Αφιέρωμα New Green Deal – Μεγάλος Υποστηρικτής ΔΕΗ 

Αυξημένος κίνδυνος μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών από τα κουνούπια αλλά και αύξηση της θνησιμότητας από καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα, λόγω της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας στη χώρα μας, είναι οι κύριες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα.

Τον κώδωνα του κινδύνου σε Πολιτεία και πολίτες έκρουσαν οι Έλληνες επιστήμονες παρουσιάζοντας την 1η Ιουνίου 2020 τα ευρήματα της τελευταίας έκθεσης “Περιβάλλον και Υγεία 2019”, του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ). Έκθεση που στηρίχθηκε στις έρευνες “Επιδράσεις στην υγεία από την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα” της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και «Κλιματική Αλλαγή και Υγεία» του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Αύξηση θερμοκρασίας και θνησιμότητας

Τα αποτελέσματα της έρευνας προβλέπουν ότι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στη χώρα μας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής θα επηρεάσει ιδιαίτερα την εμφάνιση καρδιαγγειακών και αναπνευστικών νοσημάτων, αφού θα αυξηθεί ο χρόνος έκθεσης του ελληνικού πληθυσμού σε συνθήκες θερμικής δυσφορίας.

Σύμφωνα με τις πλέον μετριοπαθείς προβλέψεις ο αριθμός ημερών με ισχυρή θερμική επιβάρυνση για τον πληθυσμό της Αθήνας αναμένεται να αυξηθεί κατά 50% την περίοδο (2021-2050), με ακόμα μεγαλύτερη αύξηση μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα, σε σύγκριση με την περίοδο αναφοράς 1961-1990.

Το δυσμενέστερο κλιματικό σενάριο προβλέπει ότι ο αριθμός των ωρών με μεγάλη δυσφορία στην περιοχή της Αθήνας πρόκειται να αυξηθεί σε ποσοστό που υπερβαίνει το 150% στο απώτερο μέλλον (2071-2100), σε σχέση με την τελευταία 30ετία του 20ού αιώνα (1971-2000).

Να σημειωθεί ότι αύξηση κατά 50 φορές των σοβαρών περιστατικών καυσώνων με αντίστοιχο πολλαπλασιασμό των θανάτων λόγω της αφόρητης ζέστης προβλέπει για την Ελλάδα αλλά και την Πορτογαλία και την Ισπανία, η έκθεση PESETA IV (Projection of Economic Impacts of Climate Change in Sectors of the European Union based on Bottom-Up Analysis) του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Κομισιόν, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα στα μέσα Μαΐου.

Ποιες περιοχές θα «βράσουν»

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, τα επίπεδα θερμικής δυσφορίας αναμένεται να αυξηθούν στις περισσότερες παράκτιες και νησιωτικές περιοχές της Ελλάδας. Σε αστικές περιοχές, όπως η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, το Ηράκλειο, η Λάρισα, ο Βόλος, τα Ιωάννινα, η Καβάλα η Λαμία και η Αθήνα, η αναμενόμενη αύξηση θα κυμανθεί μεταξύ 10 και 13 ημερών, ενώ στην πόλη της Καλαμάτας αναμένεται η μεγαλύτερη αύξηση κατά 16 επιπλέον ημέρες.

Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδεικνύουν άμεση επίδραση των υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος, καθώς ο κίνδυνος θνησιμότητας αυξάνεται σημαντικά πάνω από τους 33 βαθμούς Κελσίου, υποδηλώνοντας μια σημαντική επίδραση των υψηλών θερμοκρασιών στη θνησιμότητα την ίδια και αλλά και την επόμενη ημέρα ενός επεισοδίου υψηλών θερμοκρασιών, επικινδυνότητα η οποία διατηρείται για μια εβδομάδα. Ο κίνδυνος θνησιμότητας από καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα αυξάνεται κατά μέσο όρο 4,4% και 5,9%, αντίστοιχα, την ημέρα ενός επεισοδίου υψηλών θερμοκρασιών αλλά και την επομένη, ενώ ο κίνδυνος μειώνεται απότομα τις επόμενες ημέρες.

Να σημειωθεί ότι και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά, όσον αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη, ότι η αύξηση της θερµοκρασίας κατά ένα βαθµό αναμένεται να επιφέρει αύξηση της θνησιµότητας κατά 1% έως 4%.

Μολυσματικές ασθένειες

Οι Έλληνες ερευνητές επισημαίνουν και τον κίνδυνο που επιφέρει η κλιματική αλλαγή εξαιτίας της επιμήκυνσης της περιόδου δράσης των ενδημικών ειδών κουνουπιών αλλά και διαφόρων ειδών κουνουπιών-εισβολέων, όπως το ασιατικό κουνούπι «Τίγρης», που ευθύνεται για την εξάπλωση του ιού του Δυτικού Νείλου, ενώ εκτιμάται ότι λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας θα έχουμε επανεμφάνιση του Δάγγειου πυρετού. Αυτό σημαίνει ότι οι μεταβολές στις κλιματικές παραμέτρους αναμένεται να επηρεάσουν και τη μετάδοση ασθενειών στον άνθρωπο μέσω οργανισμών διαβιβαστών, ιδίως κουνουπιών.

Τα βασικά συμπεράσματα από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στη μετάδοση ασθενειών από κουνούπια διαβιβαστές στην Ελλάδα, όπως παρουσιάζονται στην έκθεση είναι τα εξής:

-Κατά τις επόμενες δεκαετίες, το κουνούπι τύπου «τίγρης» (Aedes albopictus) θα παραμείνει ενεργό στη χώρα μας παρά τη μείωση της συμβατότητας του.

-Κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα, ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού Chikungunya, μέσω του κουνουπιού Aedes albopictus, θα παραμείνει υψηλός στα Δυτικά παράκτια τμήματα της Ελλάδας, όπως και σε περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης.

-Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τα κουνούπια του γένους Culex, τα οποία αποτελούν τον βασικό διαβιβαστή του ιού του Δυτικού Νείλου στον άνθρωπο.

-Οι περιοχές της Ελλάδας στις οποίες είναι πιθανό τα επόμενα χρόνια να υπάρξει έξαρση κρουσμάτων του ιού του Δυτικού Νείλου είναι η Μακεδονία, η Θράκη αλλά και τμήματα της κεντρικής ηπειρωτικής χώρας.

-Κατά τον 21ο αιώνα, αναμένεται σε περιοχές της Ελλάδας η επικράτηση των θερμοκρασιών που είναι αναγκαίες για την διάδοση του Δάγγειου ιού μέσω του κουνουπιού Aedes aegypti, που όμως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει στη χώρα.

Τα μέτρα που προτείνουν για τα κουνούπια

Οι επιστήμονες στην έκθεσή τους κάνουν και προτάσεις για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, προκειμένου να περιοριστούν οι κίνδυνοι που απορρέουν από την μετάδοση ασθενειών στον άνθρωπο μέσω κουνουπιών. Συγκεκριμένα προτείνουν:

-Οι τοπικές αρχές θα πρέπει να εκτελούν αποτελεσματική παρακολούθηση του πληθυσμού των διαφόρων ειδών κουνουπιών με εγκατάσταση ενός εκτενούς δικτύου παγίδων και να εφαρμόζουν έγκαιρα τη χρήση εντομοκτόνων, ιδιαίτερα για την εξουδετέρωση των προνυμφών (προνυμφοκτονία).

-Η εξουδετέρωση των ακμαίων κουνουπιών γίνεται με ψεκασμούς από το έδαφος, ενώ οι εναέριοι ψεκασμοί συνίστανται μόνο σε ακραία περιστατικά και πάντα με την τήρηση αυστηρών κριτηρίων που έχουν σχέση με τις χρήσεις γης.

-Οι πολίτες μπορούν αυτόνομα να λαμβάνουν μέτρα προστασίας τόσο του εαυτού τους (π.χ. χρήση εντομοαπωθητικών σκευασμάτων, χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές με πολύ έντονη παρουσία κουνουπιών) όσο και της κατοικίας τους (π.χ. εξάλειψη φυσικών ή τεχνητών μικρών εστιών συσσώρευσης στάσιμου νερού οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν ιδανικό τόπο για την εναπόθεση των αυγών των κουνουπιών, χρήση προστατευτικών πλεγμάτων (σήτες) σε παράθυρα, τζάκια, αεραγωγούς και φεγγίτες για να παρεμποδίζεται η είσοδος των κουνουπιών στο εσωτερικό των σπιτιών).

Διαβάστε περισσότερα για το κλίμα, το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή στο μεγάλο αφιέρωμα New Green Deal του mononews.gr