Ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα με στόχο την ολιστική αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας των Δήμων και των Περιφερειών #EURegionsWeek, της μεγαλύτερης εκδήλωσης που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις Βρυξέλλες σχετικά με την περιφερειακή πολιτική.

Ο λόγος για το DISARM, το οποίο αφορά στην ανάπτυξη και επιχειρησιακή λειτουργία ενός συνόλου υπηρεσιών για την παρακολούθηση και πρόγνωση του κινδύνου εκδήλωσης, και την πρόγνωση εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών, ολοκληρωμένων σε ένα σύστημα έγκαιρης και έγκυρης προειδοποίησης. Οι υπηρεσίες που αναπτύχθηκαν είναι βασισμένες σε τεχνολογίες δορυφορικής παρατήρησης και σε εξειδικευμένες μετεωρολογικές προγνώσεις και προγνώσεις εξάπλωσης μετώπου δασικής πυρκαγιάς με σκοπό να υποστηριχθούν οι ενδιαφερόμενες αρχές στην καλύτερη πρόληψη και αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.

Για τον τρόπο λειτουργίας του DISARM και την χρησιμότητά του στην έγκαιρη κατάσβεση των πυρκαγιών μιλάει στο mononews.gr η επιπυραγός του Πυροσβεστικού Σώματος Ζησούλα Ντάσιου.

Το ερευνητικό πρόγραμμα DISARM σε ποιο βαθμό (ρεαλιστικά) μπορεί να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, λαμβάνοντας υπόψη ότι τον τελευταίο δίμηνο είχαμε κάποιες πυρκαγιές. Είχε γίνει κάποια προειδοποίηση σε σχέση με τις εν λόγω πυρκαγιές μέσω του προγράμματος;

Το πρόγραμμα DISARM (Drought and Fire obServatory and eArly waRning systeΜ) είναι μέρος του προγράμματος Διακρατικής Συνεργασίας Interreg Balkans-Mediterranean 2014-2020 με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και Εθνικούς Πόρους των συμμετεχουσών χωρών.

Μέσω του DISARM επιτυγχάνεται η συνεργασία σημαντικών ιδρυμάτων (των εταίρων) με κοινό στόχο την ανάπτυξη ενός παρατηρητηρίου και τη δημιουργία εργαλείων έγκαιρης πρόγνωσης δασικών πυρκαγιών και περιόδων ξηρασίας.

Δεδομένα του προγράμματος DISARM χρησιμοποιούνται σε πραγματικό χρόνο από την επιχειρησιακή εφαρμογή του Πυροσβεστικού Σώματος Engage. Τέτοια δεδομένα είναι κυρίως τα δεδομένα του πανελλαδικού δικτύου μετεωρολογικών σταθμών αλλά και δεικτών πυρκαγιάς και έχουν να κάνουν κυρίως με τα βασικά μετεωρολογικά στοιχεία που αφορούν τις δασικές πυρκαγιές, θερμοκρασία, άνεμο και την σχετική υγρασία. Πολύ σημαντικές πληροφορίες για την εκτίμηση κινδύνου των δασικών πυρκαγιών πριν αλλά και κατά τη διάρκεια εξέλιξης των συμβάντων. Το πρόγραμμα IRIS είναι ένα κομμάτι του DISARM και αποτελεί ένα προγνωστικό μοντέλο προσομοίωσης δασικών πυρκαγιών που δεν λαμβάνει όμως υπόψη του, τις προσπάθειες κατάσβεσης από επίγεια ή εναέρια μέσα.

Με την έναρξη μιας δασικής πυρκαγιάς, κινητοποιούνται τα πιο κοντινά δασικά περιπολικά αλλά και οχήματα από τις πλησιέστερες Πυροσβεστικές Υπηρεσίες και Κλιμάκια. Επίσης κινητοποιούνται άμεσα και όλοι οι κοντινότεροι επιχειρησιακοί Αξιωματικοί. Με την άφιξη του πρώτου οχήματος στη πυρκαγιά και την ενεργοποίηση της αντλίας, μέσω του συστήματος μας Engage αποτυπώνεται η θέση του οχήματος. Αυτό είναι και το κοντινότερο σημείο στην έναρξη πυρκαγιάς. Οι συντεταγμένες αυτού του σημείου εισάγονται στο πρόγραμμα Disarm και αποστέλλονται στην ομάδα Disarm του ΕΑΑ. Μέσα στα επόμενα 15 λεπτά αναμένουμε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου την 6ωρη και την 24ωρη πρόγνωση προσομοίωσης πυρκαγιάς.

Ο συνδυασμός των πληροφοριών που έχουμε από τους επίγειους επικεφαλής των συμβάντων, από τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες στην περιοχή εκδήλωσης της πυρκαγιάς, από τις εικόνες που μας δίνουν τα εναέρια μέσα, αλλά και από δορυφόρους (σύστημα Fire Hub του ΕΑΑ) αλλά και το πρόγραμμα IRIS (με την 6ωρη και την 24ωρη πρόγνωση προσομοίωσης πυρκαγιάς) βοηθούν το Πυροσβεστικό Σώμα στην εκτίμηση του κινδύνου και στη λήψη αποφάσεων.

Καμία προειδοποίηση δεν έγινε σε σχέση με τις πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού εξολοκλήρου και μόνο από το πρόγραμμα IRIS.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα του προγράμματος. Επίσης θα γίνουν εκπαιδεύσεις σε φορείς όπως το Πυροσβεστικό Σώμα ως προς την καλύτερη χρήση του προγράμματος;

Το πρόγραμμα Disarm χρησιμοποιείται από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος από το καλοκαίρι του 2019, για το πρόγραμμα Iris πραγματοποιήθηκαν 17 ενεργοποιήσεις για δασικές πυρκαγιές. Το ίδιο έγινε και φέτος το καλοκαίρι. Όσον αφορά την χρήση του προγράμματος, αυτή πραγματοποιείται από εξειδικευμένους χρήστες του Πυροσβεστικού Σώματος, με ειδικότητες δασολόγων και μετεωρολόγων. Είναι τόσο κρίσιμες πληροφορίες αυτές που συλλέγονται κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων που δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Οι συγκεκριμένοι χρήστες είναι εξοικειωμένοι με την πληθώρα μεταβλητών που απαιτούνται για την εκτίμηση κινδύνου των δασικών πυρκαγιών. Σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από μη εξειδικευμένους χρήστες.

Ποια είναι τα τεχνολογικά του εργαλεία και ποια η πρακτική τους εφαρμογή. Τι αλλάζει στο Πυροσβεστικό Σώμα το DISARM γενικότερα;

Το Πυροσβεστικό Σώμα εξοπλίζεται επιστημονικά αλλά και τεχνολογικά, τα επιστημονικά εργαλεία είναι πολύ σημαντικά για τη λήψη αποφάσεων, αλλά δεν είναι μόνο αυτά που θα σου δώσουν και όλες τις απαντήσεις και φυσικά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την ανθρώπινη κρίση.

Who is Who

Η Επιπυραγός Ζησούλα Ντάσιου είναι απόφοιτος και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος της Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το 1998 και 2001 αντίστοιχα. Πρόσληψη στο Πυροσβεστικό Σώμα το 2001. Φοίτηση στη Σχολή Αξιωματικών της Πυροσβεστικής Ακαδημίας έως και το 2002. Από το 2003 έως και σήμερα Αξιωματικός Υπηρεσίας στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος.