Την ανησυχία για τα κόστη και τα προβλήματα που δημιουργεί το target model, με τη λειτουργία του αλλά και για τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει και πρέπει να γίνουν, μίλησαν χθες οι φορείς της αγοράς στο συνέδριο Power Gas  Forum 2021 οι φορείς της αγοράς ενέργειας.

Τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί  που συνήθως περιγράφονται ως παιδικές ασθένειες, αντιμετωπίστηκαν με παρεμβάσεις της  ΡΑΕ, ωστόσο κάθε πλευρά της αγοράς ανάλογα με τη θέση της και πώς επηρεάζεται από τη νέα χονδρεμπορική αγορά.

Ο Πρόεδρος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης  σημείωσε  ότι το ελληνικό ηλεκτρικό  σύστημα  με το target model πέρασε πλέον μια σημαντική αλλαγή από ένα σύστημα κεντρικής διαχείρισης προς ένα μοντέλο με τους νόμους της αγοράς και τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Το μοντέλο αυτό είναι ο βασικός πυλώνας όπου η σύζευξη συμβάλει προς μια ενιαία αγορά. Η μετάβαση επέτρεψε στη χώρα μας να γίνει μέλος της ευρωπαϊκής αγοράς μέσω της διασύνδεσης με την Ιταλία και σύντομα με τη Βουλγαρία και γίνεται μια αποδοτική διαχείριση των διασυνδέσεων με βέλτιστες ροές.

Επίσης αναφέρθηκε στα οφέλη  από τη λειτουργία της νέας αγορά όπως  η μεγαλύτερη ανεξαρτησία και διαφάνεια, ότι οι συμμετέχοντες έχουν περισσότερα εργαλεία διαχείρισης του ρίσκου, καθώς και ένα ξεκάθαρο κανονιστικό πλαίσιο με περισσότερα δεδομένα για σωστή λειτουργία που οδηγεί σε βέλτιστη αξιολόγηση των επενδύσεων.

Αντώνης Κοντολέων (ΕΒΙΚΕΝ): Υπάρχει στρατηγική προσφορών όχι μόνο παιδικές ασθένειες

“Ενώ οι κανόνες της αγοράς είναι οι ίδιοι και το αέριο είναι στα επίπεδα του 2019, ο δεσπόζων παίκτης ζητά ριζική αλλαγή των τιμολογίων, χωρίς να είναι κοστοστρεφή, αλλά να συνδέονται με το κόστος του hedging”, είπε ο Αντώνης Κοντολέων της ΕΒΙΚΕΝ, εκπροσωπώντας τη βιομηχανία, μιλώντας για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην αγορά μετά την εφαρμογή του target model. “O δεσπόζων παίκτης” σημείωσε, “θέλει να μεταφέρει το ρίσκο της αγοράς εξισορρόπησης στις συμβάσεις με τη βιομηχανία, όταν η ίδια η εταιρεία ανακτά αυτό που πληρώνει ως προμηθευτής από την παραγωγικής του δραστηριότητα. Παρόλα αυτά θέλει να τα μεταφέρει στη βιομηχανία κάτι που είναι ανησυχητικό, δημιουργεί ανασφάλεια και πρόβλημα σε σχεδιασμούς επενδύσεων”, είπε.

“Οι τιμές είναι ακριβές στην αγορά εξισορρόπησης, όχι μόνο επειδή υπάρχουν ατέλειες και παιδικές ασθένειες αλλά και στην στρατηγική προσφορών.

Στην αγορά εξισορρόπησης δεν υπάρχει ανταγωνισμός και αφού το θεσμικό πλαίσιο δεν είναι έτοιμο και δεν θα είναι έτοιμο ούτε το Σεπτέμβριο που θα λήξει η διακοψιμότητα. Η σειρά προβλημάτων που υπάρχουν ακόμη και ενώ είμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο και τώρα καλείται η βιομηχανία να αντιμετωπίσει το ρίσκο του υπερβάλλοντος κόστους είτε με ρήτρες είτε με αυξήσεις της τάξης του 40%. Δεν εξηγείται γιατί καταργήθηκε το νυχτερινό τιμολόγιο και γιατί οι εταιρείες δεν μπορούν πια να βρουν φθηνό ανταγωνιστικό κόστος τη νύχτα. Οι λύσεις που ετοιμάζονται δεν μπορούν να εφαρμοστούν το 2021 και 2022 αλλά θα δώσουν λύσεις εναλλακτικής προμήθειας από το 2023, οπότε παραμένει άγνωστο τί θα γίνει στην επόμενη διετία”.

Μίλτος Ασλάνογλου Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας:

Ο Γενικός Διευθυντής του ΕΣΠΕΝ (Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας), Μίλτος Ασλάνογλου, επισήμανε πως ο ρόλος των προμηθευτών αλλάζει και από εμπορική δραστηριότητα μετατρέπεται σε μια δραστηριότητα διαχείρισης ρίσκου. Πλέον, το νέο μοντέλο λειτουργίας της αγοράς «επιβάλλει» την συνεργασία με τους προμηθευτές.

Αναφερόμενους σε «προβλήματα» και αγκυλώσεις της αγοράς, ξεχώρισε το ζήτημα της ρευστότητας τόσο στην προημερήσια αγορά όσο και στην προθεσμιακή, όπου η «πραγματικότητα» της χαμηλής ρευστότητας αυξάνει το κόστος του ρίσκου με σαφή επίδραση στην διαμόρφωση των business plan των εταιρειών. Η μη ακριβής εικόνα του μακροπρόθεσμου ρίσκου, γεγονός που καθιστά δύσκολη την μελλοντική διαχείριση του κόστους, απειλεί εκ θεμελίων τον προγραμματισμό νέων επενδύσεων σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής.

Επομένως προς αντιστάθμιση των παραπάνω, η Πολιτεία και οι αρμόδιες αρχές πρέπει να σχεδιάσουν κατάλληλους μηχανισμούς όπως είναι η αγορά των PPAs, ώστε να επέλθει η απαιτούμενη ρευστότητα στην αγορά και παρέχοντας προϊόντα αντιστάθμισης κινδύνου. “Χρειαζόμαστε οπωσδήποτε εργαλεία αντιστάθμισης κινδύνου και οι αγορές από τις οποίες θα προέρχονται αυτά τα εργαλεία πρέπει να έχουν ρευστότητα”, ανέφερε χαρακτηριστικά.

 Γιώργος Κούβαρης (ΗΡΩΝ):  Η αγορά δεν αντανακλούσε το κόστος ενέργειας πριν

Στο κόστος ενέργειας, αναφέρθηκε ο Γιώργος Κούβαρης Πρόέδρος του ΔΣ της ΗΡΩΝ. Αναφέρθηκε στην αντίφαση ενώ η μείωση κόστους αποτελεί την κεντρική στόχευση του νέου μοντέλου, τελικά  δεν επιτεύχθηκαν τα όσα “προσδοκόμενα”, μιας και η αγορά δεν αντανακλούσε το πραγματικό κόστος της αγοράς και αυτό για μεγάλο διάστημα η αγορά το εκμεταλλεύτηκε. Τις αιτίες της παραπάνω εξέλιξης οφείλει κανείς να αναζητήσει στην βεβιασμένη εφαρμογή του μοντέλου, καθώς υπήρξε μικρή περίοδος δοκιμών μαζί με το μείζον θέμα της Πελοποννήσου.  «Όλο αυτό το κλίμα οδήγησε σε πολύ μεγάλη αύξηση των τιμών».

Ωστόσο, όπως ανέφερε, οι παρεμβάσεις της ΡΑΕ λειτούργησαν σε σωστή κατεύθυνση, επιδιόρθωσαν τα «κακώς κείμενα», γεγονός όμως που δεν θα πρέπει να μας απομακρύνει από την βασική αρχή περί εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς χωρίς παρεμβάσεις.

Αναστάσιος Παπαναγιώτου (Watt & Volt): Οι εταιρείες εμπορίας να συμμετέχουν στην ενδοημερήσια αγορά

Από την πλευρά των εταιρειών προμήθειας ο Αναστάσιος Παπαναγιώτου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Watt & Volt, αναφέρθηκε σε σημαντικές παραλείψεις που μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.

Αναφέρθηκε στην ανάγκη συμμετοχής των εταιρειών εμπορίας στην ενδοημερήσια αγορά, όπως συμβαίνει στις υπόλοιπες χώρες, η οποία θα αυξήσει τη ρευστότητα και τον ανταγωνισμό. Παράλληλα, η συμμετοχή των trader θα περιόριζε το κόστος της Αγοράς Εξισορρόπησης, μειώνοντας τα σχετικά κόστη λειτουργίας. Επίσης στην ανάγκη ενός μηχανισμού εποπτείας των αγορών, με συγκεκριμένους δείκτες για τα επιτρεπτά όρια των στρατηγικών των παικτών, αλλά και αναφορές που θα είναι δημοσιοποιήσιμες προς όλους στα πρότυπα της Βρετανίας, για τη διασφάλιση της μέγιστης δυνατής διαφάνειας.

Όπως είπε «ως εταιρεία που δραστηριοποιείται και στην εμπορία, η Watt & Volt συμμετέχει στις αγορές της Ιταλίας, της Βουλγαρίας και της Ουγγαρίας. Μόνο υπερήφανοι δεν αισθανόμαστε που είμαστε αποκλεισμένοι από την αγορά της χώρας μας».

Νίκος Ζαχαριάδης: Χρειαζόμαστε μονάδες φυσικού αερίου και διασυνδέσεις

Από την πλευρά των καθετοποιημένων παραγωγών, ωστόσο ο Νίκος Ζαχαριάδης, Πρόεδρος του ΕΣΑΗ και Διευθύνων Σύμβουλος της Εlpedison, αναφερόμενος στις αδυναμίες που αναδείχθηκαν στο πλαίσιο του Target Model, μίλησε για την έλλειψη μονάδων αερίου από το σύστημα και για την έλλειψη διασυνδέσεων.

Σχετικά με την έλλειψη ευέλικτων μονάδων αερίου τόνισε ότι η έλλειψη διαφάνηκε τον προηγούμενο Νοέμβριο, όταν η χαμηλή στάθμη νερού στα φράγματα των Υδροηλεκτρικών μονάδων, σε συνδυασμό με τη συντήρηση δύο μονάδων αερίου, έφερε το σύστημα στα όριά του. Καταφάνηκε επίσης και κατά την κακοκαιρία του Φεβρουαρίου, όταν ο ΑΔΜΗΕ έβαλε με constraint σχεδόν όλες τις λιγνιτικές μονάδες  σε λειτουργία, διακόπτοντας τη λειτουργία των διαθέσιμων ευέλικτων μονάδων αερίου και διατηρώντας τες σε εφεδρεία.

Oι σοβαρές αδυναμίες του Συστήματος Μεταφοράς: Κάθε ημέρα, για πολλές και διαφορετικές αιτίες, ο ΑΔΜΗΕ δηλώνει ότι, για να λειτουργήσει απρόσκοπτα το σύστημα μεταφοράς, πρέπει να λειτουργούν με περιορισμό διαφορετικές μονάδες από το πρόγραμμα, διακόπτοντας τη λειτουργία των οικονομικότερων μονάδων και αυξάνοντας τον όγκο στην Αγορά Εξισορρόπησης.

Η αδιαφάνεια και η έλλειψη ελέγχου της λειτουργίας του ηλεκτρικού συστήματος: Κανένας δεν γνωρίζει πώς είναι δυνατόν οι ακριβές λιγνιτικές μονάδες να επικρατούν έναντι των φθηνότερων μονάδων αερίου, στη δημοπρασία της Προ-ημερήσιας Αγοράς.

Για να επιλυθούν τα δύο πρώτα ζητήματα, πρέπει να επικεντρωθούμε στις μονάδες που θα στηρίξουν το σύστημα μετά το 2024. Η Πολιτεία, κοιτώντας μόνο το μέλλον, χρειάζεται να προχωρήσει άμεσα σε δύο ενέργειες (που περιλαμβάνονται ούτως ή άλλως στους ετήσιους στόχους του ΥΠΕΝ): σε θεσμοθέτηση Μηχανισμού Αποζημίωσης Ισχύος, για να προσελκύσει νέες επενδύσεις σε μονάδες αερίου, που θα καλύψουν την ενδιάμεση περίοδο μέχρι να αναπτυχθούν οι τεχνολογίες ώστε να μπορεί να λειτουργεί το σύστημα μόνο με Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, και σε εκτεταμένες επενδύσεις στο Σύστημα Μεταφοράς.

Διαβάστε επίσης

Μπενρουμπή-Δαγούμας-Γιαρέντης: Διαξιφισμοί για target model και παρεμβάσεις

Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση