Την επόμενη φορά που απλώς θα ανοίξετε τη βρύση, θα γεμίσετε τον βραστήρα και θα φτιάξετε ένα φλιτζάνι καφέ, αφιερώστε μια στιγμή για να σκεφτείτε πόσο σημαντικό είναι το νερό στη ζωή σας.

Αν και γνωρίζουμε πόσο χρησιμοποιούμε για να πίνουμε, για ντους και για πλύσιμο, αυτό που μπορεί να είναι λιγότερο εμφανές είναι το νερό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των τροφίμων που τρώμε, των ρούχων που φοράμε και της ζωής που κάνουμε.

Αυτό το φλιτζάνι καφέ, για παράδειγμα, απαιτεί 140 λίτρα νερού για την καλλιέργεια, την επεξεργασία και τη μεταφορά αρκετών κόκκων για ένα μόνο φλιτζάνι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ.

Αν και το νερό μπορεί να μην είναι στο μυαλό μας όταν επισκεπτόμαστε το παντοπωλείο, αυτός ο πολύτιμος πόρος είναι ένα βασικό συστατικό για το μεγαλύτερο μέρος των τροφίμων στα καλάθια αγορών μας.

Η γεωργική άρδευση αντιπροσωπεύει το 70% της χρήσης νερού παγκοσμίως. Όπως δείχνει το γράφημα, το κρέας και τα πουλερικά είναι τα προϊόντα διατροφής που απαιτούν περισσότερο νερό, μαζί με τους ξηρούς καρπούς. Ένα κιλό βοδινό κρέας απαιτεί κατά μέσο όρο 15.415 λίτρα νερού – η μεγάλη πλειοψηφία του χρησιμοποιείται για να αναπτυχθεί η ζωοτροφή.

Τα φρούτα, συγκριτικά, είναι λιγότερο απαιτητικά σε νερό: ένα μήλο χρειάζεται 70 λίτρα. Αλλά όταν μετατραπεί σε χυμό, το αποτύπωμα νερού ανέρχεται στα 190 λίτρα για ένα μόνο ποτήρι.

Όμως η γεωργία δεν είναι ο μόνος κλάδος που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το νερό. Μια έκθεση του 2017 δείχνει ότι σε ένα χρόνο ο κόσμος της μόδας κατανάλωνε αρκετό νερό για να γεμίσει 32 εκατομμύρια πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων. Και η χρήση νερού στη βιομηχανία φαίνεται ότι θα αυξηθεί κατά 50% μέχρι το 2030.

Η παραγωγή ενός απλού T-shirt μπορεί να χρειαστεί 2.720 λίτρα νερού, και ένα τζιν παντελόνι απαιτεί σχεδόν 10.000 λίτρα για την παραγωγή του.

Αλλά το νερό που χρησιμοποιείται για να παράξουμε τα τρόφιμα και τα ρούχα μας αντιπροσωπεύει μια σταγόνα στον ωκεανό σε σύγκριση με τη βιομηχανική χρήση νερού. Σύμφωνα με την Greenpeace, οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με άνθρακα στον κόσμο καταναλώνουν το ισοδύναμο των υδάτινων αναγκών 1 δισεκατομμυρίων ανθρώπων, που αυξάνεται σε 2 δισεκατομμύρια, αν αρχίσουν να λειτουργούν όλες οι σχεδιαζόμενες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής.

Ένα μέλλον με λιγότερο νερό

Δεδομένου ότι ο πλανήτης δεν έχει αστείρευτα αποθέματα νερού, ο όγκος που χρησιμοποιείται σήμερα από τη βιομηχανία, τους κατασκευαστές και τους καταναλωτές δεν είναι βιώσιμος, ιδιαίτερα καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Πόρων, μέχρι το 2050 θα υπάρχουν 9,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι στη Γη, αυξάνοντας δραστικά την πίεση στους υπάρχοντες πόρους.

Η Έκθεση Παγκόσμιων Κινδύνων του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το 2019 κατατάσσει την κρίση του νερού ως τον κίνδυνο με τον τέταρτο μεγαλύτερο αντίκτυπο. Η εκμετάλλευση των υφιστάμενων αποθεμάτων νερού, ο αυξανόμενος πληθυσμός και ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής θέτουν τον κόσμο στο δρόμο για ένα μέλλον όπου η ζήτηση για νερό θα υπερβαίνει την προσφορά. Ένα τέτοιο μέλλον θα μπορούσε να φέρει συγκρούσεις και δυσκολίες, καθώς η γεωργία, η ενέργεια, η βιομηχανία και τα νοικοκυριά θα ανταγωνίζονται για το νερό.

Η Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το Νερό του Φόρουμ αποσκοπεί στο να θέσει τη χρήση του νερού στο επίκεντρο του σχεδιασμού της οικονομικής ανάπτυξης. Σε συνεργασία με κοινοπραξίες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, η πρωτοβουλία στοχεύει στην ενθάρρυνση μιας νέας γενιάς τεχνολογικών λύσεων που μπορούν να κλιμακωθούν για την επίτευξη των στόχων ύδρευσης και αποχέτευσης που περιγράφονται στον στόχο 6 για την αειφόρο ανάπτυξη του ΟΗΕ: να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα και η βιώσιμη διαχείριση του νερού και της αποχέτευσης για όλους.

Η κλίμακα της παγκόσμιας πρόκλησης του νερού είναι τεράστια, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι 844 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν ακόμα πόσιμο νερό και 2,3 δισεκατομμύρια δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής όπως οι τουαλέτες.

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο world economic forum.org και συγγραφέας είναι ο Johnny Wood