Αφιέρωμα Nature Matters – Μεγάλος Υποστηρικτής The American College of Greece

Δύο από τους βασικούς πυλώνες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (New Green Deal) της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίτευξη των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης είναι η νέα στρατηγική για τη βιοποικιλότητα καθώς και η νέα στρατηγική για τον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων, στρατηγικές που αλληλοσυμπληρώνονται με στόχο την επίτευξη, κατά τo δυνατόν, ισορροπίας μεταξύ της φύσης, των συστημάτων τροφίμων και της βιοποικιλότητας.

Ο λόγος που οι δύο αυτοί τομείς μπήκαν στο επίκεντρο του New Green Deal είναι πως πρόκειται για μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική με στόχο την ανάκαμψη από την κρίση του νέου κορονοϊού, στρατηγική που θα αποφέρει οικονομικά οφέλη ενώ θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα των κρατών-μελών απέναντι σε μελλοντικές κρίσεις.

Το σχέδιο για τη βιοποικιλότητα

Η ΕΕ υιοθέτησε ένα φιλόδοξο μακροπρόθεσμο σχέδιο για την προστασία της φύσης και την αναστροφή της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων, με ορίζοντα το 2030 και συγκεκριμένα:

-Τον μετασχηματισμό τουλάχιστον του 30% της ξηράς και της θάλασσας της Ευρώπης σε προστατευόμενες περιοχές με αποτελεσματική διαχείριση. Στόχος είναι η αξιοποίηση των υφιστάμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000, η συμπλήρωσή τους με εθνικά προστατευόμενες περιοχές και η παράλληλη διασφάλιση της αυστηρής προστασίας περιοχών με πολύ υψηλή βιοποικιλότητα και κλιματική αξία.

-Τη βελτίωση της κατάστασης τουλάχιστον του 30% των προστατευόμενων οικοτόπων και ειδών της ΕΕ, όπως και την αποκατάσταση τουλάχιστον 25.000 χλμ. ποταμών ελεύθερης ροής.

-Φύτευση τουλάχιστον 3 δισεκατομμυρίων δέντρων και προστασία των εναπομεινάντων πρωτογενών και παλαιών δασών.

-Εξάλειψη των παρεμπιπτόντων αλιευμάτων (είδη μη εμπορικά ή προστατευόμενα που πιάνονται στα δίχτυα των αλιευτικών σκαφών) προστατευόμενων ειδών ή μείωσή τους σε επίπεδο που επιτρέπει την πλήρη ανάκτηση των ειδών και δεν απειλεί την κατάσταση διατήρησής τους.

Χρηματοδότηση με 20 δισ. ευρώ ετησίως

Οι επιτελείς της ΕΕ αποφάσισαν την αποδέσμευση 20 δισ. ευρώ ετησίως, ποσό που θα διατίθεται για την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων και για επενδύσεις στο δίκτυο Natura 2000, καθώς και σε πράσινες υποδομές σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Οι δράσεις και οι επενδύσεις θα γίνουν με τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα τόσο σε εθνικό όσο και σε επίπεδο ΕΕ.

Οι Βρυξέλλες αποφάσισαν επίσης, στο πλαίσιο του InvestEU, να συσταθεί ειδική πρωτοβουλία για το φυσικό κεφάλαιο και την κυκλική οικονομία, με στόχο την κινητοποίηση τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ τα επόμενα 10 χρόνια, με βάση μικτή χρηματοδότηση από τον δημόσιο/ιδιωτικό τομέα.

Η φύση και η βιοποικιλότητα αποτελούν προτεραιότητα και του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, γι’ αυτόν το λόγο η ΕΕ αποφάσισε να παράσχει μακροπρόθεσμη ασφάλεια στους επενδυτές και να συμβάλει στην ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα με στόχο την καθοδήγηση των επενδύσεων προς την πράσινη ανάκαμψη και την υλοποίηση λύσεων που βασίζονται στη φύση.

Το μέγεθος της καταστροφής

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν, τα τελευταία 40 χρόνια ο πληθυσμός των άγριων ειδών παγκοσμίως μειώθηκε κατά 60% εξαιτίας μη βιώσιμων ανθρώπινων δραστηριοτήτων ενώ πάνω από 1 εκατομμύριο είδη διατρέχουν κίνδυνο εξαφάνισης τα επόμενα χρόνια. Οι κύριοι παράγοντες αυτής της απώλειας είναι η μετατροπή φυσικών οικοτόπων σε γεωργικές εκτάσεις και η επέκταση των αστικών περιοχών. Άλλες αιτίες είναι η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων (όπως η υπεραλίευση και οι καταστρεπτικές γεωργικές πρακτικές), η κλιματική αλλαγή και η ρύπανση.

Την ίδια ώρα είναι τεράστιο το οικονομικό κόστος από την καταστροφή των οικοτόπων αφού η απώλεια της βιοποικιλότητας έχει επίσης ως αποτέλεσμα τη μείωση της απόδοσης των καλλιεργειών και των αλιευμάτων.

Σύμφωνα με την Κομισιόν,  από το 1997 έως το 2011, χάθηκαν παγκοσμίως περίπου 3,5-18,5 τρισ. ευρώ σε υπηρεσίες οικοσυστήματος λόγω της μεταβολής της εδαφοκάλυψης, ενώ εκτιμάται ότι ετησίως χάνονται 5,5-10,5 τρισ. ευρώ λόγω της υποβάθμισης του εδάφους!

«Από το αγρόκτημα στο πιάτο»

Η δεύτερη πολύ σημαντική στρατηγική της ΕΕ στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και με στόχο την επίτευξη της Βιώσιμης Ανάπτυξης είναι το σχέδιο «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», που συνδέεται με αλλαγή στροφής στο γεωργικό τομέα και γενικότερα στον τομέα των τροφίμων προκειμένου να γίνει βιώσιμος. Οι στόχοι της στρατηγικής είναι εξαιρετικά φιλόδοξοι αφού προβλέπουν:

-Μείωση κατά 50% της χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων και του κινδύνου που συνδέεται με αυτά και κατά 50 % της χρήσης των πιο επικίνδυνων φυτοφαρμάκων έως το 2030.

-Μείωση των απωλειών θρεπτικών ουσιών τουλάχιστον κατά 50%, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι δεν θα υπάρξει υποβάθμιση της γονιμότητας του εδάφους.

-Μείωση χρήσης  λιπασμάτων τουλάχιστον κατά 20% έως το 2030.

-Μείωση κατά 50% των πωλήσεων αντιμικροβιακών φαρμάκων για τα εκτρεφόμενα ζώα και τις υδατοκαλλιέργειες έως το 2030.

-Αύξηση των εκτάσεων βιολογικής καλλιέργειας έως το 25% της γεωργικής γης έως το 2030.

Όσον αφορά στις δράσεις στον τομέα των τροφίμων, η ΕΕ προωθεί αλλαγές προκειμένου η επιλογή υγιεινών και βιώσιμων τροφίμων να είναι για τους καταναλωτές η εύκολη επιλογή και συγκεκριμένα:

-Η Επιτροπή θα προτείνει την υποχρεωτική εναρμόνιση της διατροφικής επισήμανσης στο εμπρόσθιο μέρος της συσκευασίας και θα αναπτύξει ένα πλαίσιο για την επισήμανση των βιώσιμων τροφίμων, το οποίο θα καλύπτει τις διατροφικές, κλιματικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές πτυχές των τροφίμων.

-Μείωση κατά 50% της κατά κεφαλήν σπατάλης τροφίμων σε επίπεδο λιανικής πώλησης και σε επίπεδο καταναλωτών έως το 2030. Η Επιτροπή θα προτείνει νομικά δεσμευτικούς στόχους για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων σε ολόκληρη την ΕΕ έως το 2023.

-Χρηματοδότηση με 10 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα “Ορίζων Ευρώπη” προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας για τα τρόφιμα, τη βιοοικονομία, τους φυσικούς πόρους, τη γεωργία, την αλιεία, την υδατοκαλλιέργεια και το περιβάλλον.

Διαβάστε περισσότερα για τη βιώσιμη ανάπτυξη στο αφιέρωμα Nature Matters του mononews.gr