Ο Κωστής Χατζηδάκης έλαβε προχθές την τελική Αξιολόγηση και τα σχόλια της Κομισιόν για το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), του πιο σημαντικού έργου που έχει να παρουσιάσει το υπουργείο Ενέργειας.

Σημειώνεται ότι στην τελική του μορφή το ΕΣΕΚ υιοθέτησε τις 9 συστάσεις που έκανε η Κομισιόν τον Ιούνιο του 2019 και η προχθεσινή αξιολόγηση κρίνει το τελικό αποτέλεσμα. Αν και αναγνωρίζει ότι πολλές από τις συστάσεις υιοθετήθηκαν στο τελικό κείμενο και πώς πολλοί στόχοι είναι ακόμη πιο φιλόδοξοι από τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες, επισημαίνει ότι σε πολλές περιπτώσεις απουσιάζουν τα χρονοδιαγράμματα και η ποσοτικοποίηση των μέτρων που προτείνονται. Στις καλές πρακτικές του Ελληνικού Σχεδίου, αναφέρεται η γρήγορη απολιγνιτοποίηση και η ενίσχυση των ΑΠΕ, αλλά και οι υψηλοί στόχοι στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου. Ωστόσο η συνολική αξιολόγηση της υιοθέτησης των συστάσεων είναι “σχεδόν καλά”, αφού σημειώνει ότι σε γενικές γραμμές είναι “εν μέρει υιοθετημένες” (partially addressed), ενώ αναφέρει ότι στο ΕΣΕΚ πολλοί από τους στόχους  δεν είναι ποσοτικοποιημένοι και με χρονοδιαγράμματα.

Όπως αναφέρει η Κομισιόν, σύμφωνα με το ΕΣΕΚ, το 2050, η μείωση των εκπομπών θα φτάσει το 95%  σε σχέση με το 1990 και η συμμετοχή των ΑΠΕ στην παραγωγή ενέργειας το 95%. Στο τελικό σχέδιο, ο στόχος για τη συμμετοχή των ΑΠΕ στη μικτή κατανάλωση  ενέργειας, ανέβηκε στο 35% το 2030 (ήταν 31% στο αρχικό) ενώ ο στόχος συμμετοχής των ΑΠΕ στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας είναι 61% για το 2030. Το σχέδιο για την ενίσχυση των ΑΠΕ περιλαμβάνει 27 στρατηγικές και μέτρα, ρυθμιστικά, χρηματοδοτικά και τεχνικά, χωρίς όμως, λέει η Κομισιόν, συγκεκριμένες ενέργειες και χρονοδιαγράμματα, ενώ τα μέτρα οικονομικής ενίσχυσης δεν  είναι λεπτομερή ανά τομέα, ποσό και τρόπο εισαγωγής τους.

Χρειάζεται γενναία και συνεκτική μακροπρόθεσμη στρατηγική ανακαινίσεων

Η Κομισιόν σημειώνει ότι στην ενεργειακή απόδοση (και εξοικονόμηση ενέργειας), οι στόχοι για ανακαίνιση 600.000 σπιτιών μέχρι το 2030, είναι χαμηλοί ενώ η χώρα δεν έχει μακροπρόθεσμη στρατηγική ανακαινίσεων. Μάλιστα συστήνει στο υπουργείο ότι η Ελλάδα πρέπει να παρουσιάσει μια γενναία και συνεκτική μακροπρόθεσμη στρατηγική ανακαινίσεων η οποία θα συμβάλει τόσο στην εξοικονόμηση ενέργειας όσο και στην αναθέρμανση της οικονομίας με έργα. Μια στρατηγική μέχρι το 2050 με συγκεκριμένους στόχους για το 2030 και 2040, που θα περιλαμβάνει δείκτες που θα μετρούν την πρόοδο, εκτιμώμενα οφέλη, μέτρα ώστε να γίνει η ανακαίνιση του στοκ των κτηρίων κινητοποιώντας δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις και χρηματοδοτικά εργαλεία.

Παροτρύνει να  διερευνήσει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει τις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης για έργα εξοικονόμησης ενέργειας και ανακαινίσεις κτηρίων και ξενοδοχείων. Επισημαίνει ότι η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτηρίων, μπορεί να επιταχύνει την εξοικονόμηση ενέργειας και να συμβάλει στη ανάκαμψη της οικονομίας μετά την κρίση της πανδημίας. Προτείνει, στο πλαίσιο αυτό, να τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι και δράσεις αλλά και να δοθεί έμφαση στην ενεργειακή φτώχεια.

Για την ενεργειακή φτώχεια, που είναι ένα σημαντικό πρόβλημα για την Ελλάδα, προτείνει περισσότερες δράσεις αλλά τονίζει ότι τα μέτρα που προτείνονται είναι αξιόπιστα και συνεκτικά. Όπως αναφέρει, το ελληνικό σχέδιο το 23% του πληθυσμού δεν μπορούσε να πληρώσει τη θέρμανση το 2017 και στους ευάλωτους καταναλωτές το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 41% και τα μέτρα για τα ευάλωτα νοικοκυριά είναι τα κοινωνικά τιμολόγια και η ενεργειακή κάρτα (για την πληρωμή λογαριασμών ηλεκτρικού) για τις ευάλωτες ομάδες καθώς και χρηματοδότηση έργων εξοικονόμησης ενέργειας.

Για την εσωτερική ενεργειακή αγορά, σημειώνεται ότι η χώρα θα ωφεληθεί από τη μεταρρύθμιση που είναι σε εξέλιξη και τονίζει ότι πρέπει να είναι ανεμπόδιστη η πρόσβαση στην αγορά σε νέους παίκτες, και αν χρειάζεται η Ρυθμιστική Αρχή θα πρέπει να απομακρύνει κάθε εμπόδιο που ακόμη υπάρχει. Στόχος είναι η αύξηση του ανταγωνισμού ειδικά στη χονδρική, αλλά απουσιάζουν οι λεπτομέρειες.

Για τη λιανική ενέργειας, η Κομισιόν καλεί την Ελλάδα να ενισχύσει τους στόχους ανταγωνιστικότητας, την ένταξη των νέων τεχνολογιών, όπως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και οι ψηφιακοί μετρητές.

Χρειάζεται πιο λεπτομερής αποτύπωση του κενού ανάμεσα στις επενδυτικές ανάγκες και τις πηγές χρηματοδότησης

Όσον αφορά τις επενδύσεις, τονίζεται αν και αναφέρονται επενδύσεις 43,8 δισ. ευρώ ως το 2030, δεν διευκρινίζεται, σημειώνει η Κομισιόν,  πόσες αφορούν τον δημόσιο και πόσες τον ιδιωτικό τομέα. Για την καλύτερη υλοποίηση, σημειώνει χρειάζεται πιο λεπτομερής αποτύπωση του κενού ανάμεσα στις επενδυτικές ανάγκες και τις πηγές χρηματοδότησης. Επίσης τονίζεται ότι σχετικά με τα στερεά καύσιμα απουσιάζουν οι ενέργειες για τη σταδιακή μείωσή τους, αν και αναφέρεται ότι αυτός είναι ο στόχος.

Σχετικά με τα νησιά, η Κομισιόν καλεί την Ελλάδα, να αντιμετωπίσει την πράσινη μετάβαση στα μικρά μη συνδεδεμένα νησιά με ένα πιο ολιστικό τρόπο, ενώ για να διευκολυνθεί η πράσινη μετάβαση σε όλα τα νησιά, προτείνει η Ελλάδα να διερευνήσει τις δυνατότητες που δίνει η Πρωτοβουλία Clean Energy for EU islands.

Για το Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης, τονίζει ότι απαιτείται μια σε βάθος ανάλυση των κοινωνικών συνεπειών των σχεδιαζόμενων στόχων, στρατηγικών και μέτρων στις περιοχές που θα πληγούν από το τέλος του λιγνίτη.

Όσον αφορά την έρευνα και καινοτομία, τονίζει ότι οι στρατηγικές και τα μέτρα που προτείνονται είναι ρεαλιστικά και συνεπή με τους στόχους, αν και όχι πάντα ποσοτικοποιημένα. Λείπει η ανάλυση του επενδυτικού κενού ανάμεσα στην έρευνα και την καινοτομία και τις χρηματοδοτικές πηγές. Όπως αναφέρει η Κομισιόν, η Ελλάδα ενδιαφέρεται να προχωρήσει στην παραγωγή υδρογόνου από ΑΠΕ για να χρησιμοποιήσει το υδρογόνο ως καύσιμο για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας αλλά και για τη θέρμανση.

Ακολουθήστε το mononews.gr στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση