Περισσότερα από πέντε χρόνια καλούνται να περιμένουν εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι, προκειμένου να λάβουν την επικουρική σύνταξη και το εφάπαξ τους, με τις εκκρεμότητες στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) να προσεγγίζουν τις 120.000.

Αυτή τη στιγμή στο ταμείο υπάρχουν σε εκκρεμότητα περίπου 90.000 αιτήσεις για επικουρική σύνταξη, εκ των οποίων μόλις 22.000 μπορούν να διεκπεραιωθούν, καθώς για τις 47.000 δεν έχει εκδοθεί ακόμη η απόφαση για την κύρια σύνταξη. Οι υπόλοιπες 21.000 αιτήσεις χαρακτηρίζονται ως «ανελαστικές» περιπτώσεις διότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις καταβολής σύνταξης λόγω χρεών ή μη συμπλήρωσης των απαιτούμενων προϋποθέσεων.

Οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις για την χορήγηση εφάπαξ παροχής φτάνουν τις 16.000 και για την διεκπεραίωση τους απαιτούνται περίπου 118 εκατ. ευρώ, τα οποία είναι διαθέσιμα από τους πόρους που έχουν δώσει οι δανειστές για την αποπληρωμή οφειλών του δημοσίου προς τρίτους.

Παρά το γεγονός ότι η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έχει δώσει ρητή εντολή σε όλους τους φορείς του δημοσίου για την άμεση απορρόφηση των διαθεσίμων, προκειμένου να μην χαθεί ούτε ευρώ και να μειωθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, υπάρχουν πολλά προβλήματα για την έκδοση των εφάπαξ από το ΕΤΕΑΕΠ.

Σε πολλές περιπτώσεις ασφαλισμένων τα διαθέσιμα στοιχεία για τις εισφορές τους είναι είτε χειρόγραφα, είτε έχουν χαθεί με αποτέλεσμα το τελικό ποσό να υπολογίζεται κατά προσέγγιση. Υπενθυμίζεται ότι ένα αίτημα λογίζεται ληξιπρόθεσμο, εφόσον η αίτηση ξεπερνά τους τρεις μήνες.

Λύση στο πρόβλημα της πολύμηνης καθυστέρησης έκδοσης των συντάξεων στοχεύει να δώσει ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης με την συγχώνευση του ΕΦΚΑ (Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης) και του ΕΤΕΑΕΠ υπό τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) από την 1η Μαρτίου του 2020.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται οργανωτική και διοικητική ενοποίηση, ενώ διατηρείται η λογιστική αυτοτέλεια των επί μέρους κλάδων (κύριας σύνταξης, επικουρικής ασφάλισης, εφάπαξ παροχής). Ταυτόχρονα, προωθείται η ενοποίηση της βάσης των ασφαλιστικών δεδομένων και επιτυγχάνεται η ψηφιοποίηση όλων των λειτουργιών της κοινωνικής ασφάλισης για την διευθέτηση 430.000 εκκρεμών υποθέσεων συνταξιοδότησης. Με την δημιουργία ενιαίου ηλεκτρονικού συστήματος θα απαιτείται η υποβολή μιας μόνο αίτησης από τον ασφαλισμένο για την έκδοση κύριας, επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ παροχής.

Ωστόσο, εκπρόσωποι των εργαζομένων τόσο στον ΕΦΚΑ, όσο και στο ΕΤΕΑΕΠ επισημαίνουν ότι είναι αδύνατη η ενοποίηση των δυο φορέων σε αυτό το μικρό χρονικό διάστημα, επιμένοντας μάλιστα ότι θα φέρει νέες καθυστερήσεις στην έκδοση των συντάξεων. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, η θητεία της διοίκησης του ΕΤΕΑΕΠ λήγει την 1η Μαρτίου, ενώ έως τις 30 Ιουνίου οι υπάλληλοι του συγχωνευθέντος ταμείου θα τοποθετηθούν στις οργανικές μονάδες του e-Ε.Φ.Κ.Α..

Επικουρικές συντάξεις

Από τις 22.000 επικουρικές συντάξεις που μπορούν να εκδοθούν, η συντριπτική πλειοψηφία 14.000 αφορούν τις επικουρικές συντάξεις του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΕΑΕΜ, τις οποίες υπολογίζουν οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ και καταβάλει τα ποσά το ΕΤΕΑΕΠ, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΤΕΑΕΠ για το μήνα Δεκέμβριο.

Τις 2.000 φτάνουν οι αιτήσεις των υπαλλήλων εμπορικών καταστημάτων (πρώην ΤΕΑΥΕΚ), τις 1.700 αιτήσεις από οργανισμούς του ευρύτερου δημοσίου τομέα, ενώ περίπου 1.300 είναι οι αιτήσεις από το πρώην ταμείο επικουρικής των δημοσίων υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ και τους τομείς αυτού ΤΕΑΠΟΚΑ και ΤΑΔΚΥ).

Τις 1.400 αιτήσεις φτάνουν οι αιτήσεις σε αναμονή για την καταβολή επικουρικών συντάξεων σε ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, όπως αρτοποιοί, πρατηριούχοι υγρών καυσίμων, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι και δικηγόροι.

Ανάλογη είναι η κατάσταση για τις επικουρικές συντάξεις των ναυτικών (ΚΕΑΝ) και του προσωπικού ιδρυμάτων του εμπορικού ναυτικού (ΤΕΑΠΙΕΝ), αναμένοντας τις έκδοση 1.500 αιτήσεων.

Εφάπαξ

Τις 16.000 προσεγγίζουν οι αιτήσεις για την παροχή εφάπαξ με το σημαντικότερο πρόβλημα να εντοπίζεται στον ιδιωτικό τομέα που εκκρεμούν, καθώς βρίσκονται σε εκκρεμότητα περισσότερες από 14.500 αιτήσεις, ενώ στο δημόσιο τομέα δεν ξεπερνούν τις 700. Για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων εφάπαξ απαιτούνται περίπου 118 εκατ. ευρώ.

Το έργο των αρμόδιων υπαλλήλων καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο, καθώς στις περισσότερες από τις 13.500 περιπτώσεις δεν υπάρχει ηλεκτρονική καταγραφή των εισφορών που έχουν καταβάλει οι ασφαλισμένοι.

Από τον ιδιωτικό τομέα, πρωταθλητές στις καθυστερήσεις απονομής εφάπαξ είναι τα πρώην ταμεία Πρόνοιας των ναυτικών, τόσο των αξιωματικών (ΤΠΑΕΝ) όσο και των κατώτερων πληρωμάτων (ΤΠΚΠΕΝ), με τις αιτήσεις σε αναμονή να φτάνουν τις 4.400 και τα πρώην ταμεία πρόνοιας των τραπεζών και των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας (Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω.) όπως τα εφάπαξ των εργαζομένων στον ΟΣΕ, τον ΟΤΕ, την ΔΕΗ με τις αιτήσεις σε εκκρεμότητα να φτάνουν τις 1.000. Συνολικά για τις δυο κατηγορίες απαιτούνται 40 εκατ. ευρώ.

Σε αναμονή βρίσκονται περίπου 2.000 εφάπαξ από τον κλάδο του μετάλλου (ΤΑΠΕΜ) για την καταβολή των οποίων απαιτούνται 15 εκατ. ευρώ, αλλά και περίπου 1.500 εφάπαξ ξενοδοχοϋπαλλήλων (πρ. ΤΑΞΥ) για την αποπληρωμή των οποίων απαιτούνται ισόποσα περίπου 15 εκατ. ευρώ. Μίνι «έμφραγμα» επικρατεί και στο πρώην ταμείο πρόνοιας Μηχανικών και Εργοληπτών, καθώς εκκρεμούν περίπου 2.000 εφάπαξ για τα οποία απαιτούνται περίπου 16 εκατ. ευρώ.

Στον αντίποδα, μικρός είναι ο αριθμός των παροχών που βρίσκονται σε αναμονή για τους δημοσίους υπαλλήλους στο πρώην ΤΠΔΥ των Δημοσίων Υπαλλήλων, όπου τα ληξιπρόθεσμα αγγίζουν τα 600 αν συμπεριληφθούν και τα εκκρεμή εφάπαξ των δημοτικών υπαλλήλων και των εργαζομένων σε ΝΠΔΔ. Για την αποπληρωμή απαιτούνται περίπου 13 εκατ. ευρώ.