ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Οξυγόνο» για να μπορέσουν να επιβιώσουν οι φαρμακευτικές εταιρείες μέσα στο ασφυκτικό επιχειρηματικό περιβάλλον που δημιούργησε η οικονομική κρίση και τα παρατεταμένης διάρκειας οριζόντια μέτρα ζητά από την Πολιτεία ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ). Παρότι αναγνωρίζει ότι στη μετά-μνημονιακή εποχή γίνονται κινήσεις προς την σωστή κατεύθυνση, η φαρμακοβιομηχανία, επισημαίνει τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο για τη βιωσιμότητα των εταιρειών, καθώς πολλές από αυτές βρίσκονται ήδη στο χείλος του… γκρεμού.
Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου, σε εκδήλωση του Συνδέσμου, έκρουσε το «καμπανάκι» του κινδύνου τονίζοντας ότι το 2019 θα είναι το έτος που θα δοκιμάσει σκληρά τις επιχειρήσεις, την καινοτομία και τους ίδιους τους ασθενείς, με επιπτώσεις πλέον αναπόφευκτες και οδυνηρές για τη Δημόσια Υγεία.
Όλα αυτά ενώ ο κλάδος του φαρμάκου αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της Εθνικής Οικονομίας με συμβολή 3,5% στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ), υποστηρίζει 26.000 άμεσες και πολλαπλάσιες έμμεσες θέσεις εργασίας και αντιπροσωπεύει το 18% των συνολικών δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη. Ταυτόχρονα αποτελεί την τρίτη εξαγωγική δύναμη της χώρας.
Ο πρόεδρος της Πανελλήνιες Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Θεόδωρος Τρύφων, από την πλευρά του, μίλησε για «αποτυχία της βιομηχανίας» να πείσει τα υπουργεία Οικονομικών και Υγείας για το μέγεθος του προβλήματος, ενώ κατέδειξε την σκανδαλολογία της εποχής σχετικά με το χώρο ως πιθανό ανασταλτικό παράγοντα για την διάθεση κονδυλίων στο φάρμακο.
Ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες, επισήμανε ότι στο νέο μετα-μνημονιακό περιβάλλον διορθώνονται στρεβλώσεις που δημιουργήθηκαν λόγω των οριζόντιων μέτρων, συγκροτείται ένα πιο σταθερό, προβλέψιμο και βιώσιμο πλαίσιο στον χώρο του φαρμάκου και θωρακίζεται το σύστημα με σταθερά βήματα, τονίζοντας ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις.
Αδυναμία πληρωμής των επιβαρύνσεων
Κάνοντας έναν απολογισμό για το 2018, ο κος Παπαδημητρίου τόνισε ότι για άλλη μια χρονιά αναλώθηκε χρόνος και ενέργεια για την ανακατανομή του clawback και την αύξηση του rebate, ενώ θα έπρεπε ο στόχος να είναι η συγκράτηση της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης. Επεσήμανε δε ότι οι υποχρεωτικές επιστροφές κι εκπτώσεις θα ξεπεράσουν για το 2018 το €1,4 δις (έναντι €1,2 δις το 2017)., σημειώνοντας ότι συνεισφορά της φαρμακοβιομηχανίας στη συνολική δαπάνη είναι πάνω από 35% ή αλλιώς 4 φορές πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο! Στο πλαίσιο αυτό διαβεβαίωσε ότι πολλές εταιρίες – διεθνείς και ελληνικές – δεν θα μπορούν να πληρώσουν τις υπέρογκες επιβαρύνσεις.
Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ αναφέρθηκε, ειδικότερα, στις επιστροφές που καλούνται να καταβάλλουν οι εταιρείες για τα φάρμακα 1Α που διακινούνται μέσω ΕΟΠΥΥ στα ιδιωτικά θεραπευτήρια. Σύμφωνα με τις τελευταίες ενημερώσεις, για το α΄ εξάμηνο του 2018 με μια δαπάνη € 27.900 εκατ. η υπέρβαση έφτασε τα € 50 εκατ., δηλαδή περίπου το 70% «Είναι δυνατόν να περιμένουμε να μείνουν φάρμακα στην αγορά με αυτές τις συνθήκες; Είναι δυνατόν να καταλογίζουμε την ευθύνη στις εταιρείες για ό,τι μπορεί να συμβεί; Το ότι εστάλησαν τα σημειώματα αυτά μάλλον δείχνει ότι δεν υπάρχει μεγάλη επαφή με τον ρεαλισμό» τόνισε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ.
Φρένο στην ανάπτυξη
Αναφερόμενος στο νέο τρόπο υπολογισμού του clawback, ο κος Παπαδημητρίου, έκανε λόγο για «τιμωρία» της ανάπτυξης επιβαρύνοντας με το 25% (αντί για 10% που ισχύει σήμερα) τις εταιρείες που αναπτύσσονται, τονίζοντας τις επιπτώσεις στην εθνική οικονομία.
«Η οικονομική πίεση μαζί με την έλλειψη προβλεψιμότητας διαλύουν το σχεδιασμό των εταιρειών, το προσωρινό λογιστικό όφελος για το κράτος εκμηδενίζει τις προοπτικές ανάπτυξης, τις νέες επενδύσεις στον κλάδο, την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Και τελικά ο μεγάλος χαμένος είναι η πραγματική οικονομία. Και μαζί της οι ασθενείς και οι εργαζόμενοι και συνεργαζόμενοι με τον κλάδο μας», υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ.
Τα λεφτά δεν φτάνουν
Όσον αφορά στη δημόσια δαπάνη για το φάρμακο η ανεπάρκεια της οποίας αποτελεί και το μείζον πρόβλημα, κάτι που και η κυβέρνηση αναγνωρίζει, ο κος Παπαδημητρίου δεν παρέλειψε να παραθέσει τα αδιάσειστα αριθμητικά στοιχεία που μας φέρνουν χαμηλότερα στην κατά κεφαλήν δημόσια φαρμακευτική δαπάνη και από το Μ.Ο. του Ευρωπαϊκού Νότου και από το Μ.Ο. της Ε.Ε.
«Το 2019 πρέπει να είναι η χρονιά που θα γίνουν αφενός κινήσεις για τον εξορθολογισμό της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, αφετέρου θα υλοποιηθούν ουσιαστικά διαρθρωτικά μέτρα που θα ελέγξουν τη ζήτηση. Ίσως μάλιστα ο πιο πρακτικός τρόπος για να συμβούν αυτά είναι να εισαχθεί η έννοια της συνυπευθυνότητας στην υπέρβαση της δαπάνης. Έτσι θα πάψει να διαφαίνεται προβληματική η πρόσβαση των ασθενών στα φάρμακά τους, και πολύ περισσότερο στα μελλοντικά φάρμακα, ενώ οι εταιρίες μας θα εξέλθουν από την τροχιά αποεπένδυσης στην οποία βρίσκονται.
Δεν θα κουραστώ να επαναλαμβάνω ότι η λύση μπορεί να έρθει μόνο μέσα από την ανάπτυξη. Έσοδα, επενδύσεις, θέσεις εργασίας, αξιοποίηση επιστημονικού δυναμικού και φυσικά αντιστροφή του φαινομένου «brain drain» σε «brain gain». 17.000 γιατροί και πολλές χιλιάδες νέοι, σπουδαγμένοι στην Ελλάδα επιστήμονες οι περισσότεροι, έχουν φύγει στο εξωτερικό», τόνισε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ.
Ο χρόνος μετράει αντίστροφα
Τα οριζόντια μέτρα και οι υπέρογκες επιβαρύνσεις οδηγούν κάθε μέρα που περνάει προς την καταστροφή τις επιχειρήσεις –ελληνικές ή διεθνείς- με χιλιάδες Έλληνες εργαζόμενους, αναγκάζοντάς τες να συρρικνωθούν και να αφήσουν πίσω επενδυτικά και αναπτυξιακά προγράμματα, σύμφωνα με τον κο Τρύφων.
«Έχετε πει κατ’ επανάληψη κ. υπουργέ και το συμμερίζομαι, ότι υπάρχουν τρεις πυλώνες στο σύστημα: η δημόσια χρηματοδότηση, οι ασθενείς και η φαρμακοβιομηχανία, η οποία συμβάλλει αυτήν την πολύ δύσκολη περίοδο στην κάλυψη της φαρμακευτικής δαπάνης και περίθαλψης. Κι ενώ πάντα ο ασθενής ήταν ο αδύναμος κρίκος, σήμερα μπορώ να σας πω μετά πάσης γνώσης ότι οι εταιρείες είναι αυτές οι οποίες δεν αντέχουν», σημείωσε ο πρόεδρος της ΠΕΦ , τονίζοντας ότι με αυτό το σύστημα δημιουργείται μια σειρά από υπερχρεωμένες επιχειρήσεις οι οποίες δεν έχουν κανένα χρονικό περιθώριο.
Έκκληση για τη διάθεση κονδυλίων
Αναφερόμενος στη μετα-επιτήρησης εποχή, ο κος Τρύφων, σημείωσε πως αυτή είναι η πρώτη χρονιά που υπάρχει μια μεγαλύτερη ελευθεριότητα πολιτικής και απεύθυνε έκκληση να χρησιμοποιηθεί προκειμένου το πρόβλημα συσσώρευσης χρεών και δημιουργίας νέων προβληματικών ελληνικών επιχειρήσεων να αντιμετωπιστεί άμεσα.
«Δεν έχουμε καταφέρει να πείσουμε σαν επιχειρήσεις το υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Υγείας, σε κάποιο βαθμό, αλλά και την κυβέρνηση για το μέγεθος του προβλήματος. Εάν ήταν κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος θα είχαν βρεθεί κάποια κονδύλια από αυτά που δικαιούμαστε, είτε για τα εμβόλια, είτε για τους ανασφάλιστους, είτε θα υπήρχε μια συνυπευθυνότητα κράτους και βιομηχανίας ως προς τις υπερβάσεις, σε ένα απόλυτο ποσοστό ή ένα απόλυτο νούμερο, το οποίο θα ήταν βιώσιμο και λειτουργικό», υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΠΕΦ.
Τέλος, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην σκανδαλολογία της εποχής και την κακή φήμη της βιομηχανίας την οποία κατέδειξε και ως πιθανό ανασταλτικό παράγοντα για τη διάθεση κονδυλίων.
Με σταθερά βήματα οι αλλαγές στο φάρμακο
Απαντώντας στην επιχειρηματολογία της φαρμακοβιομηχανίας, ο υπουργός Υγείας τόνισε ότι ότι η αλλαγή του τοπίου στο φάρμακο γίνεται με σταθερά βήματα και αναφέρθηκε στη διαφάνεια στην τιμολόγηση, στους μηχανισμούς ΗΤΑ και διαπραγμάτευσης, στα σύγχρονα πρωτόκολλα, στην εκπόνηση μητρώων, στη δημοσιοποίηση δεδομένων στα ιατρικά συνέδρια και στην κανονικότητα στις πληρωμές.
“Για πρώτη φορά έχουμε στη χώρα μηχανισμό αξιολόγησης φαρμακευτικής καινοτομίας και μηχανισμό διαπραγμάτευσης, για πρώτη φορά έχουμε 55 θεραπευτικά πρωτόκολλα ενσωματωμένα στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και για πρώτη φορά εκπονούνται μητρώα ασθενών”, ανέφερε ο κος Ξανθός.
Ειδικά όσον αφορά στον μηχανισμό αξιολόγησης, ο υπουργός τόνισε ότι ήδη έχουν αξιολογηθεί τα πρώτα προϊόντα, ενώ διαβεβαίωσε τη φαρμακοβιομηχανία ότι είναι και θα είναι ακριβής στις προθεσμίες όσον αφορά στην ολοκλήρωση της διαδικασίας (180 μέρες).
Ο υπουργός αναγνώρισε ότι υπάρχει ανάγκη επιτάχυνσης εφαρμογής των διαρθρωτικών μέτρων για τον εξορθολογισμό της ζήτησης και τον έλεγχο της δαπάνης και σταδιακή ενίσχυση των κλειστών προϋπολογισμών. Εξήγησε ότι το πρώτο βήμα έγινε το 2019 με τα επιπλέον 45 εκατ. ευρώ στο νοσοκομειακό φάρμακο και στην κατανομή του clawback.
Ο κος Ξανθός έκανε λόγο για αλλαγή «μίγματος» στην τιμολογιακή πολιτική, επισημαίνοντας ότι το πλαίσιο που έχει παρουσιάσει είναι αποδεκτό από τη φαρμακοβιομηχανία αλλά και από τη μεταμνημονιακή επιτήρηση των «θεσμών».
Τέλος, ως κρίσιμη προτεραιότητα κατέδειξε τη σταδιακή μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης των πολιτών με τελικό στόχο την εγγυημένη πρόσβασή τους σε κάθε ιατρικά τεκμηριωμένη θεραπεία με το μικρότερο δυνατό κόστος.
“Είμαστε στη φάση που αναζητούμε μία νέα ισορροπία, η οποία θα έχει πρωταρχικό στόχο να είναι εγγυημένες και καλυμμένες οι φαρμακευτικές ανάγκες των ανθρώπων στη χώρα μας και από εκεί και μετά πρέπει να βρούμε ένα νέο μίγμα πολιτικής, μία νέα δέσμη διαρθρωτικών και όχι οριζόντιων μέτρων, τα οποία θα εγγυώνται τον εξορθολογισμό, τον έλεγχο της ζήτησης και συνακόλουθα τον έλεγχο της δαπάνης”, τόνισε ο υπουργος Υγείας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Στο κράτος επιστρέφει ο τζίρος 7 μεγάλων φαρμακευτικών εταιριών
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: HTA: Αξιολογήθηκαν τα πρώτα νέα φάρμακα από την αρμόδια Επιτροπή
ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Ολ. Παπαδημητρίου (ΣΦΕΕ): Δυσοίωνες οι προβλέψεις για την φαρμακοβιομηχανία και το 2019
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
