Ανάπτυξη 3,3% φέτος και 5,4% το 2022 προβλέπει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, σε νέα έκθεσή του για την ελληνική οικονομία, στο πλαίσιο του Άρθρου 4, με «οδηγούς» τα κονδύλια του Ταμείου Ανάπτυξης, την ιδιωτική κατανάλωση και τις αυξημένες καταθέσεις, αλλά και την ανάκαμψη του τουρισμού.

Το Ταμείο εκτιμά πως η χώρα μας επέδειξε ανθεκτικότητα στην αντιμετώπιση του COVID-19, παρά το γεγονός ότι η ύφεση του 2020 έφτασε στο 8,2%, μια πτώση του ΑΕΠ που ήταν καλύτερη από το αναμενόμενο, δεδομένης της υψηλής εξάρτησης της Ελλάδας από τον τουρισμό και των παθογενειών που αντιμετωπίζει λόγω της οικονομικής κρίσης.

Οι κίνδυνοι της ελληνικής οικονομίας

«Ενώ ο πλήρης εμβολιασμός εξελίσσεται με ρυθμό πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, μια πιο παρατεταμένη πανδημία θα προσθέσει πρωτοφανή αβεβαιότητα και καθοδικούς κινδύνους σε όλους τους τομείς της οικονομίας», αναφέρει η έκθεση του ΔΝΤ.

Παράλληλα, τονίζει πως «η μόνιμη απώλεια παραγωγής από την πανδημία προβλέπεται να φτάσει το 3%, υποδηλώνοντας ότι οι προσπάθειες πολιτικής θα πρέπει να επικεντρωθούν στη διευκόλυνση τόσο των προπονήσεων χρέους όσο και της ανακατανομής πόρων».

Όπως τονίζει η έκθεση, «η άγνωστη έκταση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που σχετίζονται με την πανδημία θα μπορούσε να επηρεάσει τα σχέδια τιτλοποίησης των τραπεζών και να περιορίσει την αύξηση των πιστώσεων. Άλλοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την ασθενέστερη από την αναμενόμενη απορρόφηση της χρηματοδότησης των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης, την αντιστροφή των ευνοϊκών χρηματοοικονομικών συνθηκών που επικρατούν παγκοσμίως και την εκδήλωση γεωπολιτικών κινδύνων».

Βιώσιμο το χρέος μεσοπρόθεσμα

Τα επίπεδα δημόσιου χρέους προβλέπεται να μειωθούν μεσοπρόθεσμα και οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες και η ικανότητα αποπληρωμής του ΔΝΤ παραμένουν επαρκείς, αλλά η αβεβαιότητα παραμένει πολύ υψηλή για να καταλήξει σε ένα σταθερό συμπέρασμα σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους σε μακροπρόθεσμη βάση τονίζει η έκθεση.

Το ΔΝΤ εκτιμά ότι το δημόσιο χρέος από το 211,2% του ΑΕΠ το 2020, θα διαμορφωθεί φέτος στο 213,8% και το 2022 θα αποκλιμακωθεί στο 204,1% του ΑΕΠ.

«Μετά από μια ανοδική πορεία το 2020, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας αναμένεται να κορυφωθεί το 2021 και να μειωθεί σταδιακά μεσοπρόθεσμα, αν και παραμένει σε υψηλότερα επίπεδα από τα προβλεπόμενα πριν από την πανδημία. Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παραμένει βιώσιμο μεσοπρόθεσμα, στηριζόμενο από την διαφορά επιτοκίου-ανάπτυξης και τη σταδιακή επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα. Το μεγάλο απόθεμα μετρητών της κυβέρνησης και η ενεργητική η διαχείριση του χρέους μειώνουν περαιτέρω τους κινδύνους αναχρηματοδότησης», τονίζεται σχετικά. Πάντως, το Ταμείο σημειώνει πως εάν ενσκήψει εάν σοβαρό σοκ η ικανότητα της Ελλάδας να εξυπηρετήσει το χρέος της θα εξαρτηθεί από την υποστήριξη της ευρωζώνης.

Το Ταμείο αναγνωρίζει στο σημείο αυτό πως η αβεβαιότητα είναι πολύ μεγάλη για να υπάρξει μια τελική αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους. Όπως υπογραμμίζεται, παρότι ένα εφικτό σύνολο πολιτικών και προβλέψεων για την πορεία των επιτοκίων θα μπορούσε να οδηγήσει σε βιώσιμη δυναμική του χρέους μακροπρόθεσμα, ωστόσο εναλλακτικά σενάρια υποδηλώνουν ότι η αβεβαιότητα σχετικά με το μακροπρόθεσμο προεξοφλητικό επιτόκιο και τα ασφάλιστρα κινδύνου είναι πολύ υψηλή για να παράξουν ένα σταθερό συμπέρασμα.

«Αυτό σηματοδοτεί μια απόκλιση από την προηγούμενη μακροπρόθεσμη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους του προσωπικού του ΔΝΤ, που δημοσιεύθηκε το 2018, που αναγνώριζε επίσης μεγάλη αβεβαιότητα, αλλά εντούτοις κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους δεν διασφαλιζόταν με μια ρεαλιστική σειρά μακροοικονομικών υποθέσεων», σημειώνει η δήλωση.

Πρωτογενή ελλείμματα έως και του χρόνου

Το ΔΝΤ τάσσεται υπέρ μια χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής και το 2022. Όπως σημειώνει, τα μέτρα που σχετίζονται με την πανδημία υποδηλώνουν ένα πρωτογενές έλλειμμα περίπου 7,25% του ΑΕΠ το 2021, ενώ το πρωτογενές έλλειμμα για το 2022 αναμένεται να διαμορφωθεί στο 1% του ΑΕΠ. «Η υποκείμενη δημοσιονομική θέση, εξαιρουμένων των προσωρινών μέτρων κατά του COVID-19, θα παραμείνει επεκτατική κατά περίπου 2% του ΑΕΠ», τονίζεται σχετικά.
Οι ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα της Ελλάδας να διατηρήσει τα μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα έχουν διευρυνθεί υπό το φως της πανδημίας και παραμένει η αβεβαιότητα σχετικά με την πιθανή πορεία της ανάπτυξης, αυτές οι ανησυχίες αντισταθμίζονται ο από τη σημαντική μείωση του spread και την απότομη πτώση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων. Πάντως, το ΔΝΤ σημειώνει πως τα πάντα θα κριθούν από το κόστος που θα δανείζεται η Ελλάδα από τον ιδιωτικό τομέα στο μέλλον, οπότε και θα αναχρηματοδοτεί τα δάνεια τους επίσημου τομέα, με τα δάνεια που θα παίρνει από τις αγορές.

Οι φοροελαφρύνσεις

Οι ελληνικές αρχές πρέπει να χρησιμοποιήσουν την πρόσθετη υποστήριξη από το Ταμείο Ανάκαμψής για να ξεκινήσουν μια «διαρκή» βελτίωση του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής, τονίζει το ΔΝΤ.

«Οι μειώσεις του συντελεστή στο φόρο εισοδήματος εταιρειών και στις προκαταβολές φόρου είναι ευπρόσδεκτες, καθώς ενισχύουν τα επενδυτικά κίνητρα και διατηρούν σταθερή τη ρευστότητα. Ωστόσο, η αποστολή προέτρεψε να υπάρξει σε βάθος χρόνου βελτίωση των δαπανών του προϋπολογισμού», τονίζει χαρακτηριστικά.

Επισημαίνει πως βραχυπρόθεσμα, αυτό συνεπάγεται την αντιμετώπιση των κενών στο σύστημα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

Ακόμη, το ΔΝΤ επαναλαμβάνει τις… συνήθεις συστάσεις για δημιουργία δημοσιονομικού χώρου μέσα από:

• τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης στο φόρο εισοδήματος,
• την αντιμετώπιση των κενών συμμόρφωσης στον ΦΠΑ,
• την εξοικονόμηση δαπανών από τις συντάξεις,
• από παρεμβάσεις στους μισθούς του Δημοσίου (με τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων να επιστρέφει στα επίπεδα πριν από την κρίση), και
• από εξοικονομήσεις στις κρατικές επιχειρήσεις (οι οποίες όπως λέει εξακολουθούν να επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό).

Διαβάστε επίσης:

Χρήστος Σταϊκούρας: Μέχρι τέλους του μήνα 4 δις από το Ταμείο Ανάπτυξης -Γενναία ρύθμιση οι 72 δόσεις

Χρήστος Σταϊκούρας: Κλειδώνει η ρύθμιση για τα κορονοχρέη – Οφειλές από το Μάρτιο του 2020 έως και σήμερα