ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Η ευγένεια του απέριττου».
Ένα σύνολο από εξήντα πίνακες και σχέδια που αναδεικνύουν την εξελικτική πορεία του Γιώργου Ρόρρη θα παρουσιαστεί αυτό το καλοκαίρι στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο από το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή σε μια αναδρομική έκθεση του ζωγράφου, ο οποίος «με το μάτι μπολιασμένο στην καρδιά, ξέρει να αποδίδει στην ανθρώπινη υπόσταση όλη την εύθραυστη φύση της, όλη την παροδικότητά της, αλλά και όλο το μεγαλείο της», όπως αναφέρει η Μαρία Κουτσομάλλη – Μονρώ, επιμελήτρια της έκθεσης και υπεύθυνη της συλλογής Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, επικαλούμενη μια φράση του Ροντέν.
Στις 4 Ιουλίου είναι τα εγκαίνια αυτής της έκθεσης, που είχε προγραμματισθεί για πέρυσι, αλλά αναβλήθηκε αναγκαστικά λόγω της πανδημίας, φέτος όμως οι επισκέπτες του νησιού θα έχουν τη χαρά να δουν το μεγάλο αφιέρωμα στο έργο του Γιώργου Ρόρρη, που ξεχωρίζει ως ένας από τους σπουδαιότερους εικαστικούς δημιουργούς της γενιάς του.
«Ζωγραφίζεις μόνος σου, φτιάχνεις μια εικόνα, συνεχίζεις για σένα, για να θεραπεύσεις μια αίσθηση, να επουλώσεις μια πληγή στη ψυχή σου. Το γεγονός ότι αυτή η ιδιωτική δημιουργία ενδιαφέρει κάποια στιγμή κι άλλους ανθρώπους, τους θεατές, είναι έκπληξη. Κάθε έργο, επομένως, έχει τόσες όψεις όσες και οι άνθρωποι που τα βλέπουν», όπως λέει κι ο ίδιος ο καλλιτέχνης.
Μια μακροχρόνια και συγκινητική ιστορία συνδέει εξάλλου τον Γιώργο Ρόρρη με το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή πηγαίνοντας πίσω για πάνω από 35 χρόνια. Γιατί ο Βασίλης Γουλανδρής, με τη συμβολή του Παναγιώτη Τέτση και του Δημήτρη Παπαστάμου, είχε διακρίνει ήδη από το 1986, ενώ ο Ρόρρης ήταν μόλις 23 ετών, το ταλέντο του νεαρού ζωγράφου.
Του έδωσε, λοιπόν, την ευκαιρία να εκθέσει για πρώτη φορά, εκείνη τη χρονιά, στη Νέα Πτέρυγα του Μουσείου της Άνδρου. Και υπήρξε από τους πρώτους συλλέκτες έργων του, αγοράζοντας εμβληματικές δημιουργίες όπως ο «Καισαρίων» και η «Μεγάλη σπουδή στο κόκκινο του καδμίου». Ενώ τον ενθάρρυνε επίσης να συνεχίσει τις σπουδές του στο Παρίσι, δίνοντάς του την ευκαιρία να υλοποιήσει τον διακαή πόθο του χάρη σε μια υποτροφία θεσμό, που μόλις είχε καθιερώσει το ίδρυμα.
Ο Γιώργος Ρόρρης όμως, είναι αυτός επίσης, που μετά θάνατο του Βασίλη και της Ελίζας (1994 και το 2000 αντίστοιχα) του ανατέθηκε από το ίδρυμα να φιλοτεχνήσει μια προσωπογραφία του ζεύγους. Ήταν το 2017, πλησιάζοντας ο καιρός να ανοίξει το μουσείο της Αθήνας και πράγματι επτά μήνες μετά, όταν παραδόθηκε ο πίνακας έγινε φανερό, ότι η προσωπογραφία αυτή δεν αποτέλεσε μόνο απότιση φόρου τιμής στους δύο ανθρώπους που επί τόσα χρόνια θεωρούσε μαικήνες του αλλά είναι και μία σύνθεση των επιρροών του από όλους τους δασκάλους, που τον ενέπνευσαν στη διάρκεια της καλλιτεχνικής του πορείας.
Για την έκθεση στην Άνδρο συλλέκτες και πολιτιστικοί οργανισμοί αποδέχτηκαν την πρόσκληση του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, με αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν τα πιο σημαντικά έργα του ζωγράφου, από τα πρώτα του βήματα έως σήμερα.
Η έκθεση επιχειρεί να ανιχνεύσει την καλλιτεχνική του εξέλιξη μέσα από τρεις ενότητες, χωρίς ωστόσο ευδιάκριτους διαχωρισμούς, καθώς δεν ακολουθούν χρονολογική σειρά, αλλά συνδιαλέγονται μεταξύ τους, προσφέροντας και στον επισκέπτη τη δυνατότητα να εντοπίζει ομοιότητες και συγγένειες.
Η πρώτη ενότητα περιγράφει τη σχέση του ζωγράφου με το ατελιέ του, τον χώρο που του χρησιμεύει ως εργαστήριο, διέξοδο αλλά και ως το καβούκι του. Πρόκειται για τη βάση της δημιουργικής πορείας του, που τον βοήθησε να διαμορφώσει τη σχέση του με τον εξωτερικό κόσμο, τα μοντέλα του, τις καλλιτεχνικές αναφορές του και, κυρίως, τον ίδιο τον εαυτό του. Έτσι, σε κάθε πίνακα το ίδιο εργαστήρι αλλάζει οπτική γωνία, επιφάνειες και χρώματα ανάλογα με τον ψυχισμό των μοντέλων, ιδίως γυναικών, που ποζάρουν για ώρες, μέρες, μήνες στην ίδια πάντα πόζα.
Οι επιδράσεις που δέχθηκε από τους δασκάλους του, τον Τέτση και τον Τσαρούχη, αλλά και από τους μεγάλους ζωγράφους Βελάσκεθ, Γκόγια και Γκρέκο και ο διάλογος που ανέπτυξε μαζί τους μέσω της ζωγραφικής του αναδεικνύονται στην δεύτερη ενότητα. Ο ίδιος, άλλωστε, κατονομάζει αυτές τις σπουδαίες προσωπικότητες εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη του Είναι σαν να τοποθετεί τον εαυτό του ανάμεσα στους επιγόνους τους, πεπεισμένος , ότι ο καθένας μας είναι το άθροισμα των επιρροών του.
Η τρίτη ενότητα εξάλλου είναι αφιερωμένη στην αδιάκοπη εξερεύνηση του σώματος, φτιαγμένου «από σάρκα και οστά». Μέσω των παραλλάξεων στις οποίες το υποβάλλει, το σώμα αναδεικνύεται στο πιο συγκινητικό σύμβολο της ανθρώπινης ιδιότητάς μας, της θνητότητάς μας. Και η ζωγραφική του Ρόρρη έχει την ικανότητα, με τίμημα μια δουλειά που δεν δέχεται ούτε συγκατάβαση ούτε ανοχή, να αποδίδει αυτή τη σπίθα αθανασίας.
Η συμβολή του Γιώργου Ρόρρη στην ετοιμασία της έκθεσης υπήρξε καθοριστική. Η βοήθειά του στην επιλογή των έργων, οι κατευθύνσεις του σχετικά με τη σκηνογραφία και το στήσιμο των πινάκων, οι συνεντεύξεις που παραχώρησε για τη σύνταξη του «Χρονολόγιου» της συνοδευτικής έκδοσης δίνουν την ευκαιρία στον θεατή να καταδυθεί ακόμη πιο απολαυστικά στη δουλειά του.
Τη σκηνογραφία της έκθεσης επιμελήθηκαν ο Ανδρέας Γεωργιάδης και η Παρασκευή Γερολυμάτου από τη Μικρή Άρκτο. Η έκθεση συνοδεύεται από τρίγλωσση έκδοση (ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά), που ετοίμασε η επιμελήτρια της έκθεσης Μαρία Κουτσομάλλη – Μορώ.
Ας σημειωθεί, εξάλλου, ότι και στην Αθήνα το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή άνοιξε και πάλι τις πόρτες του για το κοινό διατηρώντας ένα τμήμα της μουσειολογικής του σκηνογραφίας αλλά και ανανεώνοντας τις αίθουσές του με 58 έργα από τις συλλογές του ζεύγους.
Ανάμεσα στα καινούργια έργα έτσι, το πορτρέτο της Ελίζας Γουλανδρή από τον Μποτέρο, χιουμοριστικά μικρά σχέδια του Μάρκ Σαγκάλ, μικρογλυπτική του Σεζάρ από συμπιέσεις κοσμημάτων της Ελίζας Γουλανδρή, σκίτσα του Κριστό και της συζύγου του Ζαν Κλοντ από προπαρασκευαστικές εργασίες τους, με τις οποίες χρηματοδοτούσαν τα φιλόδοξα έργα τους από ατέλειωτα μέτρα υφασμάτων.
Επίσης, το μουσείο Γουλανδρή ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο των σχέσεών του με ιδρύματα του εξωτερικού πρόκειται να δανείσει τον Μάρτιο του 2022 και για τρείς μήνες στο Μουσείο Bαν Γκογκ στο Άμστερνταμ, τον πίνακα του Βινσεντ βαν Γκογκ «Η συγκομιδή της ελιάς» (1889) από τη συλλογή Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή.
Διαβάστε ακόμη:
Άγρια φύση, πλαστικά και κήποι απολαύσεων – Η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας συναρπάζει
Γκραφιτάδες θα διακοσμήσουν το εργοστάσιο του Έλον Μασκ
Μόδα στην Ακρόπολη; Υπάρχει και η άλλη άποψη
Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση