Περιεχόμενα
Στο πλαίσιο της πολιτικής της για το Net Zero, η ΕΥΔΑΠ έχει προχωρήσει σε σημαντικές πρωτοβουλίες με στόχο τη μείωση του ανθρακικού της αποτυπώματος, αλλά και την αύξηση της ενεργειακής της αποδοτικότητας με ταυτόχρονη μείωση του ενεργειακού κόστους.
Στο πλαίσιο αυτό προχωρά στην ενεργειακή αναβάθμιση των ενεργοβόρων εγκαταστάσεων, της υλοποίησης έργων ΑΠΕ, της κατασκευής του νέου βιοκλιματικού κτιρίου και της ηλεκτροκίνησης.
Ταυτόχρονα, συμμετέχει σε καινοτόμα προγράμματα που μπορούν να επιταχύνουν την ενεργειακή της μετάβαση αλλά και να εξοικονομήσουν σημαντικά κόστη.
Μείωση κατανάλωσης ενέργειας σε Κέντρα επεξεργασίας Λυμάτων και Αντλησιοστάσια
Τα Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων είναι μεγάλοι καταναλωτές ενέργειας και ένας πρώτος στόχος ήταν να εφαρμοστούν εκεί στρατηγικές εξοικονόμησης ενέργειας ώστε η ενεργειακή κατανάλωση να μειωθεί κατά 34,78% στην πενταετία. Τον Απρίλιο του 2022 ξεκίνησε η νέα 5ετής σύμβαση λειτουργίας και συντήρησης του ΚΕΛΨ, η οποία προβλέπει, για κάθε συμβατικό έτος, συγκεκριμένο ποσοστό εγγυημένης ενεργειακής βελτιστοποίησης. Συνολικά στο 5ο συμβατικό έτος, προβλέπεται συνολική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης του ΚΕΛΨ, της τάξεως του 34,78% (κατ’ ελάχιστον), με συνακόλουθη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και του ανθρακικού αποτυπώματος.
Σημαντική εξοικονόμηση μπορεί να πετύχει η ΕΥΔΑΠ αυξάνοντας την ενεργειακή αποδοτικότητα των αντλησιοστασίων των Μονάδων Επεξεργασίας Νερού. Συνολικά εκτιμάται ότι η εξοικονόμηση, μετά την ενεργειακή αναβάθμιση των αντλιοστασίων μέχρι το 2028 μπορεί να φτάσει για την ύδρευση στα 7,7GWh /έτος και για την αποχέτευση στις 3 GWh /έτος, δηλαδή στις 10,7 GWh / έτος.
Οι Μονάδες Επεξεργασίας Νερού διαθέτουν αντλιοστάσια 50 και πλέον ετών που έχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης της λειτουργίας τους. Για παράδειγμα, η Μ.Ε.Ν. Πολυδενδρίου διαθέτει ονομαστική διϋλιστική ικανότητα 200.000 m³/d. Τα δύο αντλιοστάσια αδιύλιστου και διυλισμένου νερού κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 1970 και λειτουργούν έκτοτε ανελλιπώς µε τα ίδια αντλητικά συγκροτήματα µε ιδιαίτερα χαμηλούς βαθμούς απόδοσης, µε αποτέλεσμα να παρουσιάζουν μεγάλη ενεργειακή κατανάλωση. Στο πλαίσιο μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης αλλά και της ασφάλειας της λειτουργίας της ΜΕΝ για την αδιάλειπτη υδροδότηση της Πρωτεύουσας έχει ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός έργου με στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση των δύο αντλιοστασίων με την κατασκευή νέων.
Συγκεκριμένα το έργο περιλαμβάνει:
✓ την αντικατάσταση των αντλιών με νέες σύγχρονες αντλίες υψηλού βαθμού απόδοσης και κινητήρες χαμηλών απωλειών
✓ κατασκευή νέου κτηρίου αντλιοστασίου διυλισμένου νερού
✓ αντικατάσταση Υποσταθμών Μέσης Τάσης με Μ/Σ ιδιαίτερα χαμηλών απωλειών σύμφωνα με την τελευταία οδηγία της Ε.Ε.
✓ εγκατάσταση σύγχρονου δικτύου διανομής και συστημάτων οδήγησης κινητήρων
✓ Εγκατάσταση εφεδρικής ηλεκτροπαραγωγής η οποία θα εξασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία της ΜΕΝ στο μέγιστο της διϋλιστικής ικανότητας
✓ Αντικατάσταση του υφιστάμενου δικτύου της εξωτερικής πυρόσβεσης με διυλισμένο νερό, με νέο αντλιοστάσιο αδιύλιστου νερού
✓ Σύστημα αυτομάτου ελέγχου της λειτουργίας του αντλιοστασίου με εγκατάσταση νέου SCADA. Το 2022 εγκρίθηκε η προμελέτη του έργου και δρομολογήθηκε η διαγωνιστική διαδικασία που προβλέπεται να εκκινήσει το 2ο τρίμηνο του 2023
Επίσης η Εταιρεία προχωρά στον έλεγχο της ενεργειακής απόδοσης των αντλιοστασίων των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης και ένταξη στον προγραμματισμό επιπρόσθετης διακρίβωσής τους με την τοποθέτηση μετρητικών διατάξεων σε επιλεγμένες θέσεις, στοχεύοντας στον ενεργειακό εξορθολογισμό της λειτουργίας τους.
Βιοαέριο, φωτοβολταϊκά, υδροηλετρικά
Εκτός όμως από την εξοικονόμηση της καταναλισκόμενης ενέργειας με έργα ενεργειακής απόδοσης, η Εταιρεία προσανατολίζεται στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ που μπορεί να αναπτύξει, όπως βιοαέριο και φωτοβολταϊκά, αλλά και η ενίσχυση των υδροηλεκτρικών της. Κλειδί στην εξοικονόμηση ενέργειας είναι και το βιοαέριο, το οποίο παράγεται στην ΕΥΔΑΠ και μπορεί να αξιοποιηθεί ενεργειακά για την παραγωγή ενέργειας.
Επίσης, σχεδιάζει την εκπόνηση αναγνωριστικών μελετών για τον προσδιορισμό προς αξιοποίηση του τυχόν διαφεύγοντος υδροδυναμικού στις θέσεις των Υδροηλεκτρικών έργων που βρίσκονται κατά μήκος του υδαταγωγού του Μόρνου, καθώς και της δυνατότητας εγκατάστασης νέων Φ/Β Σταθμών στις εγκαταστάσεις της. Συνολική εκτιμώμενη αύξηση της παραγωγής ΑΠΕ από τον εξορθολογισμό/αναβάθμιση λειτουργίας όλων των υφιστάμενων ΜΗΥΣ (Κίρφης, Ελικώνας, Κιθαιρώνα και Μάνδρας): 17 GWh / έτος, και εκτιμώμενη παραγωγή ενέργειας από την ανάπτυξη νέων Φ/Β σε χώρους ιδιοκτησίας της ΕΥΔΑΠ: 41,5 GWh / έτος.
Ολοκληρώθηκε ήδη ο σχεδιασμός 4 Φ/Β Σταθμών συνολικής ισχύος 3,5 MW με τη διαδικασία του ενεργειακού συμψηφισμού και ολοκληρώθηκε η διαδικασία προκήρυξης διαγωνισμού των 2 από τους 4 σταθμούς στις ΜΕΝ Αχαρνών και Πολυδενδρίου ισχύος 1,99 MW, οι οποίοι θα εξοικονομήσουν χρήματα από τη μειωμένη προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας.
Ηλεκτροκίνηση
Η ηλεκτροκίνηση αποτελεί άλλον έναν μοχλό για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και τους κόστους ενέργειας. Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση γίνεται σταδιακά, με την έγκριση αρχικά της αντικατάστασης 53 οχημάτων και 16 δίκυκλων με ηλεκτροκίνητα, καθώς και της εγκατάστασης του δικτύου για τη φόρτισή τους. Συνολική εκτιμώμενη μείωση αποτυπώματος άνθρακα: 1392 tCO2e μέχρι το 2028 (αν τα αυτοκίνητα φορτίζονται από τις υφιστάμενες παροχές).
Καινοτομία, νέο κτήριο, νέα προγράμματα
Η Εταιρεία επίσης προχώρησε στην πιλοτική εφαρμογή ενός καινοτόμου υλικού, το Περιβαλλοντικό Πρόσθετο Καυσίμων, το οποίο προέρχεται από τον τομέα της τεχνολογίας ορυκτών καυσίμων με σκοπό τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος που προέρχεται από κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Η χρήση του Περιβαλλοντικού Πρόσθετου Καυσίμων μειώνει δραστικά το Black Carbon (PM, CO, HC), δηλαδή τον δεύτερο μεγαλύτερο ανθρωπογενή παράγοντα της Κλιματικής Αλλαγής που φέρει τα 2/3 των κλιματικών επιπτώσεων του CO2. Μειώνει, επίσης, την κατανάλωση των υγρών ορυκτών καυσίμων και σε ίδιο ποσοστό μειώνει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και οξειδίων του αζώτου (NOx). Ταυτόχρονα βοηθάει στη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων με αποτέλεσμα την περαιτέρω ποσοστιαία μείωση των τιμών ρύπων, συμπεριλαμβανομένων των CO2 και NOx, χωρίς αύξηση της συγκέντρωσης(ppm) στον όγκο των εναπομεινάντων προϊόντων καύσης και χωρίς τη δημιουργία νέων.
Εκ του αποτελέσματος της πιλοτικής εφαρμογής, διαπιστώθηκε:
• βελτίωση των ρύπων
• μείωση του καυσίμου και εκπομπών καυσαερίων
• μείωση λειτουργικού κόστους.
Στις αρχές του 2022 εγκρίθηκε η διεύρυνση της χρήσης του σε όλα τα πρατήρια καυσίμων και σε όλα τα οχήματα και μηχανήματα της ΕΥΔΑΠ.
Η ενεργειακή αποδοτικότητα όμως αποτελεί μια προτεραιότητα που διαπερνάει κάθε δράση και κάθε άλλη στρατηγική της Εταιρείας, ξεκινώντας από την επιλογή υλικών και μηχανημάτων που γίνονται με σύγχρονες περιβαλλοντικές προδιαγραφές, μέχρι και το νέο βιοκλιματικό κτήριο της Εταιρείας που πρόκειται να κατασκευαστεί με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων και τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα της Εταιρείας.
Επίσης πραγματοποιήθηκε ενεργειακή αναβάθμιση υφιστάμενων κτιρίων με αντικατάσταση του συμβατικού φωτισμού με λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, και ολοκληρώθηκε η τοποθέτηση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης οδοφωτισμού σε οκτώ υπαίθριους χώρους της ΕΥΔΑΠ (ΜΕΝ Αχαρνών, ΜΕΝ Γαλατσίου, ΜΕΝ Πολυδενδρίου, ΜΕΝ Ασπροπύργου, ΚΕΛ Μεταμόρφωσης, ΚΕΛ Ψυττάλειας, ΚΕΛ Θριασίου, πέριξ λίμνης Μαραθώνα).
Η ΕΥΔΑΠ προκειμένου να συνεισφέρει όσο το δυνατόν περισσότερο στη μείωση του ενεργειακού και ανθρακικού αποτυπώματός της συμμετέχει σε δύο καινοτόμα προγράμματα:
✓Στο Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα TRINEFLEX, σε άμεση συνεργασία με 28 ακόμα εταίρους, που αναμένεται να συντελέσει σε μία πιο ευέλικτη και βιώσιμη λειτουργία των βιομηχανικών μονάδων μέχρι τον Αύγουστο του 2026 που λήγει.
✓ Στο πρόγραμμα BLUE MARBLE στο ΚΕΡΕΦΥΤ για την ενεργειακή αναβάθμισή του με στόχο το ΚΕΡΕΦΥΤ να γίνει ένα από τα πρώτα κτίρια της ΕΥΔΑΠ με σχεδόν μηδενικές εκπομπές.