Με το χρόνο να μετρά αντίστροφα για την έξοδο της ελληνικής οικονομίας από το καθεστώς ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, το οποίο συνοδεύει τη χώρα από την έξοδο της από τα Μνημόνια τον Αύγουστο του 2018, η βιώσιμη ανάπτυξη και η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας είναι το μεγάλο διπλό στοίχημα με το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπο το δημόσιο και η επιχειρηματική κοινότητα.

Στην ανοδική φάση του οικονομικού κύκλου που έχει ήδη ξεκινήσει, οι επόμενοι μήνες είναι καθοριστικοί για τη μεσομακροπρόθεσμη δυναμική στην οικονομία. Τι πρέπει όμως να προσέξει η Ελλάδα στη δύσκολη αυτή πορεία ώστε η ανάκαμψη που σημειώνεται σήμερα να αποκτήσει χαρακτηριστικά βιώσιμης και ανθεκτικής ανάπτυξης;

Οι εκπρόσωποι τριών κορυφαίων think tank της χώρας, ο κ. Παναγιώτης Λιαργκόβας Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου και επικεφαλής του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) κ. Νίκος Βέττας και ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής κ. Φραγκίσκος Κουτεντάκης του συνομιλούν με το Mononews και αναλύουν το state of play στην ελληνική οικονομία και την προοπτική των όσων πρέπει να γίνουν για να κερδίσει η ελληνική οικονομία το μεγάλο στοίχημα.

ΚΕΠΕ: Π. Λιαργκόβας: Οι μεταρρυθμίσεις είναι η ικανή συνθήκη για βιώσιμη ανάπτυξη

Όπως αναφέρει ο κ. Λιαργκόβας, σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις, η ελληνική οικονομία θα τρέξει με ρυθμό ανάπτυξης 5,9% το 2021, τονίζοντας όμως οι αναθεωρημένες εκτιμήσεις του ΚΕΠΕ «ανεβάζουν» τον πήχη της ανάπτυξης υψηλότερα και συγκεκριμένα στο 7,9% με την ελληνική οικονομία να αναμένεται να έχει επιστρέψει σε προ πανδημίας επίπεδα παραγωγής στο τέλος του 2021.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΚΕΠΕ το σημαντικότερο ζητούμενο θα είναι η διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια.

«Τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και του ΕΣΠΑ θα συνεισφέρουν σημαντικά σε αυτό. Αποτελούν μια αναγκαία αλλά όχι και ικανή συνθήκη. Οι μεταρρυθμίσεις είναι αυτές που αποτελούν την ικανή συνθήκη να αποκτήσει η σημερινή ανάκαμψη χαρακτηριστικά βιώσιμης ανάπτυξης» εκτιμά.

Όπως προσθέτει «η Ελλάδα έχει κάνει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια, εφαρμόζοντας διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που μπορούν να ενισχύσουν τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας. Υπάρχουν ωστόσο ακόμη κάποια σημαντικά εμπόδια για να επιτευχθεί σταθερή και ισχυρή ανάπτυξη. Η εντατικοποίηση των μεταρρυθμίσεων ειδικότερα στους τομείς της Παιδείας, της Δικαιοσύνης και της Δημόσιας Διοίκησης θα ενισχύσουν την παραγωγικότητα του κεφαλαίου κάνοντας πιο αποτελεσματικές τις επενδύσεις».

Όπως όμως εκτιμά ο κ. Λιαργκόβας «η κυβέρνηση δεν είναι μόνη της στην προσπάθεια αυτή. Έχοντας μαζί της ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας που ζητά αλλαγές, καλείται να μην διαψεύσει τις προσδοκίες της».

Για παράδειγμα όπως χαρακτηριστικά αναφέρει «εκατομμύρια γονείς ενδιαφέρονται για τα αποτελέσματα του σχολείου που στέλνουν τα παιδιά τους και χιλιάδες εκπαιδευτικοί, παρά τις επιδιώξεις των συνδικαλιστικών τους ηγεσιών, θα ήθελαν να γνωρίζουν τις προτιμήσεις των γονέων και των παιδιών, δηλαδή των καταναλωτών της υπηρεσίας που παρέχουν. Εκατομμύρια πολίτες και εκατοντάδες επενδυτές ενδιαφέρονται να διεκπεραιώνουν γρήγορα τις υποθέσεις τους χωρίς άσκοπες μετακινήσεις και ανώφελες δαπάνες».

Και όπως πιστεύει «είναι απαραίτητη μια καθολική εφαρμογή της αξιολόγησης στο Δημόσιο αλλά και μια εκ βάθρων αλλαγή του συστήματος αξιολόγησης των δικαστών που θα στηρίζεται στις επιδόσεις τους και μόνο σε αυτές».

ΙΟΒΕ Ν. Βέττας: Η φετινή ανάκαμψη μπορεί να σβήσει και πάνω από τα ¾ της περυσινής ύφεσης – Μεταρρυθμίσεις προς ένα νέο παραγωγικό υπόδειγμα

Η ελληνική οικονομία κινείται σε ένα, πολύ θετικό προς το παρόν, πλαίσιο παγκόσμιας ανάκαμψης, όπου υπάρχει ήδη ισχυρή μεγέθυνση σε πολλούς τομείς και περιοχές.

Στην Ευρώπη, μετρήθηκε πολύ ισχυρή ανάκαμψη το β’ τρίμηνο (13,8%) και, παρά το ότι η πανδημία συνεχίζεται, υπάρχουν προβλέψεις για μεγέθυνση στο σύνολο του 2021 σαφώς ισχυρότερη από ό,τι προηγούμενα αναμένονταν εκτιμά ο κ. Ν. Βέττας γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ.

Όπως επισημαίνει «η ελληνική οικονομία ανακάμπτει ταχύτερα (16,2%) από τον μέσο όρο της ΕΕ σε μια αντιστροφή της ταχύτερης συρρίκνωσης που βίωσε πέρυσι. Ακόμη και η προηγούμενη εκτίμηση του ΙΟΒΕ, για ετήσια αύξηση του ΑΕΠ σε πραγματικούς όρους περί το 5,5%, θετικότερη από τις περισσότερες και εγγύτερα στις μετρήσεις της ΕΛ.ΣΤΑΤ., είναι πλέον μετριοπαθής. Σύμφωνα με τον ίδιο παρά το ότι παραμένουν αβεβαιότητες, με πηγή το υγειονομικό πρόβλημα και τις διεθνείς αγορές, «κεντρική υπόθεση είναι πως η φετινή ανάκαμψη μπορεί να σβήσει και πάνω από τα τρία τέταρτα της περυσινής ύφεσης».

Όπως εξηγεί, η δυναμική αυτή σχετίζεται και με τη δομή της οικονομίας, με υψηλότερη συμμετοχή της κατανάλωσης και τομέων όπως το λιανικό εμπόριο, οι μεταφορές και ο τουρισμός. Παράλληλα, στην πτώση και στην άνοδο είναι η πορεία και άλλων οικονομιών του νότου, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, ενώ ταυτόχρονα είναι πολύ θετικό σημείο η συνεχιζόμενη άνοδος των εξαγωγών αγαθών.

«Στον αντίποδα», όμως, εκτιμά ο κ. Βέττας «ασφαλώς προβληματίζει πως η νέα κρίση προκάλεσε επιστροφή στα “δίδυμα ελλείματα”, δημοσιονομικό και ισοζύγιο πληρωμών, ενώ η ανάκαμψη έχει στηριχθεί σε ευρείες παρεμβάσεις στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών, που φυσικά έχουν ημερομηνία λήξης».

Όπως προσθέτει άλλωστε, «εκτός από το πολύ υψηλό δημόσιο χρέος, παραμένουν συστηματικά προβλήματα στην οικονομία μας, με κυριότερα την αδύναμη παραγωγική βάση, τη δομική τάση δημιουργίας δημοσιονομικών ελλειμμάτων και την ισχυρή άτυπη οικονομία».

Σε αυτή την προοπτική, τονίζει «υπάρχει ένας κρίσιμος τριπλός ρόλος του κράτους και της οικονομικής πολιτικής: να διευκολύνει την τρέχουσα ανάκαμψη, να επιτύχει δημοσιονομική ισορροπία το συντομότερο, και να υποστηρίξει μεταρρυθμίσεις προς ένα παραγωγικό υπόδειγμα με μεγαλύτερη συμμετοχή επενδύσεων και εξαγωγών.»

Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, Φρ. Κουτεντάκης: Δημοσιονομική ισορροπία, ανταγωνιστικότητα & ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα 3 προϋποθέσεις βιώσιμης ανάκαμψης

«Η υψηλή μεγέθυνση που καταγράφηκε στο β’ τρίμηνο του 2021 οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε συγκυριακούς παράγοντες που δεν θα διατηρηθούν επί μακρόν» εκτιμά ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής κ. Φραγκίσκος Κουτεντάκης.

Όπως υπογραμμίζει, «οι προκλήσεις είναι μπροστά μας και η οικονομική πολιτική πρέπει να έχει στραμμένο το βλέμμα στο μέλλον ώστε να διασφαλιστούν οι προϋποθέσεις μιας ισορροπημένης και βιώσιμης ανάπτυξης».

Όπως εξηγεί, «μια πρώτη τέτοια προϋπόθεση είναι η αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας που διαταράχθηκε στη διάρκεια της πανδημίας. Αυτή θα επιτρέψει στη χώρα μας να προσαρμοστεί ομαλά στην επαναφορά του Συμφώνου Σταθερότητας και παράλληλα να αναβαθμίσει την πιστοληπτική της ικανότητα ώστε να μην βρεθεί απροστάτευτη στις διεθνείς αγορές».

Σημαντική όμως είναι και η δεύτερη προϋπόθεση που δεν είναι άλλη από την «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των εγχώριων αγαθών και υπηρεσιών ώστε να βελτιωθεί το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών»

Όπως εξηγεί ο κ. Κουτεντάκης, «κάτι τέτοιο απαιτεί κίνητρα για τον εκσυγχρονισμό της τεχνολογίας των επιχειρήσεων και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του προσωπικού τους ώστε να αυξήσουν την προστιθέμενη αξία τους και το μερίδιο στις διεθνείς αγορές».

Μια τρίτη προϋπόθεση που αναφέρει είναι «η βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος ώστε να επιτρέψουν την εγχώρια χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων».

Την ίδια στιγμή ο κ. Κουτεντάκης εστιάζει όμως και σε μια επιπλέον σημαντική πτυχή.

Όπως τονίζει σε αυτή τη συζήτηση «είναι σημαντικό, τέλος, να μην εστιάζουμε μόνο στους ρυθμούς μεγέθυνσης αλλά και στα ποιοτικά της χαρακτηριστικά, όπως η μείωση της φτώχειας και της ανισότητας και η προστασία του περιβάλλοντος». Τρία πεδία «τα οποία απαιτούν αποφασιστικές κρατικές παρεμβάσεις με διαφάνεια και μετρήσιμα αποτελέσματα».

Διαβάστε επίσης:

«Κλειδώνει» το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού – Εκπλήξεις τον Νοέμβριο

Επιδότηση και στο φυσικό αέριο