ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Πρόκειται για μια έκθεση με την συμμετοχή 33 ελλήνων εικαστικών, σπουδαίων και καταξιωμένων αλλά και εξαιρετικών της νεότερης γενιάς. Στο σύνολό τους 42 έργα που ενδύονται τις ποικίλες εκδοχές του εξεγερμένου αγκαλιάζοντας τους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης μέσα από το αίσθημα της έγερσης στη νιότη, στον έρωτα, στην τέχνη και βέβαια στη ζωή, καθώς παρατίθενται δίπλα στη Μεγάλη Χάρτα του Ρήγα Φεραίου και στη λήκυθο του Ανδρέα Μιαούλη ανάμεσα στις προσωπογραφίες ιστορικών μορφών με τα όπλα και τις φορεσιές τους. Όλα τα έργα της έκθεσης εξάλλου προέρχονται από τη Συλλογή Σωτήρη Φέλιου, ενός από τους σημαντικότερους έλληνες συλλέκτες _ με περισσότερα πάνω από 1.000 έργα έλλήνων καλλιτεχνών στη συλλογή του_ που συμπράττει με το ΙΑΜΥ για πρώτη φορά.
«Αν το μουσείο της Ύδρας διασώζει το όραμα του Εικοσιένα ζωντανό – ξετυλίγοντας την εμβληματική Χάρτα του Ρήγα, μαζί και τα ηρωικά καριοφίλια – οι «Εξεγερμένοι» της συλλογής που παρατίθενται δίπλα στους υδραίους αγωνιστές, ανάμεσα σε οπλαρχηγούς και ήρωες, ονειρεύονται με ανοιχτά μάτια την πραγματικότητα της επιθυμίας τους για αυθεντική ζωή», όπως αναφέρει ο επιμελητής της έκθεσης Γιώργος Μυλωνάς. Δεν είναι η πρώτη φορά άλλωστε, που στην ιστορία του Ιστορικού Αρχείου – Μουσείου Ύδρας παρελθόν και μέλλον διασταυρώνονται. Με την επέτειο των 200 χρόνων ωστόσο, να ωθεί τους καλλιτέχνες για να σηκώσουν δυναμικά τα πανιά «για την επαύριο του 2021, ορθώνοντας το δικό τους ανάστημα κι υψώνοντας το λάβαρο της Υδραίικης σημαίας», όπως προσθέτει ο ίδιος.
Ακολουθώντας τη διαδρομή που προτείνει, η εκκίνηση στην έκθεση δίνεται από το έργο του Αλέκου Λεβίδη με τον εύγλωττο τίτλο «Παραμονές της συνθηκολόγησης». Μια σύνθεση στην οποία ήρωας του έργου είναι ο εξεγερμένος άνθρωπος, μια ρομαντική υπόσταση που μετουσιώνει την προσωπογραφία του δημιουργού σε σύμβολο. Τοποθετημένη στο κέντρο της έκθεσης, η «Λιτανεία» του Τάσου Μισούρα αναδεικνύεται σε βωμό των «Εξεγερμένων», καθώς πρόκειται για ένα έργο, που ευαγγελίζεται την ανατροπή. Απέναντί του μοιάζει να διεκδικεί τη δική της θέση της στο χώρο των ανδρών, η γυναίκα της Μαριλίτσας Βλαχάκη. Το αίσθημα της έγερσης μέσα από την ερωτική εμπειρία αποδίδει μοναδικά ο Γιάννης Μόραλης αλλά και η Μαρία Γιαννακάκη, την έκρηξη στη φύση της επαναστατικής νιότης αποκαλύπτει ο έφηβος του Κώστα Παπανικολάου και στον Δον Κιχώτη του Αλέξη Κυριτσόπουλου βλέπουμε τον ρομαντικό συμβολισμό της σύγκρουσης του ιδεατού με το πραγματικό.
Η Χάρτα του Ρήγα μοναδικό έκθεμα του μουσείου δίνει το έναυσμα στον Γιώργο Αυγέρο για παρομοιάσει τον ρομαντικό επαναστάτη που κίνησε να νήματα της ιστορίας ως Ίκαρο. Δίπλα στην καρδιά του Μιαούλη, το έργο του Τάσου Μαντζαβίνου αποζητά τη λύτρωση σε ένα ιδανικό ζωής ενώ ο Χρόνης Μπότσογλου καταθέτει με το δικό του έργο μία μαρτυρία ελευθερίας. Η συλλογή του Σωτήρη Φέλιου έχει και έργα αναφοράς στους ήρωες της εθνικής ανεξαρτησίας (μια σειρά πορτρέτων από τον Κωνσταντίνο Κερεστετζή) ενώ δίπλα τους, κάτω από το λάβαρο της Ύδρας, ανυψώνονται στο έργο του Χρήστου Μποκόρου οι άγγελοι του δικού μας κόσμου, όλοι οι ανυπότακτοι που φέγγουν ως κεριά τις ζωές μας.
Υπάρχουν όμως και ήρωες που «παρελαύνουν» μέσα στο ΙΑΜΥ με γενναία δόση ειρωνείας, όπως επισημαίνει ο επιμελητής δείχνοντας τα δύο πρόσωπα του Χριστόφορου Κατσαδιώτη με τον ευρηματικό τίτλο «Κάνε πως γελάς μας βλέπουν», τα οποία αντικρίζουν το θεατή όπως «Εκείνος κι Εκείνος», στηλιτεύοντας την κανονικότητα του πραγματικού. Αντίστοιχα, το φάντασμα του «Lenin Souvlaki», δοσμένο από τον Εμμανουήλ Μπιτσάκη πλανάται πάνω από τα φώτα της πόλης, προσπαθώντας ακόμη να εμφυσήσει την ουτοπία της διαρκούς επανάστασης. Πιο σπαρακτική εξάλλου, η κραυγή της ηρωίδας του Δημήτρη Χαντζόπουλου, με την «Σαλή» του να αποτελεί ένα πορτρέτο, που διεκδικεί μέσα στο μουσείο, το δικαίωμα της «αυτοδιάθεσης».
« Όλα τα έργα συνυπάρχουν με τα κειμήλια του ΄21 και διεκδικούν τη δική τους ψυχική σχέση με τον θεατή, πέρα των δεοντολογικών συμβάσεων, εκφέροντας τους δικούς τους μύθους», λέει ο κ. Μυλωνας. «Δεν πρόκειται για εικόνες φαντασιακής εκπλήρωσης του παρελθόντος. Όλοι μαζί συνθέτουν μια διαρκή εξεγερτική κατάφαση του μη δυνάμενου να ολοκληρωθεί και μαζί μια απόλυτη πίστη σε αυτό, μια γοητεία που ωθεί την ψυχή να οραματίζεται και να προαναγγέλλει το λανθάνον μέσα στο πραγματικό».
Info
Ιστορικό Αρχείο- Μουσείο Ύδρας: Ύδρα
Έκθεση: «Οι Εξεγερμένοι», Συλλογή Σωτήρη Φέλιου
Διάρκεια: Ως 31 Αυγούστου