Όλοι θα θέλαμε να δουλεύουμε σ’ αυτό το εντυπωσιακό γυάλινο κτίριο! (14 pics)

Για τη στέγαση των νέων κεντρικών γραφείων της ελβετικής κτηματομεσιτικής εταιρείας Swiss Société Privée de Gérance (S.P.G.) επιλέχτηκε ένα υφιστάμενο κτίριο στην είσοδο του ιστορικού κέντρου της Γενεύης. Οι εργασίες αποκατάστασης και επανάχρησης, που ανέλαβε το ιταλικό αρχιτεκτονικό γραφείο Giovanni Vaccarini Architetti ύστερα από διαγωνισμό που κέρδισε το 2011, συμπεριέλαβαν τη ριζική ανακαίνιση του κτιρίου και την επέκτασή του με την προσθήκη δύο ορόφων. Θέτοντας στο επίκε­ντρο του σχεδιασμού την ποιότητα των εσωτερικών χώρων εργασίας, η αρχιτεκτονική ομάδα προχώρησε σε ολική ανακατασκευή των όψεων με την προσθήκη ενός εντυπωσιακού κελύφους, που βελτίωσε σημαντικά την ενεργειακή αποδοτικότητα και την αισθητική του κτιρίου. Η δικέλυφη όψη που προσαρτήθηκε εξασφάλισε τη βέλτιστη οπτική άνεση στους εργαζόμενους, παρέχοντας ταυτοχρόνως απρόσκοπτη θέα του εξωτερικού περιβάλλοντος και ηλιοπροστασία, ενώ παράλληλα βελτίωσε την ακουστική άνεση, αύξησε τη θερμομόνωση, μείωσε τις ανάγκες τεχνητού εξαερισμού και μεταμόρφωσε ένα ογκώδες οικοδόμημα σε ένα σύγχρονο κτίριο με αέρινη αισθητική.

Εργασίες επανάχρησης

Η υπάρχουσα κτιριακή δομή αποτελούνταν από ένα υπόγειο και ένα ημιυπόγειο με χώρους στάθμευσης και βοηθητικές χρήσεις, ένα ισόγειο από όπου γινόταν η είσοδος στο κτίριο, πέντε ορόφους που καταλαμβάνονταν από γραφεία και μια σοφίτα στον 6ο όροφο, που στέγαζε τις Η/Μ εγκαταστάσεις. Τα συστήματα HVAC χρονολογούνταν από τα τέλη της δεκαετίας του ’80, μιας και δεν είχε μεσολαβήσει άλλη ανακαίνιση, και, όπως ήταν αναμενόμενο, ήταν ιδιαίτερα ενεργοβόρα. Οι εργασίες αναβάθμισης του κτιρίου, που  διήρκησαν από το 2012 έως το 2016, πραγματοποιήθηκαν σε διαδοχικά στάδια ανά δύο ορόφους και με πολύ αυστηρό προγραμματισμό, ώστε να επιτρέπεται παράλληλα η όσο το δυνατόν πιο ομαλή παράλληλη χρήση του κτιρίου.

Στις εργασίες ανακαίνισης συμπεριλήφθησαν οι εξής:

• Η εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων θέρμανσης, δροσισμού και εξαερισμού (HVAC) με τη μεταφορά και δημιουργία του κέντρου ελέγχου στο υπόγειο.
• Η απεγκατάσταση και εκκένωση των τεχνικών εγκαταστάσεων του 6ου ορόφου.
• Η εγκατάσταση ενδοδαπέδιου συστήματος θέρμανσης στους ορόφους, που με βάση τα σύγχρονα περιβαλλοντικά πρότυπα τροφοδοτείται με νερό που δεν ξεπερνάει τη θερμοκρασία των 50οC.
• Η προσθήκη σωληνώσεων για ψύξη στις οροφές των εσωτερικών χώρων, ώστε να επιτυγχάνεται δροσισμός με νερό σε θερμοκρασία 18οC.
• Η εγκατάσταση ενός σύγχρονου συστήματος εξαερισμού στην περίμετρο της κατασκευής για την παροχή υγιεινού αέρα στους χρήστες (36 m3/h σε κάθε χώρο εργασίας).
• Η μόνωση και μικροδιάτρηση των πετασμάτων των ψευδοροφών για την επίτευξη της βέλτιστης ακουστικής άνεσης.
• Η αύξηση του ωφέλιμου εμβαδού του κτιρίου με τη μετατροπή του 6ου ορόφου σε χώρο κύριας χρήσης και την προσθήκη δύο επιπλέον επιπέδων, του 7ου και του 8ου ορόφου.
• Η ολική αντικατάσταση των όψεων με την προσθήκη ενός σύγχρονου βιοκλιματικού κελύφους που εκσυγχρονίζει την αισθητική και τη περιβαλλοντική συμπεριφορά του κτιρίου.
• Η εγκατάσταση συστημάτων ελέγχου, που εξασφαλίζουν τον αυτόνομο έλεγχο των συνθηκών άνεσης σε κάθε δωμάτιο, την προσαρμογή της μέσης θερμοκρασίας σύμφωνα με τις εξωτερικές συνθήκες και τον αυτοματοποιημένο έλεγχο των εξωτερικών σκίαστρων.

Σχεδιασμός γυάλινου κελύφους
Η ομάδα, που εμπνεύστηκε τη μορφή της γυάλινης όψης από τις αρχές του Kandinsky, χρησιμοποίησε ως μεταβλητή σχεδιασμού το χρόνο και την ικανότητά του να μεταλλάσσει την αντίληψη μιας αρχιτεκτονικής σύνθεσης ανάλογα με τις συνθήκες. Για το σχεδιασμό του πρωτοποριακού κελύφους χρησιμοποιήθηκαν απλοί κανόνες, που μέσω της επανάληψης δημιούργησαν μια πολύπλοκη μορφή, η εμφάνιση της οποίας αλλάζει διαρκώς ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες και το φωτισμό, δημιουργώντας ένα έργο κινητικής αρχιτεκτονικής.

Υλικά και κατασκευή κελύφους

Για την κατασκευή του εξελιγμένου συστήματος πρόσοψης χρησιμοποιήθηκαν προκατασκευασμένα πετάσματα, που αγκυρώθηκαν στο φέρο­ντα οργανισμό του κτιρίου και εν συνεχεία μεταξύ τους, δημιουργώντας μια δικέλυφη όψη με επαναλαμβανόμενα μοτίβα, συνολικού πάχους από 40 έως 80 cm. Τα προκατασκευασμένα στοιχεία, που σχεδιάστηκαν από την ιταλική εταιρεία Stahlbau Pichler και κατασκευάστηκαν από γυαλί και αλουμίνιο, συντίθενται από δύο διαδοχικά στρώματα· ένα εσωτερικό, που αποτελείται από ενεργειακά κουφώματα τριπλού υαλοπίνακα με αυξημένες ιδιότητες θερμικής και ακουστικής μόνωσης, και ένα εξωτερικό σε απόσταση 30 cm, που αποτελείται από μονό υαλοπίνακα και περσίδες με μικροδιάτρηση για την προσαρμογή του φυσικού φωτισμού. Στο εξωτερικό πλαίσιο αγκυρώνονται κατακόρυφα γυάλινα πτερύγια που φέρουν τύπωμα στο 80% της επιφάνειάς τους, εξασφαλίζοντας παράλληλα απρόσκοπτη θέα αλλά και σκίαση στους εσωτερικούς χώρους. Αυτά τα γυάλινα πτερύγια, που κατασκευάστηκαν σε τρεις διαστάσεις (20, 40 και 60 cm) τοποθετήθηκαν σε διαφορετικές αποστάσεις μεταξύ τους, καθορίζοντας την τελική εικόνα της πρόσοψης. Για τη στήριξη των πτερυγίων σχεδιάστηκε ένας ειδικός μηχανισμός που επέτρεψε την αυτόνομη αγκύρωση του κάθε πτερυγίου στην κατασκευή με αποτέλεσμα από τη μια να μειωθούν σημαντικά όλα τα οπτικά εμπόδια και από την άλλη να ελαττωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο το πρόσθετο βάρος της κατασκευής. Με τη χρήση ενός ειδικού συνδέσμου στο κέντρο των πτερυγίων, επιτυγχάνεται η πλήρης περιστροφή τους στον κατακόρυφο άξονα, ενώ ο έλεγχός τους γίνεται αυτοματοποιημένα από απόσταση χάρη στην ενσωμάτωση αισθητήρων φωτός. Τέλος, με την προσθήκη LED στο εσωτερικό τους επιτυγχάνεται ο φωτισμός του κτιρίου κατά τις βραδινές ώρες, μετατρέποντάς το σε ένα εντυπωσιακό αστικό φωτιστικό, που τραβάει ακόμη περισσότερο τα βλέμματα των περαστικών.

Βιώσιμος χαρακτήρας κελύφους

Η ανακατασκευή των όψεων αποφασίστηκε από τη σχεδιαστική ομάδα με στόχο από τη μια την επίτευξη ενός ποιοτικού εσωτερικού περιβάλλοντος για τους εργαζόμενους και από την άλλη την ενεργειακή αναβάθμιση της υφιστάμενης κατασκευής. Χάρη στην εκτεταμένη μελέτη φωτισμού, το πρωτοποριακό γυάλινο κέλυφος επιτρέπει την αποτελεσματική διαχείριση του φυσικού φωτός και ταυτόχρονα τη βέλτιστη θέαση του εξωτερικού περιβάλλοντος, εξασφαλίζοντας την επιθυμητή οπτική άνεση στο εσωτερικό του κτιρίου. Παράλληλα, η προσθήκη των ενεργειακών κουφωμάτων σε συνδυασμό με την αναβάθμιση των HVAC συστημάτων βελτιώνει αισθητά τη θερμική άνεση του κτιρίου, μειώνοντας τις ανάγκες για θέρμανση και δροσισμό, ενώ η μορφολογία της δικέλυφης όψης επιτρέπει το φυσικό αερισμό της κατασκευής, μειώνοντας ακόμη περισσότερο τις συνολικές ενεργειακές καταναλώσεις.

Ευελιξία κατασκευής

Η διαίρεση της πρόσοψης σε προκατασκευασμένα δομικά στοιχεία, προσφέρει ευελιξία στη διευθέτηση των εσωτερικών χώρων, δίνοντας τη δυνατότητα τοποθέτησης εσωτερικού διαχωριστικού τοίχου κάθε 1,5 m. Παράλληλα, η μετακίνηση του συστήματος εξαερισμού στην εξωτερική περίμετρο του κτιρίου μειώνει το απαιτούμενο ύψος των ψευδοροφών και χαρίζει μεγαλύτερο ύψος στους εσωτερικούς χώρους, προσφέροντας επιπλέον ευελιξία στην εσωτερική διαμόρφωση.