Νέα δεδομένα στην αγορά εργασίας φέρνει η πανδημία του κορωνοϊού, ανατρέποντας τα υπάρχοντα για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους.

Κατά τη διάρκεια του Μαΐου ένα τμήμα από τους περίπου 800.000 απασχολούμενους με εξαρτημένη εργασία, οι οποίοι τέθηκαν σε αναστολή τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, θα παραμείνει σε αναστολή έως και 31 Μαΐου. Ένα άλλο τμήμα θα επιστρέψει σε ενεργή απασχόληση με την καταβολή του μισθού από τον εργοδότη.

Ωστόσο, από την 1^η Ιουνίου αλλάζουν άρδην οι συνθήκες στην αγορά εργασίας και λήγει η προστασία από τις απολύσεις που έχει επιβληθεί σε όλες τις επιχειρήσεις που έχουν κάνει χρήση των ευνοϊκών ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, αποσκοπώντας στη διατήρηση των θέσεων εργασίας.

Όπως αναφέρει στο mononews.gr ο δικηγόρος-εργατολόγος Γιάννης Καρούζος, έχει θεσπιστεί γενική και καθολική απαγόρευση απολύσεων κατά τη διάρκεια της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, είτε η επιχείρηση είναι κλειστή με απόφαση κρατικής αρχής, είτε εντάσσεται στις πληττόμενες, που έκαναν χρήση του μέτρου της αναστολής. Ομοίως, ο ίδιος απαγορευτικός κανόνας προβλέφθηκε και στις επιχειρήσεις που κάνουν χρήση της παράτασης της αναστολής.

Διευκρινίζεται ότι, στις παραπάνω περιπτώσεις, κανείς εργαζόμενος δεν μπορεί να απολυθεί νόμιμα για όσο χρονικό διάστημα η επιχείρηση παραμένει κλειστή με απόφαση αρχής, καθώς και για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η αναστολή ή η παράτασή της. Παρά ταύτα, αν λάβουν χώρα καταγγελίες των συμβάσεων εργασίας, τότε εκείνες είναι εκ του νόμου άκυρες.

Δέσμευση υφίσταται και για 45 ημέρες μετά τη λήξη της αναστολής ή της παράτασής της για τις επιχειρήσεις που επέλεξαν τα παραπάνω μέτρα. Συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις, υποχρεούνται να διατηρήσουν ίδιο αριθμό εργαζομένων. Η υποχρέωση διατήρησης περιλαμβάνει τους ίδιους εργαζομένους, με τους ίδιους όρους εργασίας, όπως αυτοί προβλέπονταν από τις συμβάσεις τους που βρίσκονταν σε ισχύ στις 21-03-2020. Εξυπακούεται ότι στην εν λόγω εργοδοτική δέσμευση δεν εμπίπτουν οι οικειοθελείς αποχωρήσεις εργαζομένων, οι αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης ή οι εργαζόμενοι με σύμβαση ορισμένου χρόνου, η οποία έληξε συμβατικά.

Στον αντίποδα, τέτοια υποχρέωση δεν προβλέπεται για τις επιχειρήσεις, οι οποίες παρέμειναν κλειστές με απόφαση δημόσιας αρχής και επαναλειτουργούν, χωρίς να επιλέξουν να παρατείνουν την αναστολή των εργαζομένων τους.

Περαιτέρω, δέσμευση διατήρησης των ίδιων εργαζομένων ενεργοποιείται στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις επιλέξουν να κάνουν χρήση του συστήματος του προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας, ή της μεταφοράς εργαζομένων από μια επιχείρηση σε άλλη εντός του ίδιου ομίλου, για όσο διαρκούν τα εν λόγω μέτρα.

Ιδιαίτερη προσοχή καλούνται να επιδείξουν οι επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν επιλέξει τις ευνοϊκές παρατάσεις σε ασφαλιστικές εισφορές και δόσεων ρύθμισης, καθώς προβλέφθηκε ρητά ότι σε περίπτωση που προβούν σε απόλυση εργαζομένου, θα εκπέσουν από αυτές, και οι εισφορές και δόσεις, θα καταστούν απαιτητές με  προσαυξήσεις. Είναι πρόδηλο ότι η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση δίνεται ως αντικίνητρο στις επιχειρήσεις, προκειμένου εκείνες να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού. Εφόσον συντελεστούν απολύσεις, οι τελευταίες ναι μεν θα είναι κατ’ αρχήν έγκυρες, πλην όμως, θα στερήσουν ζωτικές διευκολύνσεις στις επιχειρήσεις που θα τις επιλέξουν.

Γενικότερα πάντως, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ότι τυχόν απολύσεις που επιβάλλεται να συντελεστούν α) σε συμβάσεις αορίστου χρόνου, συνεπεία διάπραξης ποινικού αδικήματος, ή άσκησης ποινικής δίωξης σύμφωνα με το ισχύον εργατικό δίκαιο είναι επιτρεπτές με την τήρηση των νόμιμων διατυπώσεων και β) καταγγελίες συμβάσεων εργασίας λόγω συνταξιοδότησης, όπως προαναφέρθηκε, είναι επιτρεπτές.