ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το Φιλελεύθερο Κόμμα του Καναδά αναμένεται να κερδίσει για τέταρτη συνεχόμενη φορά στις εκλογές, με επικεφαλής τον πρώην κεντρικό τραπεζίτη Μαρκ Κάρνεϊ, μετά από μια προεκλογική εκστρατεία κατά την οποία δεσμεύτηκε να ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη και να αντιταχθεί στο εμπορικό πόλεμο του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Ωστόσο, η διαφορά νίκης φαίνεται να είναι οριακή. Οι Φιλελεύθεροι προηγούνταν ή είχαν εκλεγεί σε 164 έδρες, έναντι 147 εδρών για το Συντηρητικό Κόμμα, σύμφωνα με τα στοιχεία στις 12:59 μ.μ. ώρα Οτάβας.
Το κόμμα του Κάρνεϊ είχε περίπου το 43% της εθνικής ψήφου, αλλά μπορεί να μην καταφέρει να συγκεντρώσει τις 172 έδρες που απαιτούνται για την πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων, πράγμα που σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να συνεργαστεί με άλλα κόμματα για να περάσει τους προϋπολογισμούς και άλλες νομοθεσίες.
Το Bloc Quebecois, το οποίο κατεβάζει υποψηφίους μόνο στο γαλλόφωνο Κεμπέκ, ενδέχεται να διατηρήσει την ισορροπία της εξουσίας.
Οι Συντηρητικοί, με επικεφαλής τον Πιερ Πουαλιέβρ, σημείωσαν πρόοδο στα προάστια γύρω από το Τορόντο και σε άλλα μέρη του Οντάριο, μετατρέποντας τις εκλογές σε πιο αμφίρροπες από ό,τι προέβλεπαν οι δημοσκόποι. Η επαρχία φιλοξενεί μεγάλες βιομηχανίες όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και η χαλυβουργία, οι οποίες βρίσκονται στο στόχαστρο των δασμών του Τραμπ.
Ωστόσο, οι Φιλελεύθεροι ήταν σε τροχιά να κερδίσουν οκτώ έδρες στο Κεμπέκ και συνέχισαν να κυριαρχούν στις τέσσερις επαρχίες της περιοχής του Ατλαντικού.
Το καναδικό δολάριο αρχικά σημείωσε άνοδο όταν τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα ανακοίνωσαν τη νίκη των Φιλελευθέρων, αλλά στη συνέχεια υποχώρησε καθώς έγινε σαφές ότι το εκλογικό αποτέλεσμα μπορεί να φέρει μια ασταθή κυβέρνηση. Το καναδικό δολάριο διαπραγματευόταν στα 1,386 δολάρια Καναδά ανά δολάριο ΗΠΑ.
Μεγάλη ανατροπή
Παρόλο που το περιθώριο νίκης του είναι μικρό, η επικράτηση του Κάρνεϊ εξακολουθεί να αποτελεί μια μεγάλη ανατροπή για τους Φιλελεύθερους, ένα κόμμα που έχει κυβερνήσει τον Καναδά για το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου αιώνα, αλλά φαινόταν ότι θα υποστεί εκλογική συντριβή μόλις πριν από τέσσερις μήνες.
Ο πρώην διοικητής της Τράπεζας του Καναδά και της Τράπεζας της Αγγλίας έγινε ηγέτης των Φιλελευθέρων στις 9 Μαρτίου και προκήρυξε εκλογές μόλις δύο εβδομάδες αργότερα. Τόνισε τη θέση του ως πρωθυπουργός που θα αγωνιζόταν για τον Καναδά ενάντια σε έναν επιθετικό Λευκό Οίκο.
Ο Μαρκ Καρνέι, 60 ετών, προσπάθησε άμεσα να ξεκαθαρίσει ότι ήταν διαφορετικός από τον προκάτοχό του, Τζάστιν Τριντό — πιο προσηλωμένος στην οικονομία και στην οικοδόμηση νέων εμπορικών και αμυντικών συμμαχιών, δεδομένης της νέας εξωτερικής πολιτικής της Ουάσιγκτον.
Στα πρώτα του βήματα, ακύρωσε κάποιες από τις λιγότερο δημοφιλείς πολιτικές του Τριντό, όπως ο φόρος άνθρακα στους καταναλωτές, και επισκέφτηκε δύο Ευρωπαίους συμμάχους, τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και τον Πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ.
Κατά την προεκλογική περίοδο, υπογράμμισε επανειλημμένα ότι η στενή σχέση Καναδά-ΗΠΑ έχει διαρραγεί από τις ενέργειες του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων των ισχυρισμών του προέδρου ότι ο Καναδάς θα έπρεπε να είναι η 51η πολιτεία. Όταν στα τέλη Μαρτίου ο Τραμπ υπέγραψε διάταγμα για δασμούς στα αυτοκίνητα, ο Καρνέι δήλωσε: «Είναι σαφές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι πλέον αξιόπιστος εταίρος».
Με τον ήρεμο, μετρημένο δημόσιο λόγο του και την εμπειρία του ως πολιτικού και οικονομολόγου, έπεισε τους ψηφοφόρους ότι είναι ο καταλληλότερος να καθοδηγήσει τον Καναδά στη νέα παγκόσμια τάξη. Δημοσκόπηση στο τέλος της καμπάνιας του έδινε προβάδισμα περίπου 10 μονάδων έναντι του Πιερ Πουαλιέβρ στο ερώτημα ποιος είναι ο καταλληλότερος για πρωθυπουργός.
Τώρα όμως, ο Κάρνεϊ καλείται να αποδείξει ότι μπορεί να διαχειριστεί κρίσεις, έχοντας ήδη οδηγήσει δύο κεντρικές τράπεζες της Ομάδας των Επτά μέσα από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και το Brexit.
Η μεγάλη πρόκληση
Το μεγαλύτερο τεστ για τον Καρνέι θα είναι η διαχείριση του απρόβλεπτου Τραμπ, ο οποίος έχει απειλήσει να χρησιμοποιήσει «οικονομική βία» εναντίον του Καναδά και έχει στοχοποιήσει ειδικά τις αυτοκινητοβιομηχανίες και άλλες βιομηχανίες. Ο Καρνέι έχει δηλώσει ότι επιδιώκει «ολοκληρωμένες διαπραγματεύσεις για μια νέα οικονομική και αμυντική σχέση» με την κυβέρνηση Τραμπ.
Αυτό αναμένεται να περιλαμβάνει επανεξέταση της Συμφωνίας ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά, την οποία ο Τραμπ υπέγραψε κατά την πρώτη του θητεία και αποκάλεσε «την καλύτερη συμφωνία που έχουμε κάνει ποτέ», αλλά τώρα θεωρεί ανεπαρκή.
Για τον Καναδά, το οικονομικό διακύβευμα είναι τεράστιο: Περίπου τα τρία τέταρτα των εξαγωγών του κατευθύνονται στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της συντριπτικής πλειονότητας των εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Αυτό καθιστά τον Καναδά ιδιαίτερα ευάλωτο σε έναν παρατεταμένο εμπορικό πόλεμο, καθώς οι εναλλακτικές αγορές είναι δύσκολο να βρεθούν άμεσα.
Ο Κάρνεϊ κληρονομεί μια οικονομία που φλερτάρει με την ύφεση και δεν έχει καταφέρει να επιλύσει μια μακροχρόνια κρίση παραγωγικότητας. Ο Καναδάς υπόκειται ήδη σε τιμωρητικούς δασμούς από τις ΗΠΑ, με τον κίνδυνο νέων εισφορών να παραμένει υψηλός.
«Η εστίαση θα είναι κυρίως στην υγεία της οικονομίας, στη διαφοροποίηση των εμπορικών συνεργασιών, στην ενίσχυση της οικονομίας του Καναδά», δήλωσε η Λόρι Τέρνμπουλ, καθηγήτρια στη σχολή διοίκησης του Πανεπιστημίου Νταλχάουζι στο Χάλιφαξ της Νέας Σκωτίας.
Ο Κάρνεϊ προτείνει επίσης μεγάλα έργα υποδομών με στόχο την «οικοδόμηση του έθνους», αλλά, ως περιβαλλοντιστής, θέλει να διατηρήσει τις πράσινες ρυθμίσεις, όπως ο βιομηχανικός φόρος άνθρακα. Έχει εξαγγείλει ότι θα διπλασιάσει την κατασκευή κατοικιών μέσω κυβερνητικών προγραμμάτων για προκατασκευασμένα σπίτια. Όμως, την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση μείωσε τους στόχους μεταναστευτικών ροών, περιορίζοντας τη διαθεσιμότητα ειδικευμένων εργατών από το εξωτερικό.
Ο ηγέτης των Φιλελευθέρων παρουσίασε ένα πρόγραμμα με βάση το οποίο θα αυξήσει το δημόσιο έλλειμμα για να χρηματοδοτήσει έργα υποδομών και να μειώσει τους φόρους εισοδήματος.
Η επώδυνη ήττα του Πουαλιέβρ
Είναι μια δύσκολη στιγμή για τον Πουαλιέβρ, η πολιτική ορμή του οποίου κορυφώθηκε πολύ νωρίς. Ο 45χρονος πολιτικός κυριάρχησε στις δημοσκοπήσεις με διψήφια περιθώρια πέρυσι, με υποσχέσεις να μειώσει τους φόρους και τις κυβερνητικές δαπάνες, να κατασκευάσει περισσότερα σπίτια και να βελτιώσει τη δημόσια ασφάλεια.
Η μακροχρόνια ρητορική του για κατάργηση του φόρου άνθρακα και απομάκρυνση του Τριντό ήταν σε κάποιο βαθμό επιτυχημένη. Ο Τριντό παραιτήθηκε και ο Κάρνεϊ ακύρωσε τον φόρο στους καταναλωτές αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Όμως, οι Συντηρητικοί δεν κατάφεραν να αναδιαμορφώσουν γρήγορα το μήνυμά τους, ενώ οι επιθέσεις του Τραμπ κατά του Καναδά αναδείχθηκαν στην κορυφαία ανησυχία μεταξύ των ψηφοφόρων.
Ωστόσο, πέτυχε το καλύτερο εκλογικό αποτέλεσμα του κόμματος από το 2011, δείχνοντας ότι οι Συντηρητικοί μπόρεσαν να τραβήξουν την προσοχή των ψηφοφόρων με μια ατζέντα που τόνιζε τις φορολογικές περικοπές, την ενίσχυση των επενδύσεων στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και σε άλλους τομείς. Αυτά τα μέτρα θα δημιουργούσαν ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη και θα βελτίωναν τη θέση του Καναδά στην αντιμετώπιση των απειλών του Τραμπ, είπε ο Πουαλιέβρ.
Ωστόσο, η εκστρατεία των Συντηρητικών θύμιζε σε σημεία τις μεθόδους του Τραμπ, όπως οι υποσχέσεις της για περικοπές στην ξένη βοήθεια, η πολεμική σχέση του Πουαλιέβρ με τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, η στόχευσή σε πρωτοβουλίες διαφορετικότητας, αλλά και το σύνθημα του κόμματος «Πρώτα ο Καναδάς – Για μια αλλαγή».
Οι Φιλελεύθεροι χρησιμοποίησαν αποσπάσματα του Πουαλιέβρ όπου μιμούνταν τον Τραμπ, κάτι που του στοίχισε καθώς οι Καναδοί αποδοκιμάζουν έντονα τον Αμερικανό Πρόεδρο για τις απειλές του κατά της εθνικής κυριαρχίας.
«Οι ψηφοφόροι αναζητούν κάποιον που εμπιστεύονται και συμπαθούν», δήλωσε ο Ντιμίτρι Σούντας, πρώην διευθυντής επικοινωνίας του Πρωθυπουργού Στίβεν Χάρπερ. «Ο Πουαλιέβρ ήταν αξιόπιστος, αλλά επέλεξε να μην είναι συμπαθής — και αυτό ήταν λάθος.»
Διαβάστε επίσης:
Όμιλος AKTOR: Με τριπλάσιο κύκλο εργασιών και εξαπλάσιο EBITDA το 2024
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
