Η Δανάη Στράτου «παρουσιάζεται» στον Καππάτο

«Μοιάζει με ταξίδι που φανερώνεται καθώς οδεύω προς αυτό», γράφει η Δανάη Στράτου για την τέχνη της. Στην έκθεση Λουλούδια Ελλάδα/Ολλανδία, παρουσιάζεται το ιδιαίτερο πρότζεκτ ή δρώμενο που πραγματοποίησε σε δύο χώρες φωτογραφίζοντας λουλούδια στην Ελλάδα και λουλούδια στην Ολλανδία.

Πάντα πρωτοποριακή, δεν ορρωδεί μπροστά στα μεγέθη ούτε του χώρου (με τα μνημειώδη έργα) ούτε του περιεχομένου (θίγοντας τολμηρά πολιτικά ζητήματα). Το βλέμμα της πλαγιοκοπεί την πραγματικότητα με τρόπο που καθηλώνει και συγκινεί ενώ κινείται διαχρονικά στην αιχμή του δόρατος αισθητικά και θεματολογικά.

Με την αντιπαραβολή των εικόνων στη συγκεκριμένη έκθεση που παρουσιάζει ο Γεράσιμος Καππάτος στην αίθουσα τέχνης του, φωτίζεται περαιτέρω και αποκτά πιο σαφές περίγραμμα η διερεύνηση γύρω από τις ταυτότητες Βορρά – Νότου: Το χάσμα ανάμεσά τους αλλά και τα στοιχεία που μοιράζονται από κοινού. Και έτσι για ακόμη μία φορά (και δη την εποχή της αποδόμησης της Ευρώπης μετά την οξύτατη κρίση της Ευρωζώνης), η τέχνη της Δανάης Στράτου αποκτά πολιτική χροιά με την αριστοτελική έννοια του όρου. Όπως δηλαδή πρέπει να υφίσταται η πολιτική στην τέχνη: με έμμεσο, υποβλητικό τρόπο και όχι ηθικοπλαστικά, διδακτικά ή ως στράτευση.

Η αλληγορία βέβαια και η αναλογίες με την οικονομική θεωρία δεν απουσιάζουν: Αυτόχθονες ποικιλίες παραμένουν στη φυσική τους μορφή στο ελληνικό τοπίο. Εδώ και αιώνες μεταφέρονται στην Ολλανδία όπου καλλιεργούνται σε ατελείωτες εκτάσεις σε γενετικά τροποποιημένη ενισχυμένη μορφή με σκοπό την πώληση και εξαγωγή τους παγκοσμίως. 

Η αφαιρετική, γεωμετρική της γλώσσα έχει χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν όταν προβληματίστηκε πάλι προφητικά (πριν ωριμάσουν οι κρίσεις) και πάντα με καινοφανή (αλλά καλλιτεχνικά στιβαρό) τρόπο για τη μετανάστευση, τις σύγχρονες πόλεις, το περιβάλλον, την αύξηση του πληθυσμού, τις κοινωνικές εντάσεις σε όλο τον κόσμο.

Το φημισμένο έργο της Δανάης Στράτου αποτελείται από υπαίθριες αλλά και εσωτερικές εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας καθώς και οπτικοακουστικά περιβάλλοντα. Αντλεί τα εκφραστικά της μέσα από την ψηφιακή τεχνολογία, την τεχνολογία ήχου, το βίντεο, τη φωτογραφία καθώς και το μέταλλο ή τα φυσικά υλικά. 

Πιο πολυσυζητημένη δουλειά της ως τώρα υπήρξε η Αναπνοή της Ερήμου (Desert Breath, 1997), σπειροειδές αμμώδες γλυπτό σε έκταση εκατό χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων που πραγματοποιήθηκε στην έρημο της Σαχάρας (σε συνεργασία με την Αλεξάνδρα Στράτου και την Στέλλα Κωνσταντινίδη). Αποτελεί ένα από τα πιο μεγαλειώδη μέχρι σήμερα δείγματα στην ιστορία της γλυπτικής τέχνης του τοπίου (land art).

Στη βίντεο εκγατάσταση Ο ποταμός της ζωής (The River of Life 2004) κατέγραψε τη ροή και το ρυθμό των επτά μεγαλύτερων ποταμών του κόσμου ως ποιητική και μεγαλειώδη μελέτη της άχρονης αιωνιότητας. Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στην έκθεση του ΕΜΣΤ Διαπολιτισμοί με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, φέρνοντας μέσα στο ειδικά διαμορφωμένο μαύρο κυκλικό δωμάτιο στο Μέγαρο Μουσικής τους ποταμούς Δούναβη, Νείλο, Αμαζόνιο, Νίγηρα, Μισισιπή, Γιανγκ Τσε και Γάγγη (με επτά οθόνες). 

Στη φωτογραφική εγκατάσταση Cut – 7 Dividing Lines (2007) ιχνηλάτησε συνδέσεις ανάμεσα στα πολιτικά ή θρησκευτικά διαιρούμενα μέρη του κόσμου.

Η έκθεση Πάνω στη γη, κάτω από τα σύννεφα (Upon the Earth, Under the Clouds 2017) στο Παλιό Ελαιουργείο στην Ελευσίνα παρουσιάσε δεκάδες κεραμικά αγγεία από το χώμα και το νερό της αρχαίας πόλης. Ίσως η πιο εντυπωσιακή in situ εγκατάσταση (και αναφορά στην Ιστορία) που πραγματοποιήθηκε ποτέ σε αυτό το αγαπημένο καλλιτεχνικά τοπίο, ρεαλιστική και συνάμα λυρική.

Η συγκεκριμένη φωτογραφική δουλειά παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην έκθεση Reflections Of Origin στη Galerie De Compagnie στην πόλη Ντόρντρεχτ της Ολλανδίας.

«Φαντάζομαι δύο παράλληλες οντότητες στον τρόπο με τον οποίο θεωρούμε αυτόν τον κόσμο. Υπάρχει ο κόσμος μέσα μας και ο κόσμος έξω από εμάς», είχε σημειώσει στα άψογα Αγγλικά της (σε ελεύθερη απόδοση) προσπαθώντας να ερμηνεύσει ή να συλλάβει την καλλιτεχνική διαδικασία.

«Μέσω των αισθήσεών μας καταφέρνουμε να συνδέουμε τον εσωτερικό με τον εξωτερικό μας κόσμο. Όλη μου η ζωή, συμπεριλαμβανομένης και της επιλογής μου να γίνω καλλιτέχνης, συμπυκνώνεται σε μία απόπειρα να εξ-ερευνήσω, να κατανοήσω και να συνδέσω αυτές τις δύο παράλληλες οντότητες. Να γεφυρώσω αυτό που βρίσκεται ενδότερα με αυτό που βρίσκεται εκεί έξω. Φυσικά, τα έργα μου εκπορεύονται ή έχουν σημείο εκκίνησης είτε τον εξωτερικό είτε τον εσωτερικό κόσμο. Αρχικά, η ιδέα παράγεται με τη μορφή εσωτερικής εικόνας η οποία εν συνεχεία πρέπει να απαντηθεί διανοητικά και να εισχωρήσει σε ένα πλαίσιο. Αυτή η διαδικασία φαίνεται ότι γεννιέται μέσα στον κόσμο του υποσυνείδητου και ύστερα αναδύεται στο βασίλειο του συνειδητού. Από εκεί η πρωταρχική ιδέα αποκωδικοποιείται καθώς εξελίσσεται στη συνείδηση και καταλήγει να μεταφράζεται στο έργο τέχνης…».

Όταν δεν συνηθιζόταν να ακολουθούν «οι κόρες» καλλιτεχνική κατεύθυνση, η εκπάγλου καλλονής Δανάη σπούδασε γλυπτική στο κορυφαίο Central Saint Martins, University of the Arts (1983 – 1988) στο Λονδίνο. Ο πατέρας της Φαίδων Στράτος υπήρξε ένας εκ των ιδρυτών της ιστορικής κλωστοϋφαντουργίας Πειραϊκή Πατραϊκή. Η μητέρα της όμως Ελένη Πόταγα Στράτου σε μία ακόμη πιο κλειστή για τις γυναίκες εποχή, είχε επίσης διακριθεί ως γλύπτρια.

Με τη βαθειά σφαιρική της παιδεία, η Δανάη δίδαξε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στο τμήμα μεταπτυχιακών σπουδών (2007-2012). Έχει δείξει τη δουλειά της σε διεθνείς εκθέσεις όπως η Μπιενάλε της Βενετίας (1999) και σε διάφορα σημεία του πλανήτη, Ισπανία, Τουρκία, Αυστραλία ενώ φιλοξενείται σε σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές διεθνώς.

Το 2010 ίδρυσε τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Vital Space ως καλλιτεχνική, διεπιστημονική πλατφόρμα διεθνούς εμβέλειας με σκοπό να προσεγγίσει και να προβάλλει στο ευρύτερο κοινό ζωτικά ζητήματα της σύγχρονης εποχής μέσα από την καλλιτεχνική σκοπιά.

Πληροφορίες:

Δανάη Στράτου

Λουλούδια Ελλάδα/Ολλανδία

Αίθουσα Τέχνης Καππάτος

Τετάρτη έως Παρασκευή 12:00-20:00, Σάβατο 12:00-15:00.

Οδός Αθηνάς 12, Αθήνα

Μετρό Μοναστηράκι

Τηλ.: 210 3217931