Έχουν γνώση οι φύλακες

Δεν θα επιχειρηματολογήσω υπέρ των μουσείων ως Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όπως προανήγγειλε ο πρωθυπουργός, γιατί απλώς δεν χρειάζεται. Η απόδειξη για την ορθότητα της απόφασης είναι, πώς να το πω…, άμα τη εμφανίσει!

Είναι μια εξέλιξη, που έχει αποκλειστικό και μόνο στόχο την βελτίωση της λειτουργίας τους, της αποδοτικότητάς τους, της προβολής τους και μαζί του ελληνικού
πολιτισμού διεθνώς. Το μόνο που μπορώ να κατανοήσω, και παρά την ενορχηστρωμένη εναντίωση συνδικαλιστών, που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη είναι, ότι οι όποιες αλλαγές προκαλούν μια δικαιολογημένη αναστάτωση στους εργαζομένους.

Ανθρώπινο είναι να ανησυχεί κανείς για τη δουλειά του, για τις συνθήκες εργασίας του, για την ανέλιξή του -τέτοια πράγματα- παρ’ ότι είναι απολύτως βεβαιωμένο ότι ουδείς πρόκειται να θιχτεί. Μόνον αυτό, λοιπόν, μπορώ να δεχθώ.

Γιατί η πολιτιστική κληρονομιά, τα αρχαία, τα μουσεία είναι εθνική υπόθεση. Ανήκουν σε όλους μας και δεν ανήκουν σε κανέναν προσωπικά. Και η πολιτεία έχει τους νόμους της για να τα διαφυλάσσει, αυτό κάνει επί σχεδόν δύο αιώνες τώρα. Δεν άγεται και φέρεται κάθε φορά από απόψεις, αντιλήψεις, σκοπιμότητες διαφόρων, που ως κριτές και επικριτές προβάλλονται ως οι μοναδικοί έχοντες το δικαίωμα να υπερασπίζονται τα αρχαία.

Με επιχειρήματα, μάλιστα, που όχι απλώς είναι ανεπαρκή και σαθρά, αλλά υποκρύπτουν σαφέστατα αντιπολιτευτικό και μόνο στόχο. Γιατί είναι πραγματική παραπλάνηση, όταν ισχυρίζονται κάποιοι πως αυτά τα πέντε μεγάλα μουσεία -Εθνικό Αρχαιολογικό, Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης και Ηρακλείου, Βυζαντινό Αθηνών και Θεσσαλονίκης- που θα αποσπασθούν μεν από την Αρχαιολογική Υπηρεσία, αλλά θα βρίσκονται πάντα, όμως, κάτω από το υπουργείο Πολιτισμού, πρόκειται να γίνουν… ιδιωτικά.

Μόνον στην επιλεκτική φαντασία ορισμένων αυτό το σενάριο, που σκοπό έχει να κρατήσει καθηλωμένα τα πράγματα σε παγιωμένες, αναχρονιστικές καταστάσεις.

Ποιο είναι το κακό που μπορεί να φέρει η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια αυτών των μουσείων; Και για να το πω με ένα παράδειγμα, που όλοι γνωρίζουν: Ποιο είναι το κακό στο Μουσείο Ακρόπολης, που λειτουργεί υποδειγματικά και εδώ και έντεκα χρόνια;

Ποιος φοβάται την εξέλιξη

Από την άλλη, το Εθνικό Αρχαιολογικό. Η ναυαρχίδα των μουσείων της χώρας και ένα από τα σημαντικότερα στον κόσμο. Με χιλιετίες ιστορίας του πολιτισμού. Που κάθε ενότητά του θα μπορούσε να είναι ένα ξεχωριστό μουσείο. Που όλα του τα εκθέματα είναι αυθεντικά, νόμιμα και με γνωστή την προέλευσή τους.

Σε αντίθεση με τα ξένα, μεγάλα μουσεία, που τα περισσότερα έργα τους προέρχονται από αγορές, συχνά παράνομες -στο παρελθόν τουλάχιστον- και από καταληστεύσεις της πολιτιστικής κληρονομιάς άλλων χωρών.

Ένα μουσείο, το οποίο λογικά θα έπρεπε να είναι πρωταρχικός προορισμός επίσκεψης στην Ελλάδα. Μόλις κατόρθωσε όμως τα δύο τελευταία χρόνια να ξεπεράσει τους 500.000 επισκέπτες -προ κορονοϊού φυσικά- τη στιγμή που το Μουσείο Ακρόπολης, και με τη δημοσιότητα που απέκτησε -κι αυτό χάρις στην αυτοτέλειά του- περνάει το ένα εκατομμύριο, παρ’ ότι πολύ, πολύ μικρότερο και περιορισμένο θεματολογικά.

Δεν θα ξεχάσω όμως, για πόσους μήνες -ή χρόνια;- είχε μείνει κλειστό το πωλητήριο του Εθνικού Αρχαιολογικού, που ούτως ή άλλως βέβαια είχε ελάχιστα, και παρωχημένης αντίληψης τα περισσότερα, πωλητέα αντικείμενα, για τους τουρίστες, που ήθελαν αλλά δεν ήξεραν πώς να ξοδέψουν τα λεφτά τους.

Παρ’ ότι οι λαμπρές εκθέσεις του τα τελευταία χρόνια θα μπορούσε να αποτελούν εξαιρετική πηγή έμπνευσης και εσόδων. Σε αντίθεση με τα δύο υπερσύγχρονα και κυρίως με καλαίσθητες και έξυπνες προτάσεις πωλητήρια του Μουσείου Ακρόπολης…

Ο κόσμος προχωράει, εξελίσσεται και το Εθνικό Αρχαιολογικό θα αποκτήσει σε λίγα χρόνια με την επέκταση και την αναβάθμισή του τη νέα λάμψη και παγκόσμια εμβέλεια που του αξίζει.

Φαντάζεται κανείς ότι θα μπορεί να λειτουργεί όπως τώρα με τις δημοσιοϋπαλληλικές αγκυλώσεις και νοοτροπίες;

Διαβάστε επίσης:

Μητρώο Καλλιτεχνών: Λήγει την Κυριακή η προθεσμία εγγραφής για χορήγηση αποζημίωσης ειδικού σκοπού Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου

Εθνική Πινακοθήκη: Από τους στρατώνες του πυροβολικού στη σύγχρονη εποχή