Υπερψηφίστηκε από την Βουλή το αντικαπνιστικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας, με τα περισσότερα κόμματα μάλιστα να τάσσονται υπέρ των ρυθμίσεων για το κάπνισμα.

Ειδικότερα, επί της αρχής του νομοσχεδίου, υπέρ τάχθηκαν η ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ και κατά ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, η Ελληνική Λύση και το ΜεΡΑ25. Οι ρυθμίσεις για την απαγόρευση του καπνίσματος ψηφίστηκαν με ευρύτατη πλειοψηφία, αφού η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΙΝΑΛ και το ΜεΡΑ25 έδωσαν θετική ψήφο, το ΚΚΕ δήλωσε «παρών» και η Ελληνική Λύση καταψήφισε.

Ο  υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, επισήμανε ότι  θέματα της δημόσιας υγείας δεν έχουν χρώμα και δεν χωρούν σε αυτά μικροπολιτικά παιχνίδια. Απάντησε μάλιστα στην κριτική που διατύπωσαν σε περιπτώσεις επιμέρους ζητημάτων.

Ειδικότερα, στην κριτική για τη μετατροπή του ΕΟΔΥ σε ΝΠΙΔ, για τις διατάξεις που αφορούν στην φαρμακευτική δαπάνη και το ΕΚΑΒ – ΕΚΕΠΥ και επισήμανε ότι αυτό που πρέπει να γίνει αποδεκτό από όλα τα κόμματα, είναι ότι εκεί που το δημόσιο συμφέρον είναι πολύ ανώτερο όλων των άλλων, δεν χωράνε μικροπολιτικά παιχνίδια, εντάσεις και σπέκουλα.

Ο κ. Κικίλιας ζήτησε «να μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας, αφού δεν είναι κανείς Θεός κι ούτε μπορεί κανείς με ένα μαγικό ραβδάκι να ελέγξει τα πάντα στην Υγεία, όχι σε ένα μήνα, όχι σε ένα χρόνο, αλλά ούτε σε μια ολόκληρη τετραετία» και τόνισε ότι γι’ αυτό τον λόγο, ακόμα και συστήματα υγείας ευρωπαϊκά, κομβικά, ισχυρά, κάνουν ολόκληρες δεκαετίες να κάνουν θεσμικές αλλαγές και επιμένουν, προσπαθούν, αποτυγχάνουν ενδεχομένως και μαθαίνουν από τα λάθη τους. «Ελάτε λοιπόν σας παρακαλώ πολύ αυτή τη θεσμική αλλαγή να την κάνουμε όλοι μαζί» κάλεσε το Σώμα και προανήγγειλε την κατάθεση νέου νομοσχεδίου που θα ρυθμίζει συνολικά τα θέματα της δημόσιας Υγείας, θέματα του ΕΣΥ, των νοσοκομείων κλπ..

Αναφερόμενος στο κεφάλαιο του νομοσχεδίου που αφορά στα φάρμακα, είπε ότι περιλαμβάνει διαρθρωτικά μέτρα, την επανασύσταση και ενίσχυση της HDA και της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, την ενίσχυση αυτών των επιτροπών, έτσι ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν πραγματικά και να φέρουν μειώσεις των τιμών, και πάνω απ’ όλα να υπάρχει πρόσβαση για όλα τα φάρμακα, καινοτόμα ή μη, ακριβά ή μη, στον Έλληνα ασθενή.

Υπενθύμισε ότι τα τελευταία δύο χρόνια δεν έχουν εισαχθεί νέα φάρμακα στην ελληνική αγορά, κάτι που δημιούργησε πρόβλημα στους ασθενείς και απάντησε στην κριτική του πρώην υπουργού Υγείας, Ανδρέα Ξανθού, ότι επί των ημερών του ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε την δαπάνη στο φάρμακο στα επίπεδα του 2009 (από 2 δισ. στα 3,4 δισ. με βάση τους υπολογισμούς του Υπουργείου Υγείας ) ενώ για το φάρμακο στα νοσοκομεία, με πλαφόν κάτι λιγότερο από 500 εκατομμύρια, ο υπολογισμός για φέτος είναι στα 820 εκατομμύρια. «Άρα, λοιπόν, για ποια διαρθρωτικά μέτρα μιλάμε; Πώς εννοείτε ότι εφαρμόσατε τα διαρθρωτικά μέτρα;» ανέφερε απευθυνόμενος προς τον Αν. Ξανθό.

Ο κ. Κικίλιας, υπεραμύνθηκε των ρυθμίσεων για την μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, λέγοντας πως είναι αυτή είναι μια νέα, σύγχρονη, μοντέρνα, θεσμική, πραγματική πολιτική στο φάρμακο, ελέγχει τις τιμές, ελέγχει την ποσότητα, μετατρέπει τον ΕΟΠΥΥ σε έναν σύγχρονο οργανισμό, πάροχο υγείας, αγοραστή και πωλητή υπηρεσιών υγείας, σχεδόν μονοψώνιο.

Σχετικώς με τον ΕΟΔΥ, ο υπουργός Υγείας είπε ότι η μετατροπή του σε ΝΠΙΔ έγινε για να αντιμετωπιστούν τα επείγοντα ζητήματα, κάτι που δεν μπορεί κάνει ένα ΝΠΔΔ. Ενημέρωσε εξάλλου το Σώμα, ότι ενσωματώθηκαν οι επισημάνσεις των κομμάτων, έτσι ώστε να είναι αυτός ένας σύγχρονος Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, και τόνισε: «Είναι εμφανές, λοιπόν, ότι εδώ δεν πρόκειται για κάτι κομματικό, για κάτι ρεβανσιστικό, για κάτι το οποίο έχει να κάνει με μικροπολιτική. Έχουμε θέματα σε όλη τη χώρα. Έχουμε πολλές προαναχωρησιακές δομές και έχουμε μια κρίση του προσφυγικού-μεταναστευτικού. Αυτήν την κρίση πρέπει να την αντιμετωπίσουμε».

Αναφορικά με τις ρυθμίσεις που αφορούν στην συγχώνευση ΕΚΑΒ – ΕΚΕΠΥ, ο κ. Κικίλιας είπε ότι πρέπει και τα ΤΕΠ να γίνουν προνοσοκομειακά, να ενοποιηθούν με το σύστημα του ΕΚΑΒ, το σύστημα της έκτακτης ανάγκης και στο σύνολό τους να αντιμετωπίζουν τα πάντα, άρα θα πρέπει να εμπλέκεται το ΕΚΑΒ και στη ΜΕΘ, την ψηφιακή πλατφόρμα.

Οι εισηγητές

Ο εισηγητής της ΝΔ, Χριστόδουλος Στεφανάδης, τόνισε ότι ο νέος Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) , θα υπάγεται στην εποπτεία του υπουργείου Υγείας και θα είναι πλέον νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, με ευρύτερο και σαφές επίπεδο παρεχομένων υπηρεσιών. Εξήγησε δε, ότι βάσει των υπαρχουσών συνθηκών, μία τέτοια μεταβολή είναι αναγκαία, αφού πλέον σκοπός του ΕΟΔΥ δεν είναι μόνο η αυτοδιαχείριση της δημόσιας υγείας όσον αφορά τους πολίτες της χώρας, αλλά και το ογκώδες έργο της υγειονομικής κάλυψης των προσφύγων και των μεταναστών.

Στο κεφάλαιο που αφορά στην απαγόρευση του καπνίσματος, ο κ. Στεφανάδης αναφέρθηκε στην κατάργηση της δυνατότητας δημιουργίας χώρου καπνιζόντων και στην επέκταση της απαγόρευσης κατανάλωσης προϊόντων καπνού σε κλειστούς αθλητικούς χώρους και υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας, συγκέντρωσης ανηλίκων, με ανάλογα πρόστιμα σε σχέση με την παράβαση.

Χαρακτήρισε επίσης «σημαντική αλλαγή» το ότι το ένστολο προσωπικό της ΕΛΑΣ θα μπορεί να συνδράμει αυτοβούλως στην εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας για τον έλεγχο των παραβάσεων.

Όσον αφορά το μέρος του νομοσχεδίου που σχετίζεται με τα φαρμακευτικά προϊόντα – άρθρα 19 έως 25 – ο κ. Στεφανάδης ανέφερε ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις θα έχουν ευεργετικά αποτελέσματα στον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης και στην αποδοτικότερη χρήση των διαθέσιμων πόρων, ενώ διασφαλίζεται η απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών στη φαρμακευτική περίθαλψη.

Εξάλλου, επισήμανε ότι η ενδυνάμωση του ΕΚΑΒ έχει ως στόχο τη μελλοντική λειτουργία του ως κεντρικού πυλώνα του συστήματος και της επείγουσας ιατρικής. Επιπλέον, το ΕΚΑΒ μετατρέπεται σε κέντρο συντονισμού της προνοσοκομειακής και νοσοκομειακής φροντίδας, προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη ενότητα και καλύτερος συντονισμός δράσεων σε επείγουσες περιπτώσεις.

Αυτό το νομοσχέδιο δεν εισφέρει καμιά σημαντική διαρθρωτική αλλαγή στη λειτουργία του συστήματος υγείας, ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, πρώην υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός. Όπως είπε, το κρίσιμο πολιτικά θέμα το οποίο δημιουργείται, είναι ότι ακυρώνει ουσιαστικά την παρέμβαση εξυγίανσης που είχε δρομολογηθεί από τις αρχές του 2019, μετατρέποντας το πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ σε Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας, ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, χωρίς να αλλάζει, ούτε τον τίτλο του φορέα αυτού, ούτε τη διάρθρωση και το περιεχόμενο της λειτουργίας του.

«Η κρίσιμη αλλαγή που φέρνει αυτό το νομοσχέδιο, είναι ότι επαναφέρει το καθεστώς το οποίο τις προηγούμενες δεκαετίες επέτρεψε την αδιαφάνεια και την ασυδοσία στη διαχείριση αυτού του πολύ σημαντικού τομέα για την προστασία της δημόσιας υγείας» υποστήριξε ο κ. Ξανθός, επισημαίνοντας ότι αυτός και μόνο, είναι επαρκής πολιτικός λόγος που ο ΣΥΡΙΖΑ καταψηφίζει το νομοσχέδιο.

Ο κ. Ξανθός, τόνισε ότι το κόμμα του στηρίζει και υπερψηφίζει τις διατάξεις για την εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, τις διατάξεις για τη συγχώνευση και τον ενιαίο συντονισμό ΕΚΑΒ-ΕΚΕΠΥ και άλλες επιμέρους ρυθμίσεις που είναι σε θετική κατεύθυνση. Ο εισηγητής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφέρθηκε τέλος στην ανάγκη κύρωσης ενός πρωτοκόλλου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για το λαθρεμπόριο καπνικών προϊόντων και στην ανάγκη να ενισχυθεί ο ελεγκτικός ρόλος του υπουργείου Υγείας, όχι μόνο έναντι των κλειστών δημόσιων χώρων και των καταστημάτων, αλλά και έναντι της καπνοβιομηχανίας, «η οποία συχνά προβαίνει σε μη σύννομες δράσεις προβολής και διαφήμισης, ιδιαίτερα νέων καπνικών προϊόντων».

Ο αγορητής του ΚΙΝΑΛ, Ανδρέας Πουλάς, δήλωσε την συμφωνία του κόμματός του με την μετατροπή του ΕΟΔΥ σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, ωστόσο είπε ότι τα μέλη της διοίκησης, επιλέγονται βάσει θολών κριτηρίων. Ως προς τις διατάξεις του αντικαπνιστικού νόμου, επίσης ανέφερε ότι το κόμμα του συμφωνεί, αλλά δεν είναι ικανοποιημένο από την εφαρμογή της μέχρι σήμερα νομοθεσίας. Είναι αυτονόητο, τόνισε, ότι πρέπει να συνοδεύεται από μακρόχρονη και στοχευμένη αντικαπνιστική εκστρατεία, ώστε να δημιουργηθεί αντικαπνιστική νοοτροπία και κυρίως στους νέους. Επίσης, είπε ότι δεν είναι δυνατόν να εναποθέτουμε κάθε ευθύνη επιβολής του νόμου στην Ελληνική Αστυνομία και προσέθεσε πως θα πρέπει να αναρωτηθούμε ως προς τις συνθήκες, τους όρους και την επαρκή της στελέχωση για την ανάληψη και αυτής της αρμοδιότητας.

«Υπάρχει ο κίνδυνος να είμαστε αναποτελεσματικοί στο κυνήγι της γόπας, εάν δεν εκπονηθεί παράλληλα εθνικό σχέδιο για τη δημιουργία αντικαπνιστικής κουλτούρας σε βάθος χρόνου» ανέφερε ο κ. Πουλάς.

Ως προς τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ΕΟΠΥΥ και των νοσοκομείων, είπε ότι το κόμμα του ζητεί μια πιο μόνιμη λύση. Για την σύμπτυξη του ΕΚΕΠΥ με το ΕΚΑΒ, εξέφρασε την άποψη ότι είναι σε λάθος κατεύθυνση. Τέλος, τόνισε ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης της Φαρμακευτικής Καινοτομίας και την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Τιμών κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν αναπτύχθηκαν πλήρως και δεν λειτούργησαν με γοργούς ρυθμούς, ώστε να αποδώσουν τα αναμενόμενα.

Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Γιώργος Λαμπρούλης, τόνισε ότι το νομοσχέδιο κινείται στην ίδια πολιτική όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, δηλαδή της εμπορευματοποίησης και της στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων σε βάρος των λαϊκών αναγκών. Πρόσθεσε ότι από την κυβέρνηση, συνειδητά επικεντρώνουν στις διατάξεις για την απαγόρευση του καπνίσματος, όμως, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει και πλήθος μέτρων που ενισχύουν τους φαρμακοβιομήχανους. Για παράδειγμα, σημείωσε, προσδιορίζονται μια σειρά από επιμέρους αλλαγές στον τρόπο τιμολόγησης των φαρμάκων και στους όρους ένταξης στη «θετική λίστα», με βασική προϋπόθεση την τήρηση των αντιλαϊκών περιοριστικών δημοσιονομικών στόχων. Επιπλέον, προσφέρονται νέα «δώρα» στους φαρμακοβιομήχανους, όπως «ο συμψηφισμός της αυτόματης επιστροφής φαρμακευτικής δαπάνης με τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης».

Το νομοσχέδιο μετατρέπει σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) που είχε συσταθεί ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου από την προηγούμενη κυβέρνηση. Αυτή είναι και η μόνη διαφορά, ενώ το περιεχόμενο και η χρηματοδότηση του Οργανισμού έχουν τον ίδιο αντιλαϊκό χαρακτήρα της ενίσχυσης της ανταποδοτικότητας και του περιορισμού των κρατικών δαπανών, σημείωσε ο αγορητής του ΚΚΕ.

Για τις «αντικαπνιστικές» διατάξεις ο Γ. Λαμπρούλης είπε πως το ΚΚΕ δεν διαφωνεί με τον περιορισμό του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους, όμως στο νομοσχέδιο κυριαρχούν τα αστυνομικού χαρακτήρα μέτρα και τα υψηλά πρόστιμα, ενώ απουσιάζει κάθε μέτρο στήριξης της προσπάθειας κάποιου να κόψει το τσιγάρο. Δηλαδή, και στο συγκεκριμένο ζήτημα, η κυβέρνηση προσπαθεί να περιορίσει την διακοπή του τσιγάρου στη βάση της λεγόμενης «ατομικής ευθύνης» και σε μέτρα που δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό.

Πρόκειται για ένα σχέδιο νόμου το οποίο, παρά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, αλλά και του ίδιου του υπουργού περί ενίσχυσης του ρόλου της πρόληψης και της αντιμετώπισης της δημόσιας υγείας των πολιτών, απέχει σημαντικά από μία ουσιαστική και καθολική αντιμετώπιση των προβλημάτων στον χώρο της Υγείας, είπε η Μαρία Αθανασίου από την Ελληνική Λύση. Υποστήριξε δε, ότι έρχεται να καλύψει αποσπασματικά προβληματικές καταστάσεις, που η αντιμετώπισή τους θα φανεί εκ του πρακτέου, εφεξής, ότι υπολείπεται των απαιτήσεων των καιρών και των απαιτήσεων.

Αναφορικώς με τον αντικαπνιστικό νόμο, η αγορήτρια της Ελληνικής Λύσης είπε ότι αν και θα έπρεπε να εφαρμοστεί επιτέλους και να απαγορευτεί το κάπνισμα, το σχέδιο νόμου αυτό έρχεται να δημιουργήσει συνθήκες διωγμού, τόσο των καπνιστών, όσο και των ιδιοκτητών διαφόρων επιχειρήσεων.

Η Μαρία Απατζίδη, από το ΜεΡΑ25, αναφερόμενη στις ρυθμίσεις για τον ΕΟΔΥ υποστήριξε ότι η αλλαγή αυτή έχει δυσμενείς συνέπειες στα εργασιακά ζητήματα, όπως στις προσλήψεις και τις απολύσεις, τη διαχείριση των πόρων, τη δυνατότητα μείωσης δαπανών – και προσέθεσε πως υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να στηθεί ένα νέο ΚΕΕΛΠΝΟ.

Για τον ρόλο της ΕΛΑΣ στην εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, η κ. Απατζίδη είπε ότι η εικόνα αστυνομικών να σβήνουν τα τσιγάρα πολιτών και να τους επιβάλλουν πρόστιμα, εμπεδώνει ένα θέαμα επικίνδυνης αστυνομοκρατίας.

Ως προς το τρίτο μέρος του νομοσχεδίου για τη φαρμακευτική δαπάνη, δήλωσε την πλήρη αντίθεση του κόμματός της και ανέφερε ότι το άρθρο 21 ουσιαστικά καταργεί την ουσία του claw back.