Πριν από 100 χρόνια, η γρίπη σκότωσε 50 εκατομμύρια ανθρώπους. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, έως 500 εκατομμύρια άτομα – περίπου το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού – είχαν μολυνθεί από τον ιό. Η υψηλή θνησιμότητα σε υγιείς ανθρώπους, 20 έως 40 ετών, ήταν ένα μοναδικό χαρακτηριστικό αυτής της πανδημίας.

Ήταν η λεγόμενη «ισπανική γρίπη» (αν και δεν είχε τίποτα ισπανικό) του 1918, η οποία έπληξε τη δημόσια υγεία με μια σχεδόν αδιανόητη  ταχύτητα και ένταση. Ήταν η χειρότερη παγκόσμια πανδημία στη σύγχρονη ιστορία. Θα μπορούσε να συμβεί κάτι τόσο τρομακτικό στις μέρες μας;

Οι κορυφαίοι φορείς υγείας και επιστήμης, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), η Εθνική Ακαδημία Επιστημών και το Κέντρο ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ, προβλέπουν ότι οι πανδημίες της γρίπης είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επαναληφθούν.

«Οι ιοί της γρίπης είναι αδύνατο να εξαλειφθούν», προειδοποιεί ο ΠΟΥ, επισημαίνοντας ότι «με την αύξηση των παγκόσμιων μετακινήσεων, μια πανδημία μπορεί να εξαπλωθεί πολύ γρήγορα σε παγκόσμιο επίπεδο, δίνοντας ελάχιστο χρόνο στους υγειονομικούς φορείς να αντιδράσουν».

«Σε αντίθεση με κάποιες άλλες αξιοσημείωτες ασθένειες, όπως η ευλογιά, η γρίπη μπορεί να μολύνει πολλά διαφορετικά ζώα, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας ζωής, των υδρόβιων πτηνών και άλλων χερσαίων ζώων. Ως εκ τούτου, υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες εξάλειψης του ιού, ενώ η γενετική πλαστικότητά του τού επιτρέπει να μεταλλαχθεί γρήγορα για να αποφύγει τα εμβόλια και τα αντι-ιικά φάρμακα», δήλωσε τον περασμένο Αύγουστο, ο Kevin Coombs, καθηγητής Ιατρικής Μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα, σχολιάζοντας μελέτη για της μεταλλάξεις του ιού της ισπανικής γρίπης.

Σύμφωνα με το CDC, μια πανδημία θα μπορούσε να προκύψει εάν ένα στέλεχος μεταλλαχθεί ή αναπτυχθεί απευθείας από ιούς της γρίπης των ζώων. «Η απειλή μιας μελλοντικής πανδημίας γρίπης παραμένει», αναφέρει.

Οι κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στη ανάπτυξη πανδημίας είναι η έλλειψη εμβολιασμού σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή η έλλειψη ανοσίας.

Οι ιοί της γρίπης των πτηνών, όπως ο ιός H7N9, βρίσκονται στην κορυφή της λίστας με τις απειλητικές πανδημίες, σύμφωνα με το Johns Hopkins. Αν και αυτά τα στελέχη είναι ως επί το πλείστον αβλαβή στα κοτόπουλα, θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε πολύ θανατηφόρα στελέχη για τους ανθρώπους.

Τι θα γινόταν όμως αν μια πανδημία γρίπης έπληττε την παγκόσμια υγεία στις μέρες μας;

Από το 1918 μέχρι σήμερα, έχουν αλλάξει πολλά.  Εντούτοις, παρότι οι επιστήμονες σήμερα μπορούν να αναπτύξουν εμβόλια ταχύτερα και διαθέτουν στη φαρέτρα τους καλύτερα αντιιικά φάρμακα για τη θεραπεία των ασθενών, η γρίπη και η πιθανότητα πανδημίας είναι ανησυχίες που βρίσκονται πάντα στην κορυφή της λίστας των ειδικών που ασχολούνται με τις μολυσματικές ασθένειες και τη δημόσια υγεία.

Η γρίπη σήμερα

Κάθε χρόνο, εκατομμύρια άνθρωποι νοσούν από γρίπη, εκατοντάδες χιλιάδες νοσηλεύονται και χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν από αιτίες που σχετίζονται με τη νόσο.

Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο, όταν χορηγηθεί σωστά και έγκαιρα, καλύπτει σε υψηλό ποσοστό και προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού της.

 Η διαχρονική παρακολούθηση του νοσήματος στην Ελλάδα δείχνει ότι η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης συνήθως αρχίζει να αυξάνεται κατά τον Ιανουάριο, ενώ κορυφώνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο – Μάρτιο.

Σύμφωνα με τις υγειονομικές αρχές της χώρας, ο έγκαιρος εμβολιασμός συστήνεται να γίνεται κατά τους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο, αλλά μπορεί να συνεχίζεται καθ᾽όλη τη διάρκεια της περιόδου δραστηριότητας του ιού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Ξεκινά ο αντιγριπικός εμβολιασμός – Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν

 

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Π.Ο.Υ: 5 μύθοι για το εμβόλιο κατά της γρίπης

 

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβόλια: Ο κίνδυνος παραμονεύει!