Συνεχίζεται η μεγάλη διαπραγμάτευση μεταξύ ΔΕΠΑ και Gazprom για τη σύνδεση της τιμής του αερίου στη χώρα μας σε ποσοστό 20%  με την τιμή του πετρελαίου (oil indexed), μειώνοντας έτσι τη σύνδεση του με το ολλανδικό hub TTF στο 80%. Οι δύο πλευρές προσπαθούν με κάθε τρόπο να βρουν μια win-win λύση, και σχεδόν ένα μήνα μετά τις επισκέψεις του υπουργού Ενέργειας Κώστα Σκρέκα και του του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στη Ρωσία η προσπάθεια τους να εξασφαλίσουν ανταγωνιστικές τιμές για το φυσικό αέριο στην ελληνική αγορά βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη.

Καθοριστικής σημασίας για την Ελλάδα η σύμβαση με την Gazprom

Σημειώνεται ότι μια ευνοϊκή σύμβαση για το φυσικό αέριο, είναι ιδιαίτερα σημαντική για την Ελληνική πλευρά καθώς θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα και για τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα που είναι σε μεγάλο βαθμό συνδεδεμένες με τις τιμές του φυσικού αερίου. Επιπλέον το υπουργείο Ενέργειας αναγνωρίζει την αξία του αερίου ως μεταβατική μορφή ενέργειας μέχρι να αυξηθεί η μέχρι να αυξηθεί επαρκώς η συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της χώρας. Η τιμή με την οποία θα αγοράσει η ΔΕΠΑ θα καθορίσει και τη δυνατότητα της να συνεχίσει και για τους πρώτους μήνες του 2022 την έκπτωση 15% προς τους οικιακούς καταναλωτές, αλλά και να δώσει ευνοϊκά τιμολόγια στις βιομηχανίες.

Ιστορικά η σύμβαση με την Gazprom περιλάμβανε τιμολόγηση συνδεδεμένη σε ποσοστό 40% με την τιμή του TTF και 60% με την τιμή του πετρελαίου, σε περιόδους προ ενεργειακής κρίσης όπου οι τιμές του αερίου βρισκόντουσαν σε χαμηλότερα επίπεδα.  Υπενθυμίζεται ότι τα συμβόλαια του TTF front-month εκτοξεύθηκαν στο ιστορικά υψηλό επίπεδο των 182,78 Eur/MWh στις 21 Δεκεμβρίου, μια αύξηση 985% σε ετήσια βάση. Οι τιμές έχουν σημειώσει από τότε καθοδική πορεία, με το συμβόλαιο TTF να εκτιμάται στις 29 Δεκεμβρίου στα 101.27 Eur/MWh, μια τιμή που εξακολουθεί ωστόσο να αποτελεί αύξηση 464% σε ετήσια βάση, με προοπτικές για νέα μεγαλύτερη άνοδο το 2022.

Νέα ρεκόρ περιμένει στις τιμές του αερίου για το 2022 η Gazprom

Σύμφωνα με τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια της Gazprom, οι τιμές προσαρμόζονται με καθυστέρηση 6-9 μηνών, πράγμα που σημαίνει ότι οι υψηλότερες τιμές που παρατηρούνται τους τελευταίους μήνες θα περάσουν στις μακροπρόθεσμες συμφωνίες της Gazprom στις αρχές έως τα μέσα του 2022. Την ίδια στιγμή οι βλέψεις της Gazprom ότι οι τιμές εξαγωγής θα παραμείνουν «σημαντικά υψηλότερες» σε σύγκριση με τα προ της πανδημίας επίπεδα δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές.

«Ο προϋπολογισμός μας για το 2022 προβλέπει μια μέση τιμή εξαγωγής 296 δολάρια/1.000 κυβικά μέτρα”, έγραψε ο αντιπρόεδρος της Gazprom, Famil Sadygov στις 21 Δεκεμβρίου στο περιοδικό της εταιρείας.

“Χάρη στην ισορροπημένη δομή του χαρτοφυλακίου των συμβολαίων εξαγωγής μας, η μέση τιμή προμήθειας το 2022 θα είναι υψηλότερη από τη μέση τιμή του 2021, ακόμη και σε περίπτωση σημαντικής μείωσης των spot τιμών από τα τρέχοντα επίπεδα”, είπε.

Οι αγορές πετρελαίου είναι και αυτές έτοιμες να κλείσουν το 2021 σε σχετικά υψηλά επίπεδα ενώ την ίδια στιγμή ο Οργανισμός Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών (ΟΠΕΚ) σχεδιάζει να «προσαρμόσει προς τα πάνω τη μηνιαία συνολική παραγωγή» για το μήνα Ιανουάριο 2022.

Το παρασκήνιο για το φυσικό αέριο στην Ευρώπη

Η σκληρή στάση της Gazprom στην διαπραγμάτευση αποδίδεται στην επιθυμία της να διατηρεί μια κοινή εμπορική πολιτική προς τους ευρωπαίους πελάτες της, και μια ευνοϊκότερη συμφωνία για την Ελλάδα θα μπορούσε να επηρεάσει τις συμβάσεις της με άλλες χώρες της Ένωσης.

Ωστόσο ορισμένοι Ευρωπαίοι πελάτες του ρωσικού γίγαντα, ιδίως η Γαλλία και η Γερμανία, έχουν ήδη επιλέξει τον ετήσιο όγκο των συμβολαίων τους για το 2021, οπότε δεν υποβάλλουν πλέον αιτήσεις για προμήθειες φυσικού αερίου, όπως δήλωσε στις 26 Δεκεμβρίου ο εκπρόσωπος της Gazprom Σεργκέι Κουπριγιάνοφ στο τηλεοπτικό κανάλι Rossiya-1. Η Gazprom έχει επανειλημμένα τονίσει τη σημασία των μακροπρόθεσμων συμβάσεων, οι οποίες, όπως λέει, προστατεύουν από τη βραχυπρόθεσμη μεταβλητότητα των τιμών.

«Οι κύριοι πελάτες μας – οι βασικοί συνεργάτες μας – είναι προσανατολισμένοι προς την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου. Αντιλαμβάνονται τον μακροπρόθεσμο χαρακτήρα της εταιρικής μας σχέσης, η οποία θα παραμείνει μακροπρόθεσμη και στο μέλλον» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Gazprom Αλεξέι Μίλερ σε ομιλία του στις 23 Δεκεμβρίου. Τα σχόλια του Μίλερ έρχονται αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την απαγόρευση οποιωνδήποτε μακροπρόθεσμων συμβάσεων ορυκτού φυσικού αερίου πέραν του 2049, καθώς η ΕΕ επιδιώκει να απεξαρτηθεί από τις Ρωσικές προμήθειες.