υποβάλουν απαντήσεις εντός των επόμενων 15 ημερών), β) για την αύξηση της δυνατότητας έγκρισης εξωδικαστικών συμβιβασμών, γ) για την αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων και τη μείωση των περιθωρίων νέων δανείων και δ) για τη μείωση των προμηθειών και του κόστους συναλλαγών.

«Οι λεπτομέρειες δεν είναι συγκεκριμένες, αλλά η αρχική μας αντίδραση είναι ότι: α) η ευάλωτη στήριξη των νοικοκυριών θα μπορούσε να προκαλέσει περίπου 100 εκατ. ευρώ απώλεια στα καθαρά έσοδα από τόκους (NII) σε σχέση με τις εκτιμήσεις μας και 3% μείωση στα καθαρά κέρδη (EPS) κατά μέσο όρο για το 2023, αλλά κατά την άποψή μας ο βασικός κίνδυνος είναι ο πιθανός σχηματισμός νέων Stage 2 και μη εξυπηρετούμενων δανείων, υψηλότερο κόστος κινδύνου, και βραδύτερη μείωση του υφιστάμενου αποθέματος των NPEs που έχουν μεταβιβαστεί, β) τα υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων θα μπορούσαν να μειώσουν τα EPS κατά 5% και γ) η μείωση των προμηθειών συναλλαγών κατά 20% θα μπορούσε να μειώσει τα EPS κατά 4%”, εξηγεί η Axia.

Η Axia εκτιμά ότι το υπουργείο θέλει στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών, αν και δεν υπάρχει σαφής ορισμός και υποθέτει ότι η περίμετρος θα περιλαμβάνει τους 86 χιλ. δανειολήπτες (εκ των οποίων 75,6 χιλ. νοικοκυριά) που εντάχθηκαν στα προγράμματα “Γέφυρα 1” και “Γέφυρα 2” με συνολικό πακέτο στήριξης 530 εκατ. ευρώ. Το Υπουργείο Οικονομικών δήλωσε ότι δεν προτίθεται να απορροφήσει αυτό το πακέτο μέσω του κρατικού προϋπολογισμού. Ως αποτέλεσμα, η Axia εκτιμά ένα πρόσθετο πλήγμα στα καθαρά έσοδα από τόκους (NII) της τάξης των 100 εκατ. ευρώ για το σύστημα, το οποίο είναι περίπου 3% των κερδών ανά μετοχή.

Ωστόσο, η άλλη προτεραιότητα του Υπουργείου είναι να συμμορφωθούν οι τράπεζες με τους κανόνες της EBA, όσον αφορά τα NPE. Οι βασικοί κίνδυνοι είναι οι εξής:

· Νέο κύμα NPE θα μπορούσε να εμφανιστεί παράλληλα με υψηλότερο κόστος κινδύνου. Οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν δάνεια ύψους 9,3 δισ. ευρώ, 1,4 δισ. ευρώ και 3,4 δισ. ευρώ στο στάδιο ΙΙ για ενυπόθηκα, καταναλωτικά και μικρά επιχειρηματικά δάνεια που θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν να καταλήξουν ως μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα.

· Το υφιστάμενο απόθεμα NPE θα μπορούσε να μειωθεί πιο αργά. Τα δάνεια NPE του σταδίου 3 που έχουν διαγραφεί απαιτούν ένα έτος ενήμερων πληρωμών για να μετατραπούν ξανά σε εξυπηρετούμενα, αλλά το νέο “εγκεκριμένο από την κυβέρνηση σύστημα” θα μπορούσε να επαναφέρει αυτή τη διαδικασία ανακατάταξης. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανακατάταξη σε εκτελεστικά δάνεια χαμηλότερου αριθμού NPE (η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς έχουν περισσότερα δάνεια σε αυτή την κατηγορία).

· Αυξημένη δυνατότητα έγκρισης του μηχανισμού εξωδικαστικών ρυθμίσεων. Το υπουργείο επιθυμεί να φτάσει σε συνολικούς διακανονισμούς περίπου 1 δισ. ευρώ εντός μηνών, γεγονός που θα συνεπάγεται περίπου 120 εκατ. ευρώ πιθανές διαγραφές για τις τράπεζες. Αυτό προϋποθέτει 30% διαγραφές, με 80% συμμετοχή των τραπεζών.

· Αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων / μείωση των περιθωρίων δανεισμού. Τα υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων θα μείωναν τα κέρδη ανά μετοχή, καθιστώντας την πολύ κρίσιμη μεταβλητή.

· Επανεκτίμηση του κόστους αμοιβών και προμηθειών για τις συνήθεις τραπεζικές συναλλαγές. Αυτό αφορά τις προμήθειες μεταφοράς, συναλλαγών και πληρωμών που στήριξαν τα κέρδη των τραπεζών όταν τα επιτόκια ήταν αρνητικά. Αυτά αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% των συνολικών αμοιβών και προμηθειών ανά τράπεζα ή 7,5% έως 9,1% των βασικών τραπεζικών εσόδων. Υποθέτοντας μείωση κατά 20%, τα κέρδη ανά μετοχή θα μειωθούν κατά 3-4% για τις τράπεζες.

Ο αντίκτυπος θα είναι λογικά απορροφήσιμος

«Οι βασικοί κίνδυνοι αφορούν το σχηματισμό και το απόθεμα των NPE. Δεν μας εκπλήσσουν οι προτάσεις του Υπουργείου για τη στήριξη των δανειοληπτών, όλα αυτά τα μέτρα περιλαμβάνονταν σε πρόσφατα δημοσιεύματα του Τύπου και είναι (σε μεγάλο βαθμό) ενσωματωμένα στους αριθμούς μας, είτε μέσω χαμηλότερων επιτοκίων χορηγήσεων, είτε μέσω υψηλότερου beta καταθέσεων, είτε μέσω συντηρητικού κόστους κινδύνου, είτε μέσω βραδύτερης αύξησης των προμηθειών», εξηγεί η Axia.

«Σαφώς ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, ιδίως όσον αφορά την εκτέλεση των μέτρων αναστολής δανεισμού, όπου η προτεραιότητα θα πρέπει να είναι να μη δημιουργηθούν νέα NPEs ή να επιβραδυνθεί η επαναδραστηριοποίηση των ρυθμισμένων NPEs», καταλήγει η Axia.

Διαβάστε επίσης:

Axia: Νέοι αυξημένοι στόχοι για τις τράπεζες το 2023