ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Εν χορώ παρουσιάζονται στην έκθεση Ars Longa με έναν εκφραστικό συγκερασμό, γόνιμο εννοιολογικά, οι πιο καθιερωμένοι της ελληνικής σύγχρονης τέχνης, που θα μπορούσε κανείς να αποκαλέσει κλασικούς: με την έννοια ότι έχουν ριζώσει στη συνείδηση σπουδαστών, συλλεκτών και φιλότεχνων εν γένει.
Δεν ανήκουν βέβαια όλοι στην ίδια γενιά ούτε συγγενεύουν στο ύφος και τα εκφραστικά τους μέσα -προέρχονται από τη ζωγραφική, τη γλυπτική, τις κατασκευές, τη φωτογραφία: Ο αφαιρετικός Γιάννης Αδαμάκος, ο εκ διασποράς Κρις Γιανάκος, ο υπερβατικός Μάκης Θεοφυλακτόπουλος, ο βυζαντινότροπος Αλέκος Κυραρίνης, ο πολύτροπος post mortem Γιώργος Λάππας και ο φωτογράφος Νίκος Μάρκου συγκλίνουν όμως όλοι στην προσπάθεια να συλλάβουν την ποίηση της ανθρώπινης ψυχής.
Σύμφωνα με την Τατιάνα Σπίναρη Πολλάλη της γκαλερί Citronne «η ανθρωπότητα σήμερα διέρχεται μια μεγάλη, αδόκητη δοκιμασία. Κυριαρχεί ο φόβος του αγνώστου. Παράλληλα ή και ενάντια στην αγωνία αυτή, η Τέχνη υψώνει προστατευτικά και αμυντικά τείχη, καθώς εκφεύγει από τον σύγχρονο αγχωτικό ορθολογισμό και εγγυάται την αξία της συνέχειας, την αθανασία της Δημιουργίας». Και κατά συνέπεια οι συγκεκριμένοι καλλιτέχνες «ζωοποιούν αυτό το πνεύμα».
Ο Γιάννης Αδαμάκος ιχνηλατεί τα όρια της μνήμης και αναζητεί τη (χαμένη;) ιερότητά της. Σε κάθε εκρηκτική πινελιά του αισθάνεται κανείς τη φοβερή ταλάντευση ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα, τη σιωπή και το φως. Σε έναν αέναο κύκλο, που μοιάζει τελικά να τοποθετεί το ανθρώπινο στοιχείο μέσα την αιωνιότητα της φύσης. Μαθητής του Μόραλη και του Τέτση, το Μουσείο Μπενάκη οργάνωσε πριν οχτώ χρόνια την τελευταία αναδρομική στο πλούσιο έργο του.
Γεννηθείς το 1934 στη Νέα Υόρκη, Ο Κρις Γιαννάκος ενσωμάτωσε στην εργογραφία του επιρροές από τον ρωσικό κονστρουκτιβισμό και τον γεωμετρικό μινιμαλισμό με την ενεργειακή σύνθεση πολυεπίπεδων γραμμών και σχημάτων όπως ο Σταυρός και η Διαγώνιος, προσπαθώντας να αποκρυσταλλώσει με τον απέριττο πουρισμό του την απροσδιοριστία των ανθρώπινων αισθημάτων.
Ενώ στον Μάκη Θεοφυλακτόπουλο η ύπαρξη αποδίδεται ως μοναχικό ανθρωπόμορφο περίγραμμα ή ίχνος, που επινοείται με την ορμητική, εξπρεσιονιστική και πλούσια πινελιά του δεξιοτέχνη ζωγράφου. Η αφαιρετική αυτή φιγούρα της μοναχικότητας διαγράφεται αγέρωχη και αρχετυπική, σχεδόν όπως οι ομηρικοί ήρωες. Μέσα στην πλαστικότητά τους θαρρεί κανείς πως θα ξεπηδήσουν από την ανυπαρξία στην ύπαρξη και έξω από το κάδρο καθώς αναζητούν εντατικά την «καλλιτεχνική εκπομπή- δηλαδή, την δυνατότητα της ζωγραφικής να πάλλεται άλογα εντός του θεατή της».
Στο ιδιότυπο ζωγραφικό κράμα του Αλέκου Κυραρίνη αισθάνεται κανείς τον εκφραστικό και ενεργειακό σπινθήρα που εκλύεται από τη συνύπαρξη της βυζανικής και της ισλαμικής καλλιγραφίας με στοιχεία από την ύστερη αρχαιότητα, τη λαϊκή μαρμαρογλυπτική και την ξυλογλυπτική. Όλα αυτά τα ανόμοια και εκ πρώτης όψεως ασυμφιλίωτα στοιχεία έχουν μετουσιωθεί γόνιμα και οργανικά στο δικό του συμβολικό ιδίωμα και την πρωτότυπη εκφραστική αναζήτηση της ανθρώπινης ιστορίας.
O Γιώργος Λάππας καταργεί της ορθολογικές ή γραμμικές αναγνώσεις της ανθρώπινης πραγματικότητας μέσα στο χώρο και το χρόνο. Στην ένταση των γλυπτικών μορφών του, στη μελέτη της μνήμης και του σώματος έξω από το χώρο και το χρόνο, διακρίνεται η λυρική διάθεση και ο κυνισμός του στοχαστή. Ένα γλυκόπικρο παραξένισμα δημιουργείται από την απροσδόκητη χρήση υλικών στα γλυπτά του από μέταλλα, υφάσματα και ηλεκτρικές λιχνίες: Αντανακλά την παραδοξότητα των υποσυνείδητων συνειρμών όταν καταστρατηγούν την ορθολογική ανάγνωση του κόσμου και το κακό συνυπάρχει με το καλό, η ομορφιά με την ασχήμια. Παράλληλα μελετά την πεπερασμένη φύση του ίδιου του εκφραστικού του μέσου, το μέλλον της γλυπτικής, τη σχέση της αρχιτεκτονικής με τον τόπο, τις δομές αυτές μέσα στη μνήμη και μέσα στο χώρο.
Με τη μαθηματική του διάνοια και φαντασία, ο Νίκος Μάρκου χαρτογραφεί το inner space της ανθρώπινης ύπαρξης. Φωτογραφήσεις εξωτερικών τοπίων ή ανθρώπινων μορφών πέρνανε μέσα από την τεχνική μεταλλακτική επεξεργασία και το υποκειμενικό βλέμμα του δημιουργού σε μία κατασκευασμένη πραγματικότητα. Ξεκινώντας από τη φυσική απεικόνιση τα έργα του μετατρέπονται σε υπερβατικές συνθέσεις, αντανακλάσεις εσωτερικού ψυχογραφήματος. Θολώνουν τα όρια ανάμεσα στους δύο κόσμους, όπως συμβαίνει στο όνειρο -ή μήπως τον εφιάλτη;
Πληροφορίες:
Ars Longa
Γιάννης Αδαμάκος
Κρις Γιανάκος
Μάκης Θεοφυλακτόπουλος
Αλέκος Κυραρίνης
Γιώργος Λάππας
Νίκος Μάρκου
Διάρκεια έκθεσης: 2 – 17 Οκτωβρίου 2020
CITRONNE Gallery
Πατριάρχου Ιωακείμ 19.
Τηλέφωνο (+30) 210 7235 226
Ώρες λειτουργίας:
Τρ., Πέμ., Παρ.: 11.00-20.00
Τετ., Σάβ.: 11.00-16.00