Μπορεί να θεωρούνται συνηθισμένες οι επισκέψεις ενός πρωθυπουργού στα υπουργεία μετά από έναν ανασχηματισμό, η αίσθηση όμως είναι πως τούτη τη φορά ο Κυριάκος Μητσοτάκης τις χρησιμοποιεί για δύο λόγους. Πρώτον, να αποσαφηνίσει με απόλυτο τρόπο προτεραιότητες και στόχους. Δεύτερον, να θέσει τον κάθε υπουργό απέναντι στις ευθύνες του. Προσωπικά.  

Μπορεί η αντιπολίτευση να είναι σμπαράλια, αλλά ο πρωθυπουργός έχει απόλυτα συνειδητοποιήσει ότι ακριβώς επειδή δεν υπάρχει αντιπολίτευση παρά κατ’ όνομα, η κυβέρνηση και η παράταξη κρίνονται από τον πιο αυστηρό κριτή –την κοινωνία.

Η αναφορά δεν είναι στις εκλογές αλλά στην συνείδηση του πολίτη. Και το μεγάλο πρόβλημα που έχει να ξεπεράσει η συγκεκριμένη κυβέρνηση, σ’ αυτήν την συγκεκριμένη διετία, είναι να καταφέρει να σιγήσουν οι κομματικές κραυγές για πολιτικό (διάβαζε κομματικό) κόστος και να ακουστούν καθαρά οι κραυγές της κοινωνίας που θέλει να δει αλλαγές.

Όταν ο πολίτης διαμαρτύρεται για την ακρίβεια, στην ουσία λέει πως διαφωνεί με τα αποτελέσματα που φέρνει η λειτουργία της αγοράς και ζητά να ελεγχθούν τα μονοπώλια και ολιγοπώλια. Όταν τονίζει πως δεν τον φτάνουν τα χρήματα, στην ουσία κραυγάζει πως τα θετικά της ανάπτυξης δεν φτάνουν σ’ αυτόν και ζητά (όχι βέβαια με αυτά τα λόγια) να αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης. Όταν φοβάται πως θα τον ληστέψουν, στην ουσία διαφωνεί με την υποβαθμισμένο ρόλο που παίζουν στην ελληνική κοινωνία οι αρχές που υποτίθεται πως τον προστατεύουν. Όταν κατεβαίνει σε πρωτοφανή διαδήλωση για τα Τέμπη, στην ουσία φωνάζει κατά της γραφειοκρατίας, της ρεμούλας, της ανοιχτής διαφθοράς, της ανίκανης γραφειοκρατίας (που μόνο τον εαυτό της προστατεύει—παράδειγμα η Ρόδος).

Βέβαια, οι πολίτες ως σύνολο φέρουν την ευθύνη για τα προβλήματα – είτε με προτροπή τους είτε με την ανοχή τους. Οπότε, ο πολίτης που σήμερα διαμαρτύρεται φέρει είτε ηθική είτε ενεργή ευθύνη που κατά μία έννοια υποβαθμίζει το δικαίωμα του να διαμαρτύρεται. Εξ’ ου και το «όλοι μαζί τα φάγαμε».  Κατέχει, όμως, πάντα το δικαίωμα να αλλάζει γνώμη και η κυβέρνηση σήμερα βρίσκεται μπροστά σε μία κοινωνία που έχει αλλάξει γνώμη. Που λέει «φτάνει πια».

Το κοινωνικό σκηνικό είναι σαφές ως προς το μήνυμα που εκπέμπει: η κυβέρνηση εξακολουθεί να έχει την εντολή και την ευθύνη.  Στην επόμενη διετία, όμως, ο πολίτης περιμένει πολλά και θα κρίνει αυστηρά. Ο πήχης έχει τοποθετηθεί πολύ ψηλά. Το θέμα δεν είναι ο κατώτατος μισθός, τα επιδόματα που συμπαρασύρει, ο αυξημένος φόρος που θα καταβληθεί. Από το 1974 και μετά οι παροχές ποτέ δεν κέρδισαν τις εκλογές. Στον (σε μεγάλο βαθμό ορθό) αντίλογο πως ούτε οι μεταρρυθμίσεις τις κέρδιζαν αντιπαρατίθεται πλέον ότι στα μέσα της δεύτερης δεκαετίας του 21^ου αιώνα, μόνο οι μεταρρυθμίσεις τις κερδίζουν. Και για να είναι η στήλη πιστή στον εαυτό της, μόνο οι προ-ρυθμίσεις (κατά το νεολογισμό του Δημήτρη Δασκαλόπουλου) τις κερδίζουν.

Αποτελεί σαφές παράδειγμα και στην συγκεκριμένη περίπτωση η ονομαστική αναφορά δικαιολογείται. Ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης δεν κάθισε να ψάχνει ψύλλους στ’ άχυρα. Ορθά,  έχοντας προφανώς ως ένα βαθμό κατά νου την ριζική αναμόρφωση της ΔΕΗ, προχωρά άμεσα στην ριζική αναμόρφωση των σιδηροδρόμων. Το μνημονιακό μοντέλο απέτυχε (όπως πολλά άλλα των μνημονίων) και στην θέση τους θέλει να κτίσει  λειτουργικές και διοικητικές δομές που αρμόζουν στην σύγχρονη εποχή μας.  Το 2027 δεν θα έχουμε ίσως ασφαλή και σύγχρονο σιδηρόδρομο, αλλά η κοινωνία που έχει αλλάξει, που βλέπει πια μπροστά και όχι στον 19^ο αιώνα, θα φροντίσει για την ανταμοιβή.

Δεν είναι μόνος – οι ενδείξεις υποστηρίζουν πως πολλοί στη νέα κυβέρνηση σκέπτονται και λειτουργούν παρόμοια. Ο Μάκης Βορίδης θέλει να βάλει θεσμική και ανταποκρινόμενη στις απαιτήσεις της κοινωνίας τάξη στο ουσιαστικά αρρύθμιστο μεταναστευτικό πλαίσιο, ενώ ο Άδωνης Γεωργιάδης συνεχίζει τις βαθιές παρεμβάσεις του σ’ ένα περιβάλλον που δύσκολα τις επιδέχεται. Νέα πνοή δείχνει να φέρνει στο Περιβάλλον και Ενέργεια ο Σταύρος Παπασταύρου—μην διστάζοντας να αποδεχτεί τις προτάσεις έρευνας για πετρέλαιο και αέριο.

Μπορεί αυτή η κυβέρνηση να δαπάνησε άσκοπα σχεδόν δύο χρόνια και τώρα να χρειάζεται να τρέξει μαραθώνιο σε ρυθμό αγώνα των 100 μέτρων. Αυτό θα είναι το κόστος της και ταυτόχρονα η ανταμοιβή της. Σαφώς δεν θα τα καταφέρει όλα. Στην περίπτωση της ελληνικής κοινωνίας η απτή προσπάθεια έστω με περιορισμένα αποτελέσματα δεν θα περάσει απαρατήρητη. Ιδιαίτερα αν η αντιπολίτευση συνεχίσει να εμμένει στον καταστροφικό δρόμο της. Η επαναφορά του ονόματος του Αλέξη Τσίπρα στο στερέωμα δεν της λέει τίποτα;

Στην Ελλάδα του σήμερα, η κοινωνία είναι πολύ πιο ώριμη για αλλαγή απ’ ότι ο πολιτικός κόσμος – που εξακολουθεί να ακούει την βοή των ειδικών συμφερόντων.

Διαβάστε επίσης

Ερντογάν αχαλίνωτος – Ευρώπη απούσα