Η είδηση του αιφνίδιου θανάτου του πασίγνωστου επιχειρηματία Στέλιου Σκλαβενίτη – ενός ανθρώπου μόλις 52 ετών, χωρίς άλλα, γνωστά τουλάχιστον, προβλήματα υγείας – από επιπλοκές της γρίπης τύπου Β’, επαναφέρει με τον πιο βίαιο τρόπο στο προσκήνιο ένα φλέγον θέμα για την ελληνική κοινωνία: το θέμα της ορθής ενημέρωσης σχετικά με την ανάγκη εμβολιασμού.

Σύμφωνα με το ιατρικό ανακοινωθέν του νοσοκομείου Υγεία, «ο Στέλιος  Σκλαβενίτης προσήλθε εκτάκτως στα Εξωτερικά Ιατρεία του ΥΓΕΙΑ στις 31/03/2018 και ώρα 22:00 μ.μ. λόγω οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας» και «μεταφέρθηκε άμεσα στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) όπου διεγνώσθη σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS) επί εδάφους λοίμωξης από τον ιό της γρίπης τύπου Β».

«Παρά τη φαρμακευτική και μηχανική υποστήριξη, ανέπτυξε σύνδρομο πολυοργανικής ανεπάρκειας και κατέληξε λόγω ενδοπνευμονικής αιμορραγίας στις 07:18 π.μ. της επόμενης ημέρας», καταλήγει το ανακοινωθέν.

Πόσο συχνό είναι, όμως, σήμερα, εν έτει 2018, να φύγει ένας άνθρωπος από τον ιό της γρίπης; Από την επικοινωνία που είχε από νωρίς χθες το mononews.gr με παιδιάτρους, παθολόγους και άλλους ειδικούς από τον χώρο της υγείας, αυτό που τονίζεται είναι ότι η συγκεκριμένη περίπτωση, του Στέλιου Σκλαβενίτη, κρίνεται εξαιρετικά σπάνια, δεδομένου ότι επρόκειτο για έναν άνθρωπο μόλις 52 ετών που δεν άνηκε σε κάποια ομάδα υψηλού κινδύνου, αλλά η γρίπη είναι γνωστό ότι μπορεί να παρουσιάσει πολύ σοβαρές επιπλοκές. Επιπλοκές που μπορεί να εξελιχθούν, μάλιστα, μέσα σε λίγα 24ωρα, όπως συνέβη στην περίπτωση του Στέλιου Σκλαβενίτη. Γι’ αυτό, άλλωστε, τονίζουν οι γιατροί η γρίπη περιγράφεται / χαρακτηρίζεται δυνητικά θανατηφόρος.

Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που σύσσωμος ο ιατρικός κόσμος συστήνει, άλλωστε, κάθε χρόνο τον εμβολιασμό των ομάδων υψηλού κινδύνου, καθώς και επαγρύπνηση.

Επιδημίες γρίπης

Υπάρχουν 3 βασικοί τύποι ιών που προκαλούν τη γρίπη: ο Α, ο Β και ο C. Ο τύπος Α προκαλεί τις πιο σοβαρές λοιμώξεις και ο C τις πιο ελαφρές. Η γρίπη παρουσιάζει, δε, έξαρση μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου, οπότε και εκδηλώνονται κάθε χρόνο σποραδικά κρούσματα. Ένα συχνό χαρακτηριστικό της γρίπης τύπου Β, συγκεκριμένα, είναι πως εμφανίζεται συνήθως όψιμα, τους μήνες της άνοιξης.

Η αύξηση της νοσηρότητας και θνησιμότητας που προκαλεί η εποχική γρίπη ποικίλλει από χρονιά σε χρονιά, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του ιού που κυκλοφορεί και με το βαθμό ανοσίας που έχουν σ’ αυτόν οι διάφορες ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού.

Κάθε 2-3 χρόνια συνήθως έχουμε εμφάνιση επιδημιών γρίπης, ενώ κάθε 10-15 χρόνια έχουμε πανδημίες όπου η πλειονότητα του πληθυσμού μιας χώρας προσβάλλεται από την νόσο. Αυτό συμβαίνει γιατί ο ιός της γρίπης συνεχώς μεταλλάσσεται γενετικά και αντιγονικά από χρονιά σε χρονιά. Αν οι αλλαγές αυτές είναι πολύ μεγάλες, και δεν υπάρχει ανοσία στον πληθυσμό, το νέο αυτό στέλεχος του ιού της γρίπης μπορεί να προκαλέσει πανδημία. Αυτό σημαίνει ότι μεγάλος αριθμός ανθρώπων νοσεί ταυτόχρονα, πολλοί εκ των οποίων βαριά. Μεγάλες πανδημίες γρίπης είχαμε το 1918, το 1957, το 1968 και το 1977. Εξ αυτών η πιο σοβαρή ήταν εκείνη του 1918 όταν και θρηνήσαμε 21 εκατομμύρια θανάτους.

Ο χρόνος επώασης της γρίπης είναι 1-3 ημέρες και ο πάσχων μεταδίδει τη νόσο 1 ημέρα πριν και 3-7 ημέρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Τι δείχνουν τα επιδημιολογικά στοιχεία

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Κέντρου Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) για τη δραστηριότητα της γρίπης στην Ελλάδα, κατά την περίοδο 2016-2017, επικράτησε ο υπότυπος γρίπης Α(Η3Ν2), με ένα μικρότερο κύμα γρίπης Β προς το τέλος της περιόδου. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, παρατηρήθηκαν αρκετά λιγότερα σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης (276 νοσηλευόμενοι σε Μ.Ε.Θ. έναντι 408 την προηγούμενη χρονιά, και 108 θάνατοι έναντι 197), όμως παράλληλα καταγράφηκε μεγάλη αύξηση στη γενική θνησιμότητα (θνησιμότητα από όλες τις αιτίες) κατά τις εβδομάδες 51/2016 έως 7/2017, σχεδόν αποκλειστικά στις ηλικίες άνω των 65 ετών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ, κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου (εβδομάδα 40/2016 έως και εβδομάδα 20/2017) ελέγχθηκαν συνολικά 3459 κλινικά δείγματα (όλα από νοσοκομεία). Τα 1192 (34,5%) εξ αυτών ήταν θετικά για ιούς γρίπης και ειδικότερα τα 872 (73,2%) ήταν τύπου Α και τα 320 (26,8%) τύπου Β.

Από τους 108 θανάτους που καταγράφηκαν την περίοδο 2016-2017 από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, οι 94 αφορούσαν σε κρούσματα που χρειάστηκαν νοσηλεία στη Μ.Ε.Θ. και 14 σε κρούσματα που δεν νοσηλεύτηκαν σε Μ.Ε.Θ., με διάμεση ηλικία τα 74,5 έτη. Σε 95 (88%) κρούσματα απομονώθηκε ιός γρίπης τύπου Α και σε 13 (12%) ιός γρίπης τύπου Β.

Όπως επισημαίνεται, η μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε Μ.Ε.Θ. ή πέθαναν από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη δεν είχαν κάνει το αντιγριπικό εμβόλιο παρ’ ότι άνηκαν σε ομάδα προτεραιότητας για την οποία συστήνεται ο εμβολιασμός. Τούτο καταδεικνύει τη σημασία του αντιγριπικού εμβολιασμού, ως το καλύτερο διαθέσιμο μέσο προστασίας από τη γρίπη.

Τι συμβαίνει αυτήν την περίοδο

Σε ό,τι αφορά την τελευταία εβδομάδα για την οποία υπάρχουν διάθεσιμα επιδημιολογικά στοιχεία (19-25 Μαρτίου 2018), καταγράφηκε, πράγματι, έξαρση της γρίπης τύπου Β. Συγκεκριμένα, στα Εθνικά Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης (Τμήμα Ιολογίας, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, και Β’ Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ.) και στο Μικροβιολογικό Εργαστήριο του Ε.Κ.Π.Α, ελέγχθηκαν για ιούς γρίπης συνολικά 125 κλινικά δείγματα, όλα από νοσοκομεία. Τα 18 (14,4%) εξ αυτών ήταν θετικά για ιούς γρίπης και συγκεκριμένα τα 7 (38,9%) ήταν τύπου Α και τα 11 (61,1%) ήταν τύπου Β.

Από τον Οκτώβριο του 2017 μέχρι και τις 25 Μαρτίου, καταγράφηκαν συνολικά 28 θάνατοι από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, 24 από τους οποίους αφορούσαν σε ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε Μ.Ε.Θ. και 4 σε ασθενείς χωρίς νοσηλεία σε Μ.Ε.Θ. Από τα 9 (32,1%) κρούσματα απομονώθηκε ιός γρίπης τύπου Α και από τα 19 (67,9%) ιός γρίπης τύπου Β.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Στέλιος Σκλαβενίτης: Ένας άνθρωπος με σπάνιο ήθος και ευγένεια

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Επιχειρηματίας για τον Στέλιο Σκλαβενίτη: Τον είδα πριν από 2 εβδομάδες και ήταν ροδοκόκκινος 

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Σκλαβενίτης: Η οικογένεια που έχει το εμπόριο στο αίμα της