Η ισχυρή ανατίμηση του χρυσού και συνακόλουθα της χρυσής λίρας δεν φαίνεται να συνιστά δέλεαρ για αγορές, αλλά μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για ομοβροντία πωλήσεων…

Τουλάχιστον έτσι το αντιλαμβάνονται οι Έλληνες και αυτό συνάγεται από τη συμπεριφορά τους, απέναντι στον ‘’βασιλιά’’ των μετάλλων. Γεγονός που προκύπτει ανάγλυφα μέσα από τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.

Στοιχεία τα οποία και πιστοποιούν ότι στη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της εφετινής χρονιάς, οι πωλήσεις χρυσών λιρών που έγιναν από τους Έλληνες ιδιώτες, πήραν την μορφή καταιγίδας…

Στις 65 εργάσιμες μέρες των τριών περασμένων μηνών (Ιουλίου, Αυγούστου και Σεπτεμβρίου) ρευστοποιήθηκαν 32.543 λίρες. Συνολικής αξίας 10,5 εκατ. ευρώ περίπου και βάρους 267 κιλών. Κατά μέσο όρο μάλιστα, ο ρυθμός των πωλήσεων κινήθηκε στις 500 λίρες ανά ημέρα… Όλα αυτά στο κεντρικό κατάστημα της Τ.τ.Ε. και στα ειδικά γκισέ που βρίσκονται στην αίθουσα του ισογείου, με είσοδο από την πλευρά της οδού Σταδίου. Διότι μόνο εκεί, η κεντρική τράπεζα της χώρας αγοράζει λίρες από ιδιώτες.

Αναμφίβολα, ο όγκος των πωλήσεων λιρών δημιουργεί ιδιαίτερη αίσθηση, αφού είναι ο μεγαλύτερος που έχει σημειωθεί στα 26 τελευταία τρίμηνα. Με το αμέσως προηγούμενο υψηλό να έχει καταγραφεί στο πρώτο τρίμηνο του 2013, όταν και οι Έλληνες είχαν εκποιήσει τότε, 33.428 χρυσές λίρες.

Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι οι πωλήσεις στο εφετινό τρίτο τρίμηνο, ήταν αυξημένες κατά 64,7% και 51,3% αντίστοιχα, σε σύγκριση με εκείνες του δεύτερου και του πρώτου τριμήνου της τρέχουσας χρονιάς. Όταν και είχαν εκποιηθεί 19.763 και 21.502 χρυσές λίρες.

Καθοριστικό στοιχείο στη διάρκεια του περασμένου, τρίτου τριμήνου, ήταν καταφανώς αυτό της ανόδου των τιμών του χρυσού στη διεθνή αγορά. Τιμολογημένος με βάση το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα και σε συνάρτηση της συναλλακτικής του ισοτιμίας με το αμερικανικό δολάριο, ο χρυσός έφτασε στις 3 Σεπτεμβρίου στο ιστορικό υψηλό των 1.410, 63 ευρώ ανά ουγγιά.

Την επόμενη μέρα η Τράπεζα της Ελλάδος καθόρισε την τιμή αγοράς της χρυσής λίρας στα 319,78 ευρώ και την τιμή πώλησης στα 385,61 ευρώ. Τιμές που συνιστούν κι αυτές με τη σειρά τους, νέο ρεκόρ όλων των εποχών… Ξεπερνώντας κατά 8 ευρώ περίπου, την προηγούμενη, ιστορική κορύφωση της τιμής της χρυσής λίρας, που είχε συντελεστεί στις 28 Σεπτεμβρίου του 2012.

Οι λιγότεροι αγοραστές σε όλα τα χρόνια του ευρώ

Σε αντίθεση πάντως με τους …ένθερμους πωλητές που κυριάρχησαν, οι αγοραστές λιρών τείνουν να γίνουν είδος προς εξαφάνιση. Μόλις 1.359 κομμάτια ήταν αυτά που αγόρασαν οι Έλληνες στη διάρκεια του τρίτου τριμήνου, από το κεντρικό , αλλά και τα 17 υποκαταστήματα που διαθέτει στη χώρα, η Τράπεζα της Ελλάδος. Οι αγορές αυτές, με εκτιμώμενη συνολική αξία περί τα 490.000 ευρώ, συνιστούν επίσης, ένα νέο, αρνητικό ρεκόρ αυτήν τη φορά, σε αφορά τη ζήτηση λιρών. Πρόκειται για τον μικρότερο αριθμό χρυσών λιρών που έχουν αγοράσει οι Έλληνες σε ένα τρίμηνο, σε ολόκληρη την ιστορία που έχει το ευρώ στη χώρα… Δηλαδή από την αρχή του 2002 έως τώρα.

Η κορύφωση της ζήτησης για χρυσές λίρες ήταν στην πενταετία 2008-2012 και συσχετίζεται με δύο λόγους: Αρχικά ήταν η διεθνής αναταραχή που πριμοδότησε τον χρυσό, ως ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο. Στη συνέχεια ανέκυψε με σφοδρότητα η ελληνική κρίση, που έκανε πολλούς να στραφούν στις χρυσές λίρες. Είτε ώς άμυνα απέναντι στο ζοφερό ενδεχόμενο της εξόδου της χώρας από το ευρώ, είτε γιατί ή ανοδική πορεία της τιμής του χρυσού, αποτέλεσε πόλο έλξης για ορισμένα αποταμιευτικά κεφάλαια, που έφευγαν από τις τράπεζες.

Πάντως και τότε και τώρα η αντίδραση των Ελλήνων είναι σχεδόν ταυτόσημη. Όσο οι τιμές ανέβαιναν στα ψηλά του 2012, τόσο πύκνωναν οι ανά τρίμηνο πωλήσεις, ενώ από την άλλη πλευρά συρρικνωνόταν η ζήτηση. Τώρα βέβαια το ενδιαφέρον για αγορές λιρών έχει πέσει στα τάρταρα. Και γιατί οι τιμές είναι ψηλές και τα διαθέσιμα των Ελλήνων έχουν περιπέσει στο ναδίρ, αλλά και γιατί έχει εξοβελιστεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του ρίσκου, για την πορεία της χώρας.

Πώς εξηγούνται οι μεγάλες πωλήσεις

Η ‘’καταιγίδα’’ των πωλήσεων λιρών στο τελευταίο τρίμηνο είναι κι αυτή εξηγήσιμη. Κατά πρώτον, γιατί οι έχοντες
εκμεταλλεύτηκαν τα οφέλη από την άνοδο των τιμών. Η άνοδος αυτή ήταν 5% στο διάστημα των τριών πρώτων μηνών του 2019, ενώ επιπλέον 5% ήταν η άνοδος στο δεύτερο τρίμηνο, για να έρθει ένα άλμα 10% στο τρίτο εφετινό τρίμηνο.

Ο δεύτερος λόγος ήταν η κυρίαρχη αίσθηση της επιστροφής της χώρας στην κανονικότητα. Κάτι που έγινε εξ αρχής ορατό με την εκλογή της νέας κυβέρνησης, αλλά και την κατάργηση των capital controls.

Τρίτος άλλα όχι ήσσονος σημασίας λόγος, ήταν αυτός που σχετίζεται με τις ανάγκες των νοικοκυριών. Τα οποία προκειμένου να κλείσουν τις κάθε είδους ‘’τρύπες’’ στους οικογενειακούς προγραμματισμούς, έσπευσαν να εκποιήσουν λίρες. Με μεγαλύτερη ευκολία μάλιστα, καθώς οι ανοδικές τιμές τους έδωσαν την ευχέρεια να πουλήσουν.

Σήμερα η τιμή του χρυσού έχει αποκλιμακωθεί από τα πρόσφατο ρεκόρ, αφού το πολύτιμο μέταλλο είναι στα 1.332,75 ευρώ. Ή 1.489,6 δολάρια ανα ουγγιά των 31,1 γραμμαρίων. Η Τράπεζα της Ελλάδος πουλάει τώρα τη χρυσή λίρα στα 367,8 ευρώ, ενώ την αγοράζει στα 305,01 ευρώ. Αν ληφθεί υπόψη ότι η χρυσή λίρα ζυγίζει 7,988 γραμμάρια και περιέχει 7,322 γραμμάρια χρυσού (0,23542 ουγγιές) τότε η…δίκαιη τιμή της θα πρέπει να ήταν στα 313,75 ευρώ.

Η τιμολογιακή πολιτική που ακολουθεί η Τ.τ.Ε έχει επικριθεί κατ’ επανάληψη, καθώς ανάμεσα στην αγορά και την πώληση υπάρχει μια τεράστια διαφορά…20,6%, που την πληρώνουν φυσικά εκείνοι που κάνουν αγοραπωλησίες. Στο παρελθόν η τράπεζα έχει υποστηρίξει ότι αυτό το ‘’κεφαλικό spread’’ έχει επιβληθεί ώς φραγμός απέναντι σε φαινόμενα κερδοσκοπίας, αλλά και λόγους λειτουργικού κόστους. Πέραν του spread οι πωλητές λιρών πληρώνουν και προμήθεια 5 τοις χιλίοις, η κατ’ ελάχιστον 3 ευρώ για τις συναλλαγές τους…

Εκτός από την Τ.τ.Ε και εξαιρουμένων των κάθε είδους εμπόρων του χρυσού που ευδοκιμούν ανά την επικράτεια,
ιδιαίτερα ενεργή στις αγοραπωλησίες χρυσού και χρυσών λιρών είναι και η τράπεζα Πειραιώς. Με ελαφρά καλύτερες τιμές από εκείνες που δίνει το ημερήσιο δελτίο της κεντρικής τράπεζας.

Η Τ.τ.Ε είναι η μόνη που δημοσιοποιεί στοιχεία για τις αγοραπωλησίες λιρών, κάτι που ξεκίνησε επί ημερών της Διοίκησης Γιώργου Προβόπουλου και με τον Νίκο Κεράνη να είναι τότε στο νευραλγικό πόστο της επικοινωνίας.

Ορισμένες πλευρές υποστηρίζουν ότι από τις τράπεζες ‘’περνάει’’ μόνο το 50% στις αγοραπωλησίες λιρών και το υπόλοιπο μισό της αγοράς, από τα ενεχυροδανειστήρια…