Πλήθος μελών της επιχειρηματικής και πολιτικής ελίτ της Ρωσίας είχε έγκαιρη πρόσβαση σε ένα πειραματικό εμβόλιο κατά της Covid-19, αναφέρουν ανώνυμες πηγές, την ώρα που η χώρα αγωνίζεται να βρεθεί στα πρώτα κράτη που ανέπτυξαν τον εμβολιασμό.

Κορυφαία στελέχη εταιρειών, όπως του κολοσσού αλουμινίου United Co. Rusal, καθώς και δισεκατομμυριούχοι μεγιστάνες και κυβερνητικοί αξιωματούχοι άρχισαν να λαμβάνουν ήδη από τον Απρίλιο το εμβόλιο που δημιούργησε το κρατικό ινστιτούτο Gamaleya στη Μόσχα, σύμφωνα με πληροφορίες.

Το εμβόλιο Gamaleya, χρηματοδοτούμενο από το κρατικό ρωσικό Ταμείο Άμεσων Επενδύσεων και υποστηριζόμενο από τον στρατό, την περασμένη εβδομάδα ολοκλήρωσε τη δοκιμή φάσης 1 με τη συμμετοχή ρωσικού στρατιωτικού προσωπικού. Το ινστιτούτο δεν έχει δημοσιεύσει αποτελέσματα για τη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν περίπου 40 άτομα, αλλά ξεκίνησε το επόμενο στάδιο δοκιμών σε μια μεγαλύτερη ομάδα.

Δεν ήταν δυνατή η επικοινωνία με το γραφείο Τύπου της Gamaleya την Κυριακή, αναφέρει το bloomberg, ενώ δεν είναι γνωστό αν ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ή άλλοι στη διοίκησή εμβολιάστηκαν.

Η Ρωσία έχει καταγράψει περισσότερα από 750.000 κρούσματα Covid-19, τον τέταρτο μεγαλύτερο αριθμό στον κόσμο, και το πρόγραμμα της Gamaleya προχωρά με πολύ πιο γοργούς ρυθμούς από αρκετούς ανταγωνιστές στη Δύση. Ο επικεφαλής του RDIF, Kirill Dmitriev δήλωσε ότι οι δοκιμές φάσης 3 της περασμένης εβδομάδας θα ξεκινήσουν στις 3 Αυγούστου και θα περιλαμβάνουν χιλιάδες άτομα στη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με το εμβόλιο να διανέμεται σε εθνικό επίπεδο από τον Σεπτέμβριο. Οι δυτικοί ερευνητές συνήθως διεξάγουν δοκιμές της φάσης 3 για μήνες για να κατανοήσουν καλύτερα την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου.

Το υποψήφιο εμβόλιο της Gamaleya βασίζεται στον ανθρώπινο αδενοϊό – έναν κοινό ιό κρυολογήματος – που ενώθηκε με την πρωτεΐνη του SARS CoV-2 για να διεγείρει την ανοσιακή απόκριση. Είναι παρόμοιο με ένα εμβόλιο που αναπτύσσεται από την CanSino Biologics της Κίνας, το οποίο βρίσκεται ήδη σε δοκιμές φάσης 2 με σχέδια για περισσότερη ανάπτυξη στον Καναδά.

Ο Καναδάς ήταν μεταξύ των χωρών – μαζί με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο – που την περασμένη εβδομάδα κατηγόρησαν τους χάκερ που υποστηρίζονται από τη ρωσική κυβέρνηση ότι προσπάθησαν να κλέψουν μυστικά από τις έρευνες που διεξάγονται για τη δημιουργία του εμβολίου κατά της Covid-19. Ρώσοι αξιωματούχοι αρνούνται τους ισχυρισμούς.

Πειραματικό εμβόλιο

Το πρόγραμμα βάσει του οποίου δόθηκε η ευκαιρία στα μέλη της επιχειρηματικής και πολιτικής ελίτ της Ρωσίας να προσφερθούν εθελοντικά για να λάβουν δόσεις του πειραματικού εμβολίου, είναι νόμιμο, αλλά παραμένει επτασφράγιστο μυστικό, αναφέρει ανώνυμη πηγή. Επίσης, υποστηρίζει ότι συμμετέχουν στην ενέργεια αυτή εκατοντάδες άτομα. Το Bloomberg επιβεβαίωσε δεκάδες που είχαν κάνει το εμβόλιο, αλλά κανένας δεν επιθυμεί να δημοσιευτεί το όνομα του.

Δεν είναι σαφές πώς επιλέγονται οι συμμετέχοντες και δεν αποτελούν μέρος των επίσημων μελετών, αν και παρακολουθούνται και τα αποτελέσματά τους καταγράφονται από το ινστιτούτο. Οι ασθενείς παίρνουν συνήθως τις δόσεις του εμβολίου – χρειάζονται δύο για να δημιουργήσουν ανοσία, η οποία σύμφωνα με την Gamaleya θα διαρκέσει περίπου δύο χρόνια – σε μια κλινική της Μόσχας που είναι συνδεδεμένη με το ινστιτούτο. Οι συμμετέχοντες δεν χρεώνονται και υπογράφουν το σχετικό έντυπο που λέει ότι γνωρίζουν τους κινδύνους που ενέχει η λήψη του φαρμάκου.

Ο Dmitriev του RDIF είπε ότι αυτός και η οικογένειά του είχαν κάνει το εμβόλιο και επισήμανε ότι έχει δοθεί επίσης η ευκαιρία σε σημαντικό αριθμό άλλων εθελοντών να πράξουν το ίδιο. Αρνήθηκε να παράσχει περισσότερες λεπτομέρειες. Το Ινστιτούτο Gamaleya είπε ότι εμβολίασε τον διευθυντή του, καθώς και την ομάδα που εργάζεται στη δοκιμή, όταν ξεκίνησε. Τον Μάιο, η ελεγχόμενη από το κράτος Sberbank στρατολόγησε εθελοντές μεταξύ των υπαλλήλων για να δοκιμάσουν το εμβόλιο του ινστιτούτου.

Ένας ανώτερος διευθυντής που έκανε το εμβόλιο είπε ότι δεν παρουσίασε παρενέργειες. Εξήγησε ότι αποφάσισε να ρισκάρει και να λάβει τις πειραματικές δόσεις για να μπορέσει να ζήσει μία κανονική ζωή και να παίρνει μέρος στις επαγγελματικές συναντήσεις όπως συνήθιζε. Άλλοι συμμετέχοντες ανέφεραν πυρετό και μυϊκούς πόνους μετά τη λήψη των δόσεων.

Αγώνας δρόμου για το εμβόλιο

Στην εταιρεία Rusal, η οποία είχε σχέσεις με την Gamaleya από τότε που συνεργάστηκαν για το εμβόλιο του Έμπολα, πολλά ανώτερα στελέχη είχαν πρόσβαση στο πειραματικό εμβόλιο, σύμφωνα με πληροφορίες. Η κατασκευάστρια λιπασμάτων PhosAgro PJSC είχε επίσης ανάλογη ευκαιρία, και εξακολουθεί να εξετάζει το ενδεχόμενο.

Ορισμένα στελέχη μεγάλων εταιρειών δήλωσαν ότι απέρριψαν την προσφορά, καθώς το εμβόλιο πρέπει να δοκιμαστεί και δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη ότι είναι ασφαλές. Ένας μεγιστάνας είπε ότι αποφάσισε να μην συμμετάσχει αφού του είπε ο γιατρός του ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα έτος προκειμένου να γίνουν αντιληπτοί οι κίνδυνοι.

Tα αρχικά αποτελέσματα από τη δοκιμή του CanSino έδειξαν ότι το εμβόλιο με βάση τον αδενοϊό είχε μειωμένη επίδραση σε ορισμένα άτομα που είχαν προϋπάρχουσα ανοσία σε αυτό το παθογόνο. Ο Dmitriev του RDIF είπε ότι ερευνητές στη Ρωσία δοκιμάζουν δύο διαφορετικούς τύπους φορέων αδενοϊού, προκειμένου να μειώσουν την πιθανότητα τυχόν προϋπάρχουσα ανοσία να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα του εμβολίου.

“Η κατάσταση που επικρατεί μοιάζει με αγώνα δρόμου και επαρκείς κλινικές δοκιμές δεν έχουν γίνει ακόμη”, υποστήριξε ο Sergey Shulyak, CEO στην εταιρεία συμβούλων DSM Group, με έδρα τη Μόσχα.