Σημαντικά βήματα έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια προς την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών καρκινογένεσης, την έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα, η έρευνα για τον οποίο, κατά γενική ομολογία, πρωτοπορεί στην επιστημονική εξέλιξη. Η έγκαιρη μεταφορά όλων των ανωτέρω επιτευγμάτων στην κλινική πράξη σηματοδοτεί μια νέα εποχή με σημαντική μείωση της θνητότητας και θνησιμότητας, έτσι ώστε να καταστεί ένα χρόνιο νόσημα.

Η τελευταία εξέλιξη, η οποία εφαρμόζεται τα τελευταία δύο χρόνια στην κλινική πράξη, είναι η ανοσοθεραπεία, με τη διάμεση επιβίωση των ασθενών από τους 6 μήνες που ήταν πριν δέκα χρόνια να φτάνει πλέον τα 2 έτη και σε κάποιες περιπτώσεις να αγγίζει τα 4,5,6 χρόνια, αλλάζοντας ριζικά το τοπίο στη θεραπεία της νόσου. Δυστυχώς, όμως, δεν ενδείκνυται για όλους τους ασθενείς, καθώς λειτουργεί σε μόνο σε 1 στους 4.

Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί το πιο συχνό νεόπλασμα παγκοσμίως, με σχεδόν 2 εκατομμύρια νέους ασθενείς να διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο, αριθμός που αντιστοιχεί σε ποσοστό 15% όλων των νέων ασθενών με κακοήθεια. Στην Ελλάδα έχει υπολογισθεί ότι 6.500 άτομα χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από αυτή τη μορφή καρκίνου, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο κάπνισμα.

Πρωτοπόρος η χώρα μας στην έρευνα

Είναι σημαντικό ότι η χώρα μας βρίσκεται στην πρωτοπορία της έρευνας στον καρκίνο του πνεύμονα και ότι οι περισσότερες από τις νεότερες θεραπείες είναι διαθέσιμες και στην Ελλάδα, σε εξειδικευμένα ογκολογικά κέντρα. Πρέπει παρ’ όλα αυτά να γίνει κατανοητό ότι δεν είναι όλες κατάλληλες για όλους τους ασθενείς. Συγκεκριμένες υπο-ομάδες ασθενών με καρκίνο ωφελούνται από συγκεκριμένες στρατηγικές αντιμετώπισης.

«Θα πρέπει ο κάθε ασθενής να απευθύνεται σε παθολόγο-ογκολόγο και να συζητά μαζί του για τις διαθέσιμες θεραπείες και να επιλέγουν από κοινού τη βέλτιστη προσέγγιση που οδηγεί στην εξατομικευμένη προσέγγιση, καθώς κάθε ασθενής είναι μοναδικός και διαφορετικός από κάθε άλλον», τόνισε κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου, που διοργανώθηκε με αφορμή την έναρξη των εργασιών του 5ου Διεθνούς Συνεδρίου για τον Καρκίνο του Πνεύμονα: Lung Cancer Network, κ. Κωνσταντίνος Συρίγος, Καθηγητής Παθολογίας – Ογκολογίας, Διευθυντής της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής της Κλινικής Ιατρικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α του Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» και εις εκ των Προέδρων του Συνεδρίου.

«Το τριήμερο αυτό διεθνές συνέδριο, που έχει πλέον καταστεί παράδοση, και η ταυτόχρονη παρουσία όλων των διαπρεπών ερευνητών που ασχολούνται με τον καρκίνο του πνεύμονα, αποτελούν μια σημαντική ευκαιρία για εκπαίδευση των Ελλήνων ιατρών, για αξιολόγηση των διαθέσιμων θεραπειών και για χάραξη της στρατηγικής αντιμετώπισης της νόσου στα χρόνια που έρχονται. Τα αποτελέσματα του συνεδρίου θα συμβάλλουν στο να καταστεί ο καρκίνος του πνεύμονα ένα μακροχρόνιο νόσημα και να καθιερωθεί η εξατομικευμένη θεραπεία των ασθενών», συμπλήρωσε.

Ο καρκίνος του πνεύμονα στην Ελλάδα

Από το 2016, στην Γ’ Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» λειτουργεί το πρώτο Μητρώο Ασθενών με Καρκίνο του Πνεύμονα στην Ελλάδα.

Η κα. Γεωργία Κουρλαμπά, Βιοστατιστικός, Αναπληρώτρια Επιστημονική Διευθύντρια του Κέντρου Κλινικής  Επιδημιολογίας & Έκβασης Νοσημάτων, παρουσίασε συνοπτικά τα κύρια ευρήματα που έχουν προκύψει έως αυτή τη στιγμή από την ανάλυση των δεδομένων του Μητρώου:

Στο μητρώο, μέχρι τη στιγμή της ανάλυσης, είχαν καταχωρηθεί 543 ασθενείς, διαγνωσθέντες, στην πλειονότητά τους (~70%), τα έτη 2016 & 2017. Το 42,5% των ασθενών είχαν διαγνωσθεί με αδενοκαρκίνωμα, το 22% με πλακώδες και το 22% με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, ενώ οι υπόλοιποι ασθενείς διαγνώσθηκαν με άλλους ιστολογικούς τύπους λιγότερο συχνούς, στοιχεία συμβατά με τη διεθνή βιβλιογραφία. Περισσότεροι από τα 3/4 των ασθενών ήταν άνδρες, με μέση ηλικία διάγνωσης τα 67 έτη, ενώ πάνω από το 50% ήταν νυν καπνιστές, με τους υπολοίπους να είναι πρώην καπνιστές.

Παράλληλα,  προκύπτουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το «ταξίδι του ασθενούς», που νοείται η πορεία από την έναρξη των πρώτων συμπτωμάτων μέχρι και την έναρξη της θεραπείας. Δύο με τρεις μήνες φαίνεται να μεσολαβούν μεταξύ της έναρξης των συμπτωμάτων και της διάγνωσης. Η πλειονότητα των ασθενών (~85%) φτάνουν στον ογκολόγο έχοντας τη διάγνωση από πνευμονολόγο (64%) ή θωρακοχειρουργό (25%), εντός 24 ημερών από την ημέρα της διάγνωσης, με το διάστημα αυτό να είναι αρκετά μικρότερο (13 ημέρες) για τους διαγνωσθέντες με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Για τους ασθενείς που επισκέφθηκαν τον ογκολόγο χωρίς διάγνωση, ένα διάστημα 17 ημερών βρέθηκε να μεσολαβεί από την ημέρα της επίσκεψης μέχρι την επίσημη διάγνωση, με το διάστημα αυτό και πάλι να είναι μικρότερο για τους ασθενείς με μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (~9 ημέρες).

karkinos-pnevmona

Από τη διάγνωση μέχρι την έναρξη της θεραπείας, μεσολαβούν 30 ημέρες κατά μέσο όρο (δηλαδή μία εβδομάδα μετά την επίσκεψη στον ογκολόγο), με το διάστημα αυτό να είναι σημαντικά μικρότερο για τον μικροκυτταρικό καρκίνοτου πνεύμονα (19 ημέρες). Η πλειονότητα των ασθενών υποβλήθηκε μόνο σε χημειοθεραπεία (46,2%) και ένα 25% των ασθενών υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία σε συνδυασμό με ακτινοθεραπεία. Το 14,3% των ασθενών υποβλήθηκαν σε χειρουργείο με ή χωρίς neo (adjuvant) θεραπεία, με τη λοβεκτομή να είναι η πιο συχνή χειρουργική επέμβαση (70% των χειρουργημένων ασθενών).

«Στη χώρα μας, δυστυχώς, δεν υπάρχει ακόμα εθνικό σύστημα ηλεκτρονικής καταγραφής, συλλογής και αξιοποίησης στοιχείων για τους ασθενείς και τη φροντίδα τους, ωστόσο, ευελπιστούμε ότι η παρουσίαση, κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου, των πρώτων ευρημάτων της αξιολόγησης των στοιχείων του Μητρώου Ασθενών με Καρκίνο του Πνεύμονα, η οποία θα γίνει στο πλαίσιο του στρογγυλού τραπεζιού με τίτλο “Lung Cancer Registry: Clinical Significance & Applications”, θα αποτελέσει το έναυσμα για να γενικευτεί η προσπάθεια σε εθνικό επίπεδο», ανέφερε ο κ. Νίκος Μανιαδάκης, Καθηγητής & Διευθυντής του Τομέα Διοίκησης & Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας της Ε.Σ.Δ.Υ., τονίζοντας παράλληλα το σημαντικό ρόλο της ύπαρξης Μητρώων Ασθενών στην επίτευξη του καλύτερου δυνατού κλινικού οφέλους για τον ασθενή και την εξοικονόμηση πόρων για το σύστημα περίθαλψης.

Το Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» αποτελεί το απαραίτητο κομμάτι του παζλ, με το οποίο θα συνδυαστεί η αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας και η δημιουργία Κέντρων Αριστείας, όπου οι ογκολογικοί ασθενείς θα αντιμετωπίζονται ολιστικά,  επιτυγχάνοντας την καλύτερη δυνατή διαχείριση της νόσου.

Οι ογκολόγοι είναι αρκετά αισιόδοξοι για το μέλλον στη θεραπεία του καρκίνου. Αναφερόμενος στη νέα εποχή στη διαχείριση των ογκολογικών νοσημάτων, ο κ. Συρίγος, δεν δίστασε να δηλώσει ότι βρισκόμαστε στην ΑΡΧΗ του τέλους του καρκίνου!

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Ο καρκίνος μπορεί να προληφθεί – Δείτε πώς

 

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ανοσο-Ογκολογία: Η νέα θεραπευτική στρατηγική κατά του καρκίνου

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Καρκίνος: 10 συμπτώματα που ενδεχομένως δεν γνωρίζετε –Τι έδειξε νέα έρευνα