Η πορεία των χρηματιστηρίων θα εξαρτηθεί περισσότερο από τη Fed και λιγότερο από το ποιος θα είναι ο νικητής των αμερικανικών εκλογών.

Αυτό επισημαίνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Capital Economics, Neil Shearing, υπογραμμίζοντας ότι στην παρούσα συγκυρία δεν έχει σημασία τόσο το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές όσο το αν η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ θα συνεχίσει την εξυπηρετική πολιτική της.

Σε φυσιολογικότερες εποχές, σημειώνει, οι επενδυτές θα είχαν περάσει την περασμένη εβδομάδα επεξεργαζόμενοι δημοσκοπήσεις και τις τελευταίες δηλώσεις των υποψηφίων προέδρων. Αυτήν τη φορά όμως η πανδημία παρέμεινε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, καθώς η ανησυχία για την αύξηση των κρουσμάτων και τους νέους περιορισμούς στη δραστηριότητα βύθισαν σε δίνη τις αγορές. Οι αμερικανικές εκλογές υποτίθεται ότι θα ήταν το γεγονός που θα καθόριζε το 2020. Αλλά, όπως συνέβη με όλα τα πράγματα φέτος, η πανδημία επισκίασε και αυτές.

Σημειώνει ακόμη ότι πριν από τις μαζικές ρευστοποιήσεις που προκάλεσε την περασμένη εβδομάδα η ανησυχία για την αύξηση των κρουσμάτων σε όλο σχεδόν τον κόσμο, οι επενδυτές είχαν αρχίσει να επικεντρώνονται στην ιδέα ότι οι εκλογές θα έφερναν αυτό που κάποιοι χαρακτηρίζουν «μπλε κύμα». Δηλαδή τον Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο, αλλά στους Δημοκρατικούς την πλειοψηφία στη Γερουσία και, επομένως, τον έλεγχο του Κογκρέσου. Εάν γίνει αυτό, η κρατούσα άποψη λέει ότι θα άνοιγε ο δρόμος για ένα μεγάλο πακέτο μέτρων τόνωσης της οικονομίας, το οποίο με τη σειρά του θα αναθέρμαινε την αμερικανική οικονομία. Η κρατούσα άποψη λέει επίσης ότι αυτό θα ήταν θετικό για τα χρηματιστήρια, αλλά αρνητικό για το δολάριο (δεδομένου ότι θα αυξάνονταν και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό).

Ίσως, σημειώνει. Ωστόσο, η εμπειρία του 2016 δείχνει ότι οι επενδυτές θα πρέπει να είναι προσεκτικοί στο θέμα της λήψης ισχυρών θέσεων σε ό,τι αφορά πολιτικά αποτελέσματα και, ακόμη περισσότερο, να μη μεταφράζουν μηχανικά τα αποτελέσματα αυτά σε αποτελέσματα για τις αγορές. Το 2016 η κρατούσα άποψη ήταν ότι ο Τραμπ ήταν απίθανο να κερδίσει, αλλά αν επικρατούσε, η ρητορική του θα σήμαινε καταστροφή για τα χρηματιστήρια. Όλοι ξέρουμε τι συνέβη στη συνέχεια.

Έχοντας αυτό κατά νου, τρία σημεία αξίζει να τονίσει κανείς:

Πρώτον, με κίνδυνο να δηλώσουμε το προφανές, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ μιας επικράτησης των Δημοκρατικών στον Λευκό Οίκο και μιας επικράτησης των Δημοκρατικών στον Λευκό Οίκο και στον έλεγχο του Κογκρέσου. Δεδομένου ότι η εκλογική μάχη σε πολλές πολιτείες θα κριθεί στα σημεία, αλλά και των ενδείξεων που υπάρχουν για την προσέλευση του κόσμου, η οποία αναμένεται να είναι μεγάλη, ίσως χρειαστεί, επισημαίνει, να περιμένουμε μέρες για να αποκτήσουμε σαφέστερη εικόνα για το πολιτικό τοπίο που διαμορφώνεται. Ακόμα και τότε, όμως, δεν αποκλείεται να υπάρξουν αμφισβητήσεις για το αποτέλεσμα. Παρ’ όλα αυτά, ένα πράγμα που είναι απίθανο να συμβεί, ακόμη και σε περίπτωση «γαλάζιου κύματος», είναι οι Δημοκρατικοί να κερδίσουν άνετη πλειοψηφία στη Γερουσία ώστε να περνούν απρόσκοπτα τα μέτρα που θέλουν. Οι προσδοκίες για ένα τεράστιο πακέτο μέτρων ίσως πρέπει να μειωθούν.

Δεύτερον, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών, υπάρχει κίνδυνος να υπερβάλουμε με τις επιπτώσεις για την οικονομία και τις αγορές. Παρά τις διαμαρτυρίες τους περί του αντιθέτου, οι πρόεδροι δεν τείνουν να επηρεάζουν σημαντικά την εγχώρια ανάπτυξη. Υπάρχουν, για παράδειγμα, ελάχιστες ενδείξεις ότι το πρόγραμμα απορρύθμισης του προέδρου Τραμπ βοήθησε την οικονομική ανάπτυξη. Στο μεταξύ, αν και ο τόνος της συζήτησης για το εμπόριο και τις διεθνείς σχέσεις πιθανότατα θα πέσει αν εκλεγεί ο Μπάιντεν, οι υποκείμενες πηγές έντασης δεν θα εκλείψουν. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της Κίνας. Ανεξάρτητα από το ποιος είναι στον Λευκό Οίκο, η αποσύνδεση ΗΠΑ-Κίνας είναι πιθανό να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια.

Τρίτον, όσον αφορά τις αγορές, οι δράσεις της Fed είναι συχνά εξίσου σημαντικές με αυτές του Λευκού Οίκου. Η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων συνέβαλε στην άνοδο της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς υπό τον πρόεδρο Τραμπ, αλλά κρίσιμο ρόλο έπαιξε η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής που έχει ωθήσει τα πραγματικά επιτόκια σε χαμηλά πολλών δεκαετιών. Από αυτήν την άποψη, το ζήτημα δεν είναι τόσο αν θα χαλαρώσει η δημοσιονομική πολιτική υπό τον επόμενο πρόεδρο, αλλά ο βαθμός στον οποίο θα βοηθήσει η Fed.

Όπως έχουν τα πράγματα, θεωρούμε ότι η Fed θα συνεχίσει να ακολουθεί πολιτικές που διατηρούν τα πραγματικά επιτόκια σε αρνητικό έδαφος όσο η αμερικανική οικονομία συνεχίζει την αργή ανάκαμψή της από το πανδημικό σοκ, οπότε τα χρηματιστήρια θα αποδώσουν λογικά καλά τα επόμενα χρόνια είτε βγει ο Μπάιντεν είτε ο Τραμπ. Αλλά το βασικό σημείο είναι ότι αυτό θα οφείλεται σε ενέργειες της Fed και όχι στον Λευκό Οίκο. Κάτι που καλά θα έκαναν να λάβουν υπόψη οι επενδυτές.