Ποιος δεν θέλει έξτρα δέκα, είκοσι χιλιάρικα στην τσέπη στο τέλος του χρόνου; Όποιος δεν τα θέλει, θα πάρει βραβείο του ολιγαρκούς πολίτη. Όποιος τα θέλει, ας έχει κατανόηση για τους ιδιοκτήτες που προτιμούν τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Κατά μέσο όρο εισπράττουν 17.000 ευρώ από αυτήν την ενασχόληση. Αφαιρέστε τα έξοδα πλατφόρμας, καθαριότητας, φως, νερό, ίντερνετ και τα καθαρά είναι ένα συμπαθητικό ποσό. 

Κατανόηση έχουμε λοιπόν. Ταυτόχρονα όμως ανησυχούμε. Η τουριστική ανάπτυξη προσφέρει μετρητά σε ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά ταυτόχρονα έφερε αύξηση των ενοικίων και μείωση της διαθεσιμότητας κατοικιών για τους ντόπιους. Δεν θα φορτώσουμε τη στεγαστική κρίση στις πλατφόρμες καθώς το πρόβλημα είναι σύνθετο. Ας κρατήσουμε τούτο για βάση συζήτησης: Από το 2015 έως το 2025, τα ενοίκια στην Ελλάδα σημείωσαν συνολική μεταβολή μεταξύ 43% και 52%, ανάλογα με την περιοχή και τον τύπο κατοικίας.

Πάμε να δούμε τους αριθμούς για να ξέρουμε τι λέμε.

Μέχρι τον Ιούλιο του 2024 τα καταλύματα ολίγων ημερών έφτασαν τις 232.196, με περισσότερα από 1 εκατομμύριο διαθέσιμα κρεβάτια. Πρόκειται για αύξηση 20% σε σύγκριση με το 2019 και 9% μέσα σε ένα χρόνο, από το 2023 ως το 2024.  Η Αθήνα έχει περισσότερες από 13.000 ενεργές καταχωρήσεις, με μέση ημερήσια τιμή 70 ευρώ και ποσοστό πληρότητας 72%. Ο υπολογισμός της είσπραξης γίνεται με ετήσια βάση επειδή μπορούν να ενοικιάζουν τα καταλύματα όλο το χρόνο. Μελλοντικά ίσως μπει κόφτης, δηλαδή μέγιστο διάστημα 90 ημερών ή 60 ημερών. Ακούγεται συχνά αλλά θα χρειαστεί κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού.

Είπε λοιπόν η κυβέρνηση, «αλλάξτε καθεστώς, περάστε από τα Airbnb στη μακροχρόνια κι εγώ θα σας χαρίσω το φόρο. Τρία χρόνια δώρο». Προσφορά από Κυριάκο Μητσοτάκη αυτοπροσώπως.

Από το φθινόπωρο του 2024 έως τον Απρίλιο του 2025, περίπου το 10% έως 15% των ακινήτων που δίνονταν στη βραχυχρόνια επέστρεψαν στη μακροχρόνια μίσθωση. Αυτό μεταφράζεται σε 18.000 έως 34.800 ακίνητα. Οι συγκεκριμένοι ιδιοκτήτες αποφάσισαν για δυο λόγους να βρουν μόνιμους νοικάρηδες. Θεωρούν ότι τους συμφέρει το φορολογικό μέτρο και νιώθουν κόπωση από τις απαιτήσεις διαχείρισης και συντήρησης των ακινήτων. Άντε να αλλάζουν σεντόνια, άντε να τρέχουν να δώσουν το κλειδί που χάθηκε, άντε να απαντάνε στα ξινά σχόλια που γράφει ο κάθε πελάτης.

Τα ακίνητα που επέστρεψαν είναι ανακαινισμένα και επιπλωμένα. Σύμφωνα με ανάλυση για τις περιοχές της Αθήνας, οι ανακαινίσεις αυξάνουν τα ενοίκια, με μέσο όρο 26%. Σε φοιτητική γειτονιά και συγκεκριμένα στον Υμηττό η αύξηση του ενοικίου μετά από την ανακαίνιση ανεβαίνει κατά 74%. Ο ιδιοκτήτης που επιλέγει να επιστρέψει στη μακροχρόνια μίσθωση, συχνά έχει κάνει ήδη την απόσβεση της ανακαίνισης. Για διαμερίσματα από 50 ως 70 τετραγωνικά υπολογίζεται ανάμεσα στις 8.000 και τις 30.000 ευρώ. Εδώ βεβαίως γυρνάμε γύρω γύρω από τους λίγους. Οι πολλοί, το 85% των ιδιοκτητών της βραχυχρόνιας, συνεχίζουν τις ενοικιάσεις όπως το είχαν σχεδιάσει, με ολίγη ταλαιπωρία αλλά μεγαλύτερη είσπραξη.

Και αν η κυβέρνηση έλεγε ότι απαγορεύει όλες τις πλατφόρμες, παντού στη χώρα; «Τέρμα, καταργούμε τα Airbnb με ένα νόμο και ένα άρθρο». Τί θα γινόταν; Θα επέστρεφαν άραγε στην αγορά 200.000 ακίνητα; Ποιος εγγυάται ότι ο μόνιμος ενοικιαστής που θα μπει στο ακίνητο, θα πληρώνει; Υπάρχουν περιπτώσεις όπου παρά την ασυνέπεια, είναι αδύνατον να εισπραχθούν τα μισθώματα. Εξώδικα, αγωγή απόδοσης μισθίων, αναγκαστική εκτέλεση, όλα αυτά είναι πολύ  κουραστικά και ψυχοφθόρα. Πιο κουραστικά από την αλλαγή σεντονιών δυο φορές την εβδομάδα. Επιπλέον δεν υπάρχει Μητρώο Ενοικιαστών στο οποίο μπορούν να ανατρέχουν οι ιδιοκτήτες, υποβάλλοντας το σχέδιο του μισθωτηρίου.

Αν λοιπόν η κυβέρνηση καταργούσε εντελώς τη δυνατότητα βραχυχρόνιας μίσθωσης, πολλές οικογένειες θα έχαναν εισόδημα χωρίς να δοθεί λύση στο στεγαστικό πρόβλημα. Η βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι σίγουρα μέρος του προβλήματος, αλλά δεν είναι η μοναδική αιτία του.

Διαβάστε επίσης

Χρυσή Βίζα: Πόσο επηρέασε τη στεγαστική κρίση