Όλο και πιο δύσκολο γίνεται για τους ασθενείς στην Τουρκία να έχουν πρόσβαση σε βασικά φάρμακα, με τους παραγωγούς να επιρρίπτουν την ευθύνη για τις ελλείψεις στο άκαμπτο σύστημα τιμολόγησης των φαρμάκων που εφαρμόζεται στη χώρα, το οποίο τους εκθέτει σε τεράστια ζημία, λόγω της ταχύτατης υποχώρησης της τουρκικής λίρας.

Σύμφωνα με φαρμακευτικούς συλλόγους, αυτήν τη στιγμή υπάρχει πρόβλημα με σχεδόν 650 φάρμακα, από παυσίπονα και σιρόπια για τον βήχα έως θεραπείες για το άσθμα, τη γρίπη και τον καρκίνο.

Το γεγονός αυτό δείχνει πώς η απότομη πτώση της αξίας της τουρκικής λίρας φέτος επηρεάζει κρίσιμες εισαγωγές σε μια βαριά ρυθμισμένη αγορά. Ένα σοβαρό ζήτημα για τους ασθενείς και άλλος ένας πονοκέφαλος για τον πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το κυβερνών κόμμα του οποίου έχασε στήριξη καθώς οι τιμές είχαν πάρει την ανιούσα.

Πώς τιμολογούνται τα φάρμακα στην Τουρκία

Η κυβέρνηση καθορίζει κάθε χρόνο μια συναλλαγματική ισοτιμία που πρέπει να χρησιμοποιούν οι φαρμακευτικές εταιρείες όταν τιμολογούν τα προϊόντα τους, πολλά από τα οποία εισάγονται ή παρασκευάζονται στην Τουρκία με εισαγώμενα συστατικά. Τον Φεβρουάριο, οι αξιωματούχοι καθόρισαν τη συναλλαγματική αυτή ισοτιμία στις 4,57 λίρες ανά ευρώ, περίπου 60% κάτω από την τρέχουσα ισοτιμία των 11,27 λιρών ανά ευρώ.

Αυτό καθιστά τις εισαγωγές απαγορευτικά ακριβές για τους περισσότερους προμηθευτές, με αποτέλεσμα να επιβραδύνεται η εγχώρια παραγωγή, σύμφωνα με τον Nezih Barut, επικεφαλής της Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας της Τουρκίας.

«Πάντα ζητούνταν από τον κλάδο μας να κάνει θυσίες. Σε αυτό το σημείο, δεν έχει άλλη δύναμη να το κάνει. Ένα φάρμακο με τιμή 10 ευρώ στην Ελλάδα πωλείται για» το ισοδύναμο των 1,8 ευρώ εδώ, λέει ο Barut, ο οποίος είναι επίσης πρόεδρος της φαρμακοβιομηχανίας Abdi Ibrahim Ilac Sanayi ve Ticaret AS με έδρα την Κωνσταντινούπολη.

Το υπουργείο Υγείας αρνήθηκε να σχολιάσει. Οι τουρκικές Αρχές είναι έτοιμες να αποτρέψουν εταιρείες από το να περιορίσουν την πρόσβαση σε φάρμακα πριν καθοριστεί η ισοτιμία ευρώ-τουρκικής λίρας για το 2022, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, λόγω του ευαίσθητου χαρακτήρα του συγκεκριμένου θέματος. Ένα σύστημα barcode επιτρέπει στις Αρχές να παρακολουθούν την παραγωγή και τις παραδόσεις σε όλη τη χώρα.

Η Τουρκική Ένωση Φαρμακοποιών δήλωσε ότι «η τιμολόγηση θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με την οικονομική πραγματικότητα». Σύμφωνα δε με τον Barut, οι φαρμακοβιομηχανίες αναμένουν ότι η συναλλαγματική ισοτιμία για το επόμενο έτος θα είναι τουλάχιστον 30% υψηλότερη, ενώ πρέπει, όπως είπε, να αναθεωρείται τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια του έτους.