Η ανθυγιεινή, μη ισορροπημένη διατροφή είναι υπεύθυνη για περισσότερους θανάτους, παγκοσμίως, από ό, τι το κάπνισμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση ή οποιοσδήποτε άλλος κίνδυνος για την υγεία, σύμφωνα με την πιο ολοκληρωμένη -μέχρι τώρα- ανάλυση των επιπτώσεων της δίαιτας στην υγεία. Περισσότεροι από 130 επιστήμονες από σχεδόν 40 χώρες συνέβαλαν στην ανάλυση, η οποία δημοσιεύθηκε στο διεθνές ιατρικό περιοδικό The Lancet.

Η μελέτη εκτιμά ότι η κατανάλωση μικρών ποσοτήτων υγιεινών τροφών, όπως δημητριακά ολικής αλέσεως και μεγάλων ποσοτήτων ανθυγιεινών τροφών, συμπεριλαμβανομένων των ζαχαρούχων  ποτών, αντιπροσωπεύει 1 στους 5 θανάτους, παγκοσμίως.

“Η νέα μελέτη επικεντρώνεται στις επιπτώσεις της τροφής στα χρόνια προβλήματα υγείας, όπως οι καρδιακές παθήσεις και ο διαβήτης, ανεξάρτητα από τις συνδέσεις τους με την παχυσαρκία”, τόνισε ο  Dr. Ashkan Afshin, επικεφαλής συγγραφέας και επίκουρος καθηγητής στο Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης Υγείας (IHME) στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον.

Το 2017, η κακή διατροφή  ήταν υπεύθυνη για 10,9 εκατομμύρια θανάτους, (το 22% όλων των θανάτων στους ενήλικες), ακολουθούμενη από τον καρκίνο και τον διαβήτη. Το κάπνισμα ήταν υπεύθυνο για 8 εκατ. θανάτους και η υψηλή αρτηριακή πίεση για 10,4 εκατ. θανάτους.  Η κακή διατροφή είχε, επίσης, ως αποτέλεσμα 255 εκατομμύρια χαμένα έτη ζωής, λόγω πρώιμου θανάτου ή αναπηρίας (DALY’s), αντιπροσωπεύοντας το 16% όλων των DALY’s μεταξύ των ενηλίκων, παγκοσμίως.

Το ίδιο έτος, η καρδιαγγειακή νόσος  ήταν η κύρια αιτία θανάτων που σχετίζεται με τη διατροφή (9.497.300) και χαμένων ετών ζωής, λόγω πρόωρου θανάτου ή αναπηρίας (207.2 εκατ.), ακολουθούμενη από τον καρκίνο (913.100 και 20.2 εκατ., αντίστοιχα) το διαβήτη (338.700 και 23.7 εκατ., αντίστοιχα) και τη νεφρική νόσο (136,600 και 3,4 εκατ., αντίστοιχα).

Η μελέτη διαπιστώνει ότι ενώ οι επιπτώσεις των μεμονωμένων διαιτητικών παραγόντων ποικίλλουν μεταξύ των χωρών, τρεις διαιτητικοί παράγοντες – η χαμηλή πρόσληψη δημητριακών ολικής αλέσεως και φρούτων καθώς και η υψηλή κατανάλωση αλατιού- αντιστοιχούσαν σε περισσότερο από το 50% των θανάτων που σχετίζονται με τη διατροφή και το 66% των DALYs. Το υπόλοιπο 50% των θανάτων και το 34% των DALYs αποδόθηκαν στην υψηλή κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, ζαχαρούχων ποτών και trans-λιπαρών οξέων, μεταξύ άλλων τροφίμων.

Οι μεγαλύτερες ελλείψεις στην παγκόσμια κατανάλωση παρατηρήθηκαν σε τρόφιμα όπως ξηροί καρποί και σπόροι, γάλα και δημητριακά ολικής αλέσεως, ενώ τα ζαχαρούχα ποτά, το επεξεργασμένο κρέας και το αλάτι βρέθηκαν υψηλά στις προτιμήσεις των καταναλωτών.

“Υπάρχει μια επείγουσα και επιτακτική ανάγκη για αλλαγές στους διάφορους τομείς του κύκλου παραγωγής τροφίμων, όπως η καλλιέργεια, η μεταποίηση, η συσκευασία και το μάρκετινγκ”, ανέφερε ο Afshin. “Η έρευνά μας διαπιστώνει την ανάγκη για μια ολοκληρωμένη παρέμβαση στο σύστημα τροφίμων για την προώθηση της παραγωγής, της διανομής και της κατανάλωσης υγιεινών τροφίμων σε όλα τα έθνη”, τόνισε.

Ο καθηγητής του Harvard, Δρ Walter Willett, ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης, σημείωσε ότι τα ευρήματα είναι σύμφωνα με μια πρόσφατη περίληψη τυχαιοποιημένων δοκιμών, που τεκμηριώνουν τα οφέλη για την καρδιαγγειακή υγεία από την αντικατάσταση του κόκκινου κρέατος με φυτικές πηγές πρωτεΐνης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η υιοθέτηση δίαιτας με έμφαση στις τροφές σόγιας, τα όσπρια και άλλες υγιεινές φυτικές πηγές πρωτεΐνης θα έχει σημαντικά οφέλη τόσο για την ανθρώπινη όσο και για την πλανητική υγεία.

Ενώ το αλάτι, η ζάχαρη και το λίπος αποτέλεσαν το επίκεντρο της συζήτησης για τη διατροφή κατά τα τελευταία χρόνια, η εν λόγω αξιολόγηση δείχνει ότι οι κύριοι παράγοντες κινδύνου που οδηγούν στον θάνατο είναι οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι και χαμηλή περιεκτικότητα σε δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα και λαχανικά. Κάθε ένα από αυτά αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 2% του συνόλου των θανάτων παγκοσμίως.

Μεταξύ των 20 πολυπληθέστερων χωρών του κόσμου, η Αίγυπτος είχε το υψηλότερο ποσοστό θανάτων που σχετίζονται με τη διατροφή (552 ανά 100.000) και των DALY (11.837 ανά 100.000) το 2017. Στον αντίποδα, το χαμηλότερο ποσοστό θανάτων (97 ανά 100.000) και των DALYs (2.300 ανά 100.000) είχε η Ιαπωνία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Νέο «πλήγμα» για τους κρεατοφάγους: Βλαβερές ακόμα και οι μικρές ποσότητες

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Χάρβαρντ: Σοβαρές οι επιπτώσεις των αναψυκτικών στην υγεία

 

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Καθηγητής του Χάρβαρντ: Οι τροφές που προλαμβάνουν αρρώστιες «πολεμώντας» τη φλεγμονή