Ανοικτά μαγαζιά για να σωθεί η οικονομία η κλειστά; To μεγάλο δίλλημα της κυβέρνησης.

Σε παλαιότερους καιρούς – και στα πρώτα εγχειρίδια των οικονομικών – το συνηθισμένο παράδειγμα για την δυσκολία της επιλογής ήταν «βούτυρο ή όπλα;»

Το κρίσιμο σημείο, δηλαδή, ήταν πως δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα.

Μερικές (ή πολλές) φορές η κοινωνία όφειλε να θυσιάσει το ένα σε βάρος του άλλου.

Η σημερινή κυβέρνηση αντιμετωπίζει όχι ένα αλλά δύο παρόμοια διλήμματα.

Τα εξοπλιστικά προγράμματα αφαιρούν από άλλες οικονομικές και κοινωνικές δράσεις. Η αντιμετώπιση της πανδημίας αφαιρεί από την οικονομία.

Το πρόβλημα είναι ότι ως προς το πρώτο δίλημμα, η απόφαση πάρθηκε και, υποχρεωτικά, μπήκαμε στην φάση των εξοπλισμών.

Η άνομη συμπεριφορά της γειτονικής χώρας και η αδυναμία του διεθνούς συστήματος –και ειδικά της Ε.Ε.—να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση ενός μη συστηματικού παίκτη, μας υποχρεώνει ως κοινωνία να επιλέξουμε περισσότερα όπλα και λιγότερο βούτυρο.

Είναι, πάντως, μία απόφαση με την οποία μπορούμε να ζήσουμε.

Στο θέμα της επιλογής οικονομία ή πανδημία είναι τραγικό, όμως. Διότι δύσκολα θα ζήσουμε με όποια απόφαση πάρουμε.

Χανόμαστε 

Σήμερα, το λιανεμπόριο (μικροί και μεγάλοι) έβγαλε κραυγή αγωνίας: χανόμαστε.

Αν δεν ανοίξουν τα καταστήματα έστω για μερικές ημέρες στις γιορτές, πολλά δεν θα ανοίξουν ποτέ. Αν τα καταστήματα μείνουν κλειστά από τη μία πλευρά σώζονται ζωές τώρα.

Αλλά, από την άλλη, χιλιάδες επαγγελματίες και οικογένειες τους ξεκινούν πορεία οικονομικού θανάτου.

Γιατί είτε έχει κάποιος ένα μικρό η ένα μεγάλο κατάστημα, τα ενοίκια τρέχουν παρόλο που έχουν μειωθεί κατά 40%.

Επίσης ειδικά τα μεγάλα καταστήματα έχουν ενημερώσει τους υπαλλήλους τους ότι θα ανοίξουν. Βέβαια, τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά.

Αν, ως άτομα, επιδεικνύαμε μεγαλύτερο βαθμό ατομικής και συλλογικής ευθύνης. Με τα «αν», όμως, δεν υπάρχει συμπέρασμα.

Μόνο μάθημα για το μέλλον –αν δεν είναι μια κοινωνία ανεπίδεκτη μαθήσεως.

Με το σήμερα και το τώρα τι γίνεται;

Είναι σαφής, φυσικά και αναπόφευκτη η αυστηρότητα των λοιμωξιολόγων.  Αυτή είναι η δουλειά τους.

Στο κάτω-κάτω θα προτιμήσουν να είναι συντηρητικοί παρά να κατηγορηθούν ότι συμβάλλουν στο θανατικό. Η μπάλα είναι στο γήπεδο της κυβέρνησης.

Η απόφαση είναι πλέον και πολιτική.

Αν όμως αποφασιστεί να μείνουν τα καταστήματα κλειστά τότε είναι υποχρέωση του ελληνικού κράτους και της κυβέρνησης του να ανακοινώσει άμεσα ένα τολμηρό και γενναιόδωρο πρόγραμμα στήριξης ειδικά για το λιανεμπόριο.

Το ελληνικό λιανεμπόριο παίζει εδώ και πολύ καιρό το έργο του Arthur Miller «Ο Θάνατος του Εμποράκου».

Είναι ένας δύσκολος αλλά σχεδόν αναπόφευκτος δρόμος. Μόνο οι μηχανισμοί της οικονομίας και η ηθική της κοινωνικής πρόνοιας τον απαλύνουν.

Τώρα, με την πανδημία όμως, ένας ολόκληρος κλάδος καλείται να αυτό-εξαφανιστεί.

Αντίθετα, η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι η σύγχρονη αγορά και η ώριμη κοινωνία χρειάζονται και το μεγάλο και το μικρό μαγαζί.

Ο ξαφνικός θάνατος είναι και κοινωνικά και οικονομικά μη αποδεκτός.

Η κυβέρνηση έχει την ευθύνη. Θα πράξει. Αλλά, ο ξαφνικός θάνατος δεν μπορεί να είναι στις επιλογές της.

Η δημοσιονομική εκτροπή είναι δεδομένη. Τι είναι προτιμότερο, σε τελευταία ανάλυση: να δούμε την ανθρώπινη δυστυχία να εξαπλώνεται προκειμένου να διατηρήσουμε το ταμείο ασφάλειας των 32 δισ. ευρώ ή να πράξουμε όπως στον πόλεμο;

Πήραμε την απόφαση για τα εξοπλιστικά λόγω ουσιαστικά εμπόλεμης κατάστασης με την Τουρκία.

Να πάρουμε και την απόφαση στήριξης του λιανεμπορίου λόγω πολέμου με τον κορωνοϊό. 

Επίσης πολλοί επαγγελματίες λένε ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί διαφορετική πολιτική στην Βόρεια Ελλάδα που το πρόβλημα με τις ΜΕΘ είναι μεγαλύτερο και διαφορετική στους υπόλοιπους νομούς της χώρας.

Άλλωστε όπως λένε και τα super market είναι ανοικτά…