Σε «πονοκέφαλο» για επιχειρήσεις και νοικοκυριά εξελίσσεται η πίεση που ασκεί το «ράλι» στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών και η άνοδος του μεταφορικού κόστους. Ένα «ράλι» που σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς έχει περάσει ήδη το κατώφλι της χώρας, επηρεάζοντας ένα ευρύ φάσμα προϊόντων που εκτείνεται από τα τρόφιμα και τα καταναλωτικά είδη μέχρι τα οικοδομικά υλικά και τις ζωοτροφές.

Το φαινόμενο εκτιμάται πως θα ενταθεί το επόμενο διάστημα, κάνοντας ακόμη πιο αισθητή την παρουσία του στην ελληνική αγορά καθώς παραγωγοί και προμηθευτές δηλώνουν ανήμποροι να απορροφήσουν το επιπλέον κόστος.

Πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν πως οι πρώτες σημαντικές ανατιμήσεις αναμένεται να γίνουν ορατές το επόμενο διάστημα στα ράφια των σούπερ μάρκετ –εάν δεν έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους- σε προϊόντα όπως το χοιρινό κρέας (+17%), στα όσπρια (+8%), στα έλαια (όλων των ειδών πάνω από +5%), στα είδη βρεφικής φροντίδας (πάνω από +6%), στη ζάχαρη, τα βρεφικά γάλατα, στα εισαγόμενα τυριά και στα αρωματικά χώρου ενώ μεγάλες αυξήσεις τιμών καταγράφονται και στα οικοδομικά υλικά (το σίδηρο +30%), αλλά και στα λιπάσματα και στις ζωοτροφές (20% και 40% αντίστοιχα).

Μετά το ξέσπασμα του κορονοϊού και την αναστάτωση που προκάλεσε στην αλυσίδα παραγωγής ξεκίνησε να παρατηρείται ένα ανοδικό κύμα στο κόστος των πρώτων υλών, το οποίο πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις τους τελευταίους μήνες, προκαλώντας αλυσιδωτές ανατιμήσεις σε τρόφιμα και άλλα είδη. Ενδεικτικά, ο δείκτης FAO – Food Price Index (FFPI), από 91 μονάδες τον Μάιο του 2020, ανήλθε σε 127,1 μονάδες τον Μάιο του 2021, σημειώνοντας αύξηση κατά 39,6% και διαμορφώθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από το 2011.

Πρόστιμα στα σούπερ μάρκετ

Το θέμα παρακολουθεί στενά η κυβέρνηση, με αρμόδιες πηγές να μην κρύβουν τον προβληματισμό τους για τον εισαγόμενο πληθωρισμό. Το υπουργείο Ανάπτυξης επέβαλε ήδη πρόστιμα για υπερβολικό κέρδος σε βασικά καταναλωτικά αγαθά σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ, όπως γνωστοποίησε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης με ανάρτησή του στο twitter, στέλνοντας παράλληλα ξεκάθαρο μήνυμα στην αγορά να μην σπεύσει να εκμεταλλευθεί τη διεθνή συγκυρία.

«Σε εφαρμογή της διατάξεώς για το υπερβολικό κέρδος εν μέσω πανδημίας υπέγραψα πρόστιμα σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ που η Δ.Ι.Μ.Ε.Α. εντόπισε να παρανομούν. Εν μέσω των Διεθνών Ανατιμήσεων θέλω να στείλω ένα σαφές μήνυμα προς όλους να μην σπεύσουν να εκμεταλλευθούν την συγκυρία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργιάδης.

Στο «ραντάρ» της Επιτροπής Ανταγωνισμού

Το ζήτημα παρακολουθεί –στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της- και η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Μάλιστα, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού, Γιώργος Λιανός μιλώντας στο mononews επισημαίνει ότι οι αυξήσεις των τιμών στα σούπερ μάρκετ προβληματίζουν την Επιτροπή και τονίζει πως θα επέμβει μόνο σε περίπτωση που υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για συντονισμένες ή μονομερείς ενέργειες που έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών.

Σημειώνει πως υπάρχουν ανοιχτές έρευνες της Επιτροπής στον τομέα των τροφίμων, οι οποίες είχαν εκκινήσει εξ αιτίας των ανατιμήσεων που παρατηρήθηκαν την άνοιξη του 2020, λόγω της πανδημίας COVID- 19 ενώ υπογραμμίζει πως βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα σε όλη την αλυσίδα αξίας σε έναν συγκριμένο τομέα βασικού είδους πρώτης ανάγκης για να διερευνηθεί ο μηχανισμός μετακύλισης μεταβολών στις τιμές, από τους παραγωγούς στους καταναλωτές, τόσο σε περίπτωση ανατιμήσεων όσο και στην περίπτωση μείωσης των τιμών.

Ο κ. Λιανός με την ευκαιρία επισημαίνει την ανάγκη να αυξηθούν οι ανθρώπινοι πόροι που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή, προκειμένου να βελτιωθούν οι δυνατότητες της και η αποτελεσματικότητα του έργου τους.

Λύση η μείωση του ΦΠΑ;

Ο επιχειρηματικός κόσμος από την άλλη πλευρά επιμένει πως μια αποκλιμάκωση του ΦΠΑ θα μπορούσε να δώσει λύση στο πρόβλημα που αρχίζει και δείχνει τα «δόντια του». Μια τέτοια κίνηση, όπως λένε, θα μπορούσε να οδηγήσει σε συγκράτηση των τιμών και παράλληλα να αποδειχθεί ευεργετική για τα δημόσια ταμεία, αφού όπως ισχυρίζονται θα οδηγήσει σε τόνωση της κατανάλωσης. Είναι κάτι που σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς έχει «δουλέψει στο παρελθόν» και μπορεί να αποδειχθεί λειτουργικό και τώρα.