Σκληρός αναμένεται να γίνει ο ανταγωνισμός μεταξύ τω παραγωγών ΑΠΕ, καθώς μέσα στον Απρίλιο αναμένεται να εισαχθούν οι αρνητικές τιμές στην αγορά εξισορρόπησης, όταν η προσφορά ενέργειας είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση. Την ίδια στιγμή το υπουργείο Ενέργειας έχει συντονίσει από κοινού με τη ΡΑΑΕΥ και τους Διαχειριστές, το σχέδιο για την υλοποίηση περικοπών τις ημέρες του Πάσχα ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος μπλακ άουτ, αν η προσφορά ενέργειας είναι πολύ μεγαλύτερη από τη ζήτηση.

Όσον αφορά τις αρνητικές τιμές, που θα κάνουν πρεμιέρα μέσα στον Απρίλιο, σημαίνει κόστος για όσους παράγουν σε περιόδους υπερπροσφοράς ενέργειας, κόστος που είναι αδύνατο να αντέξουν οι παραγωγοί που δεν είναι καθετοποιημένοι ώστε να επωφελούνται από τις αντίστοιχες αγορές από τη δραστηριότητά τους στην προμήθεια. Η νέα αυτή περίοδος αναμένεται να ανεβάσει το επίπεδο του ανταγωνισμού μεταξύ των παραγωγών ΑΠΕ και οι ισχυρότεροι και καθετοποιημένοι θα έχουν πλεονέκτημα.

1

Η σχετική εισήγηση του ΑΔΜΗΕ για τις αρνητικές τιμές, ήταν σε διαβούλευση μέχρι την περασμένη Πέμπτη και αφορά την εφαρμογή ορίου αρνητικών τιμών στην αγορά εξισορρόπησης, από μηδέν που ισχύει σήμερα.

Συγκεκριμένα, προτείνεται η θέσπιση κατώτατου ορίου τιμής υποβολής προσφορών Ενέργειας Εξισορρόπησης ίσου με -50€/MWh, με προτεινόμενη έναρξη ισχύος την Ημέρα Κατανομής 10η.4.2025. Αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο όριο τιμής θα εφαρμοστεί μεταβατικά για ένα έτος, ενώ μετά τη συμμετοχή στην ευρωπαϊκή πλατφόρμα PICASSO, θα ενισχυθεί στα -15.000 ευρώ, κάνοντας ακόμη πιο απαιτητικό και για λίγους, το παιχνίδι της παραγωγής ενέργειας

Μέχρι σήμερα, το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν επέτρεπε τις αρνητικές τιμές με αποτέλεσμα οι παραγωγοί ενέργειας από ΑΠΕ να συνέχιζαν να παράγουν εισπράττοντας την αποζημίωση των έργων τους. Η πρόταση της Ομάδας Έργου του υπουργείου Ενέργειας, που σήμερα εφαρμόζεται πρότεινε να επιτραπούν αρνητικές τιμές στην αγορά εξισορρόπησης για να περιοριστούν οι περικοπές.

Πώς θα αποφευχθεί το μπλακ άουτ

Προς το παρόν, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος μπλακάουτ η μόνη λύση είναι οι περικοπές και μέριμνα της Πολιτείας είναι να γίνεται με δίκαιο τρόπο ώστε να περικόπτεται αντίστοιχα, για όλα τα έργα, η παραγωγή ενέργειας. Όταν η ζήτηση ενέργειας είναι μικρότερη από την προσφορά ενέργειας από τους παραγωγούς, οι Διαχειριστές, ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ έχουν την ευθύνη να περικόπτουν την υπερβάλλουσα παραγωγή.

Διαφορετικά το πρόβλημα της υπερπαραγωγής ενέργειας σε σχέση με τη ζήτηση, απειλεί την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος και μπορεί να οδηγήσει σε μπλακ-άουτ αν δεν ελεγχθεί, και είναι στο επίκεντρο τις επόμενες μέρες καθώς Διαχειριστές και ΡΑΑΕΥ εντείνουν την προετοιμασία τους, εν όψει το Πάσχα.

Τις ημέρες του Πάσχα η ζήτηση ενέργειας μειώνεται ενώ η παραγωγή των ΑΠΕ αυξάνεται συστηματικά λόγω της προσθήκης νέων έργων κάθε χρόνο και αν μια μέρα φυσάει ή έχει πολύ ήλιο η παραγωγή ενέργειας μπορεί να αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Οι Διαχειριστές ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ μπορούν να παρέμβουν και μέσω των περικοπών να περιορίσουν την παραγωγή ενέργειας, όχι όμως σε όλα τα έργα.

Σε μια μεγάλη μερίδια έργων, στα έργα της ομάδας Β, οι Διαχειριστές, δεν μπορούν να παρέμβουν αυτόματα και υπολογίζεται ότι τα μισά σχεδόν από τα συνολικά 15 GW εν λειτουργία έργων ΑΠΕ βρίσκονται πάνω στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, χωρίς δυνατότητα ελέγχου για τα περισσότερα αυτών.

Σε μια μέρα που φυσάει με πολλές περικοπές, όταν η παραγωγή των 5-6 GW στο δίκτυο διανομής, δεν μπορεί να ελεγχθεί τότε υπάρχει κίνδυνος μπλακάουτ.

Για αυτά τα έργα, ο ΔΕΔΔΗΕ εφόσον χρειαστεί, ζητά να σταματήσουν την παραγωγή και είναι δική τους η απόφαση να σταματήσουν. Για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους, ο νέα απόφαση προβλέπει αυστηρές κυρώσεις.

Η σχετική απόφαση με τα πέναλτι σε όσους δε θα συμμορφωθούν, προβλέπει πρόστιμα που θα ξεκινούν από 500 ευρώ ανά μεγαβατώρα που δεν περικόπτεται και θα αυξάνονται στα 1.000 ευρώ τη δεύτερη φορά που ο επενδυτής δε θα συμμορφωθεί ξανά και στα 1.500 ευρώ την επόμενη φορά που υποτροπιάζει.

Αν η δύναμη των κυρώσεων μπορεί να σταματήσει την παραγωγή των ΑΠΕ, θα κριθεί σήμερα, καθώς εκτιμάται ότι θα υπάρχουν πραγματικές ανάγκες για περικοπές και θα δοκιμαστεί η αποτελεσματικότητα των νέων μέτρων. Δηλαδή θα ξεκινήσουν περικοπές από το δίκτυο διανομής δίνοντας εντολές και στους κατόχους των πάρκων της Ομάδας Β, δηλαδή έργων περίπου 3,5 GW (γιγαβάτ) στα οποία ο ΔΕΔΔΗΕ δεν έχει δυνατότητα από απόσταση να περικόψει την ενέργεια που εγχέουν στο σύστημα. Σε αυτά θα δοθεί εντολή στους ιδιοκτήτες τους να τα βγάλουν οι ίδιοι από την πρίζα ώστε να σταματήσει η ηλεκτροπαραγωγή.

Για αύριο, στις 7 Απριλίου, έχει προγραμματιστεί νέα σύσκεψη της Ομάδας Διαχείρισης Κρίσεων ώστε να εξεταστεί η αποτελεσματικότητα του μέτρου και να διαπιστωθεί πόσοι παραγωγοί τελικά ανταποκρίθηκαν.

ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ – Όλοι συντονισμένοι

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΔΕΔΔΗΕ που δημοσιεύθηκε πριν λίγες ημέρες, η υποχρέωση να λαμβάνουν και να εκτελούν εντολές περιορισμού έγχυσης έχουν οι σταθμοί ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με εγκατεστημένη ισχύ μεγαλύτερη από 400 κιλοβάτ. Για αυτούς που συνδέονται στο ΕΔΔΗΕ, η μεθοδολογία προβλέπει τον διαχωρισμό τους σε δύο Ομάδες – Ομάδα Α και Ομάδα Β – με κριτήριο τη δυνατότητα ελέγχου τους από τον ΔΕΔΔΗΕ.

Σταθμοί που ελέγχονται από τον ΔΕΔΔΗΕ, μέσω χειρισμού διακοπτών του Δικτύου ή μέσω εντολής που λαμβάνουν στο σύστημα τηλεποπτείας και τηλελέγχου τους, εντάσσονται στην Ομάδα Α. Σταθμοί που δεν ελέγχονται από τον ΔΕΔΔΗΕ, οπότε ο περιορισμός τους θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με πρόνοια των παραγωγών και αυτοκαταναλωτών, εντάσσονται στην Ομάδα Β. Γι΄ αυτό ο Διαχειριστής είχε καλέσει τους παραγωγούς με εγκατεστημένη ισχύ μεγαλύτερη των 400 kW να ενημερωθούν έως την 31η Μαρτίου 2025 εάν ο σταθμός τους έχει ενταχθεί στην Ομάδα Α ή στην Ομάδα Β, να ελέγξουν τα στοιχεία επικοινωνίας τους (τηλέφωνο και διεύθυνση ηλεκτρονικού. ταχυδρομείου) και εφόσον χρειάζεται να τα ενημερώσουν.

Από την 1η Απριλίου, όσα στοιχεία επικοινωνίας παραγωγών και αυτοκαταναλωτών διαθέτει πλέον ο Διαχειριστής, θεωρούνται ενημερωμένα και θα χρησιμοποιηθούν για την αποστολή ενημερώσεων, προειδοποιήσεων και ειδοποιήσεων προκειμένου οι παραγωγοί να ανταποκριθούν στην υποχρέωσή τους για περιορισμό έγχυσης των σταθμών τους.

Οι παραγωγοί και αυτοκαταναλωτές της Ομάδας Β, πλέον είναι προετοιμασμένοι ώστε να μπορούν να περιορίσουν πλήρως την ισχύ που εγχέει ο σταθμός τους στο δίκτυο εντός 180 λεπτών από την ειδοποίηση τους και σήμερα είναι η κρίσιμη μέρα, που θα φανεί αν όντως θα ανταποκριθούν.

Διαβάστε επίσης:

ΑΔΜΗΕ: Στο ΔΣ δυο νέα μέλη από την κινεζική State Grid

Στάσσης: Πώς οι επενδύσεις 12 δισ. στη Δυτική Μακεδονία θα μεταμορφώσουν τη ΔΕΗ και τη χώρα

Motor Oil: Πώς η θυγατρική της ΕΝΔΙΑΛΕ έχει το ευρωπαϊκό ρεκόρ στην συλλογή αποβλήτων λιπαντικών