Τα κυριαρχικά δικαιώματα της VK Internet, του δημοφιλέστερου μέσου κοινωνικής δικτύωσης στη Ρωσία με πάνω από 500 εκατομμύρια χρήστες, εξαγόρασε πρόσφατα ο ρωσικός ο κολοσσός φυσικού αερίου Gazprom. Η κίνηση αυτή ερμηνεύεται στο πλαίσιο μιας γενικότερης εκστρατείας εξάπλωσης της κρατικής εποπτείας στον ρωσικό κυβερνοχώρο αφού το μετοχικό κεφάλαιο της VK πέρασε με μια σειρά συναλλαγών σε θυγατρικές και επιχειρήσεις συνδεδεμένες με την Gazprom,  ηγετικά στελέχη των οποίων είναι οι κοντινότεροι σύμμαχοι του προέδρου Putin.

Η σταδιακή εξαγορά της VK internet

Οι συναλλαγές με τις οποίες ολοκληρώθηκε η εξαγορά, ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα. Πλέον το ρωσικό κράτος  αποκτά πρόσβαση σε σημαντικό μέρος του κυβερνοχώρου της Ρωσίας, ενώ την ίδια στιγμή επικριτές του Κρεμλίνου το κατηγορούν ότι έχει ήδη ξεκινήσει την εκστρατεία για να αποκτήσει τον έλεγχο σε όλες τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

Ειδικότερα, η επενδυτική εταιρία USM Holdings, του Ρώσου επιχειρηματία και συμμάχου του Putin, Alisher Usmanov, πούλησε στην ασφαλιστική εταιρία Sogaz το 45% της συμμετοχής της στην MF Technologies, μητρική εταιρία του VK Group.

Η συμφωνία λοιπόν εκχωρεί στην Sogaz δικαιώματα ψήφου της τάξεως του 25% στην VK. Σημειώνεται ότι η Sogaz, ιδρύθηκε από την Gazprom ενώ βασικοί της μέτοχοι είναι άτομα του στενού κύκλου του προέδρου Putin, όπως ο Ρώσος τραπεζίτης Yuri Kovalchuk τον οποίο έχει αποκαλέσει δημοσίως προσωπικό του φίλο, όπως αναφέρει το Reuters.

Τέλος η κρατική ρωσική τράπεζα Gazprombank, κύριος φορέας χρηματοδότησης της Gazprom, αύξησε τη συμμετοχή της στην MF Technologies από 36% σε 45%. Την Παρασκευή ανακοίνωσε πως δικαιώματα αυτά θα μεταβιβαστούν στην Gazprom Media.

Έτσι η Gazprom κατάφερε να αποκτήσει -μέσω θυγατρικών και επιχειρήσεων συνδεδεμένων με αυτήν- συνολικό έλεγχο των δικαιωμάτων της VK σε ποσοστό που ξεπερνάει το 50%.

«Οι φορείς που σχετίζονται με την Gazprom , πλέον γίνονται κυρίαρχοι μέτοχοι στην VK», είπε ο Vladimir Bespalov, αναλυτής στην ρωσική επενδυτική τράπεζα VTB Capital.

Η κρατική εποπτεία στο ρωσικό διαδίκτυο

Λόγω της ιδιαίτερης ιδιοκτησιακής διάρθρωσης της VK, η Sogaz και η Gazprom Media δεν θα αποκτήσουν οικονομικά συμφέροντα μεγαλύτερα του 5% στην εταιρία. Θα έχουν την καθοριστική ψήφο για τη διοίκηση και τη διαχείριση της εταιρίας καθώς και άλλες στρατηγικές αποφάσεις, ωστόσο η επένδυση αυτή δεν θα αποδώσει σημαντικά οικονομικά κέρδη.

Ο νέος διευθυντής της VK μετά την εξαγορά είναι πλέον ο Vladimir Kiriyenko, αντιπρόεδρος της κρατικής εταιρίας τηλεπικοινωνιών και γιος του Sergei Kiriyenko, υπαρχηγού της κυβέρνησης Putin και υπεύθυνου για ζητήματα εσωτερικής πολιτικής.

Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση ήδη προσπαθεί να εξαγοράσει τα μερίδια όλων των ξένων παραγόντων στην αγορά. Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να αποθηκεύουν τα δεδομένα όλων των Ρώσων χρηστών σε servers που βρίσκονται στη Ρωσία και από το επόμενο έτος, όλοι οι μεγάλοι πάροχοι internet θα πρέπει να έχουν γραφεία στη χώρα προκειμένου να αποφύγουν σημαντικά πρόστιμα.

Η συμφωνία αυτή επομένως σηματοδοτεί την κρατικοποίηση του μεγαλύτερου κοινωνικού δικτύου της χώρας ενώ η ανάμιξη παραγόντων όπως ο Kiriyenko προετοιμάζει για τις πολιτικές συνέπειες που θα έχει.