Αδιαμφισβήτητα το 2020 ήταν η χρονιά τους. Θα μπορούσαν κάλλιστα να χαρακτηριστούν ως οι «απόλυτοι πρωταγωνιστές» της χρονιάς που μόλις έφυγε. Σε αντίθεση με την πλειονότητα των κλάδων, οι οποίοι υπέστησαν συντριπτικό πλήγμα από τις επιπτώσεις της Covid-19, τα σούπερ μάρκετ και ειδικά οι μεγάλες αλυσίδες γνώρισαν πρωτοφανή ανάπτυξη μέσα στην πανδημία.

Όντας από τα ελάχιστα κανάλια που παρέμειναν ανοιχτά, είδαν τις πωλήσεις τους να εκτοξεύονται και να κινούνται με ρυθμούς πολύ υψηλούς για τα δεδομένα του χώρου (μεταξύ 8% και 10%). Μάλιστα, στη διάρκεια των δυο lockdown υπολογίζεται πως τα έσοδά τους αυξήθηκαν μεταξύ 15% και 20%. Με άλλα λόγια «μάζεψαν όλο τα χρήμα», όπως χαρακτηριστικά λέγεται στην αγορά.  

Βέβαια, οι παραπάνω επιδόσεις δεν ήρθαν εντελώς αβίαστα, αφού χρειάστηκε να καταβάλλουν μεγάλη προσπάθεια για να διασφαλίσουν την ομαλή τροφοδοσία των καταστημάτων και να ανταπεξέλθουν στην κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης. Κάτι που πέτυχαν σε σχεδόν απόλυτο βαθμό (εξαίρεση αποτέλεσαν τα αντισηπτικά και οι μάσκες στο πρώτο lockdown, έως ότου αποκατασταθεί η τροφοδοσία από τους προμηθευτές).

Με προσλήψεις επιπλέον προσωπικού για να καλύψουν τις καινούριες ανάγκες αλλά και τα κενά που δημιουργήθηκαν από τις άδειες ειδικού σκοπού, με τη σύναψη συνεργασιών με πλατφόρμες online παραγγελιών αλλά και ενίσχυση ή και δημιουργία ηλεκτρονικών καταστημάτων, το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων κατάφερε να «σταθεί στο ύψος των περιστάσεων» και να διαχειριστεί με επιτυχία μια ομολογουμένως δύσκολη κατάσταση.

Τα δύσκολα ωστόσο δεν τελείωσαν, αφού το 2021 φέρνει και μια σειρά από προκλήσεις, τις οποίες αργά ή γρήγορα θα κληθούν να αντιμετωπίσουν όταν η οικονομία επιστρέψει σε μια στοιχειώδη κανονικότητα. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως οι επόμενοι μήνες θα είναι αρκετά απαιτητικοί και δεν θα είναι … περίπατος, όπως κάποιοι μπορεί να πιστεύουν, τονίζοντας πως κάποια στιγμή οι περιορισμοί θα αρθούν και μαζί οι συνθήκες που ευνοούν την αύξηση της κατανάλωσης στο σπίτι.

Οι τρεις προκλήσεις

Η πρώτη αφορά στην απότομη… προσγείωση της κατανάλωσης. Η υψηλή ζήτηση που παρατηρείται σήμερα, μοιραία θα αρχίσει να υποχωρεί όσο θα απελευθερώνονται οι δραστηριότητες της εστίασης και της ψυχαγωγίας έως ότου βρει το νέο σημείο ισορροπίας. Μάλιστα, ορισμένοι λιανέμποροι μιλούν ακόμη και για μηδενική ανάπτυξη τη φετινή χρονιά ενώ κάποιοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να «γυρίσει» αρνητικά λόγω της πίεσης που υφίστανται τα εισοδήματα των καταναλωτών.

Η δεύτερη σχετίζεται με τον ανταγωνισμό, ο οποίος αναμένεται να ενταθεί περαιτέρω ειδικά στον τομέα των ηλεκτρονικών πωλήσεων. Ένας τομέας στον οποίο πλέον έχουν παρουσία όλες οι μεγάλες δυνάμεις του κλάδου, συμπεριλαμβανομένου και του «Σκλαβενίτη», ο οποίος ύστερα από πολλά χρόνια έκανε την είσοδό του στον χώρο των online αγορών. Η επικείμενη είσοδος της ρωσικής Mere, αν και αποτελεί ακόμη «άγνωστο Χ» εκτιμάται πως θα δημιουργήσει σε πρώτη φάση τουλάχιστον νέα δεδομένα και θα προκαλέσει την αντίδραση των υπόλοιπων παικτών.

Η συγκέντρωση δυνάμεων είναι η τρίτη πρόκληση που εκτιμάται πως θα βρουν στο δρόμο τους. Αν και οι εξαγορές μικρότερων αλυσίδων δεν σταμάτησαν στιγμή, ούτε και μέσα στην πανδημία, πολλοί θεωρούν πως «ήρθε η ώρα για κάτι μεγάλο». Μπορεί η πανδημία και η συνακόλουθη έκρηξη της κατανάλωσης στα σούπερ μάρκετ να έδωσε «βαθιές ανάσες» σε κάποιες αλυσίδες που πιέζονταν, κυρίως τις μικρομεσαίες, ωστόσο εκτιμάται πως δεν θα ανακόψει την πορεία που ξεκίνησε και επιταχύνθηκε μετά την οικονομική κρίση του 2009.

Ήδη, ισχυροί παίκτες του κλάδου δηλώνουν ανοιχτά πως αναζητούν νέες ευκαιρίες που θα τις βοηθήσουν να μεγαλώσουν το αποτύπωμά τους ενώ πρόσφατα ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της «ΑΒ Βασιλόπουλος», Βασίλης Σταύρου μίλησε για νέο κύκλο συγκέντρωσης στον κλάδο των σούπερ μάρκετ μέσα στα επόμενα 3 με 5 χρόνια.

Διαβάστε επίσης: 

Λιανεμπόριο: Πενιχρά τα οφέλη του «click away», προσδοκίες στο «click inside» και στις εκπτώσεις

Brexit – Εξαγωγείς: Ανακούφιση για τους δασμούς, προβληματισμός για τα ΠΟΠ

Σούπερ μάρκετ: Έτοιμη να… «πατήσει το κουμπί» η Mere – Προς αναδιάταξη ο «χάρτης του λιανεμπορίου»