Έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για να έχουμε απτές αποδείξεις ότι αίρεται το αδιέξοδο στην υλοποίηση του έργου για της Διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, και σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές μέχρι τα τέλη Μαρτίου, αναμένεται να ξεπαγώσει το έργο και να επανεκκινήσουν οι έρευνες βυθού.

Η κλιμάκωση των διπλωματικών επαφών που πραγματοποιεί η Ελλάδα, το Ισραήλ και η Κύπρος, όπως αναφέρεται, έχουν τα πρώτα αποτελέσματα και εκτιμάται ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το έργο είναι προσωρινά. Καθοριστικό ρόλο θα παίξει η ενεργοποίηση τόσο των ΗΠΑ όσο και της Κομισιόν.

1

Στο πλαίσιο αυτό, η Διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, σύμφωνα με πληροφορίες, “θα είναι στην ατζέντα του Επίτροπου Ενέργειας Νταν Γιόρκενσεν κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία, τον επόμενο μήνα. Εξάλλου, πρόκειται για ένα στρατηγικό ενεργειακό έργο της Ευρώπης, το οποίο η Κομισιόν θα προασπιστεί”, σημειώνουν πηγές.

Αυτό είναι το αποτέλεσμα της προώθησης του θέματος στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο του Συμβουλίου των υπουργών Ενέργειας που πραγματοποιήθηκε προχθές στις Βρυξέλλες. Ελληνική και κυπριακή πλευρά τόσο προς τους δημοσιογράφους όσο και μέσα στο Συμβούλιο,  υπογράμμισαν τη σημασία του Great Sea Interconnector για την ενοποίηση της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, καθώς και ότι πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό έργο που  χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκούς πόρους με το ποσό των 657 εκατ. και πρέπει να προστατευτεί από την Κομισιόν.

Την ίδια στιγμή, Ελλάδα-Κύπρος και Ισραήλ κλιμακώνουν τις διπλωματικές κινήσεις για την εξασφάλιση ισχυρών συμμαχιών. Μέσα στον Απρίλιο προγραμματίζεται συνάντηση κορυφής σε επίπεδο αρχηγών κρατών των τριών χωρών, των Κυριάκου Μητσοτάκη, Νίκου Χριστοδουλίδη και Μπεντζαμιν Νετανιάχου στην Ιερουσαλήμ, η οποία ωστόσο θα εξαρτηθεί και από τις εξελίξεις στο μέτωπο των συγκρούσεων.

Για το θέμα ρωτήθηκε χθες και ο Ευάγγελος Βενιζέλος στον Κύκλο Ιδεών και σημείωσε: “Πραγματοποιούνται συστηματικές επαφές και συζητήσεις. Επιχειρείται να διαμορφωθεί ένας μηχανισμός που να είναι σύμφωνος με το δίκαιο της θάλασσας, όχι με ενημέρωση ή άδεια αλλά σε επικοινωνία με την Τουρκία”.

Συντονισμένα δρουν Ελλάδα και Ισραήλ- Πιέζει την Κομισιόν η Κύπρος

Παράλληλα με την πίεση στην Κομισιόν, από Ελλάδα και Κύπρο, ταυτόχρονα Ελλάδα και Ισραήλ συντονίζουν τις κινήσεις τους, και με σύνθημα την εμβάθυνση και επέκταση της συνεργασίας τους, αναζητείται η διπλωματική φόρμουλα, που θα ενισχύσει τη συμμαχία των τριών χωρών Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ προωθώντας την υλοποίηση του έργου.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο Υπουργός Περιφερειακής Συνεργασίας του Ισραήλ, κ. David Amsalem  κατά τη χθεσινή συνάντησή στο υπουργείο Ενέργειας με τον υπουργό Ενέργειας Στάυρο Παπασταύρου, τόνισε ότι ” αποτελεί στρατηγικό συμφέρον όλων των χωρών μας να δημιουργηθεί ένας διάδρομος διασύνδεσης μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας και προς την Ευρώπη. Παρατηρούμε τον τελευταίο χρόνο μεγάλη αστάθεια στη Μέση Ανατολή, όμως είμαι απόλυτα πεπεισμένος και πιστεύω ότι μετά τις αλλαγές και μετά την ανάληψη της κυβέρνησης Τραμπ, το Ισραήλ θα διαδραματίσει τον ρόλο του σταθεροποιητή στην περιοχή. Θεωρούμε πολύ σημαντική την ανάγκη να συνεργαζόμαστε με καλούς φίλους, με την Ελλάδα και την Κύπρο, για να προωθούμε έργα στον τομέα της ενέργειας. Είναι υψίστης σημασίας να προωθήσουμε τις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Ελλάδας σε όλους τους τομείς και να εδραιώσουμε αυτές τις σχέσεις”.

 “Όταν θα επιστρέψω στο Ισραήλ, θεωρώ ότι είναι αποστολή μου να προωθήσω τα έργα στον τομέα της ενέργειας. Έχουμε συζητήσει και κατά τη διάρκεια άλλης συνάντησης τη χρήση οπτικών ινών και θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να συνδυάσουμε τα πάντα, ώστε να εδραιώσουμε τις σχέσεις μας με την Ελλάδα».

Στη χθεσινή συνάντηση στο υπουργείο Ενέργειας του υπουργού, κ. Σταύρου Παπασταύρου και του Υφυπουργού, αρμόδιου για θέματα ενέργειας, κ. Νίκου Τσάφου   με τον Υπουργό Περιφερειακής Συνεργασίας του Ισραήλ, κ. David Amsalem παρουσία του Πρέσβη  του Ισραήλ στην Ελλάδα, Noam Katz,  η ηλεκτρική διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος όπως και η εμβάθυνση και εντατικοποίηση της συνεργασίας τους.

Παράλληλα πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις μεταξύ ισραηλητικών εταιρειών κολοσσών του ενεργειακού τομέα, από τα λιμάνια, τις υποδομές ως το φυσικό αέριο και τα ύδατα και τονίστηκε η στρατηγική σημασία της συνεργασίας των δύο χωρών, αλλά και της προώθησης της περιφερειακής ενεργειακής σταθερότητας.

Σταύρος Παπασταύρου: Καθοριστικός ο ρόλος της ενέργειας

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, δήλωσε: «Χαίρομαι ιδιαίτερα που η πρώτη αποστολή που υποδεχόμαστε με τον Υφυπουργό Ενέργειας, Νίκο Τσάφο, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι από το Ισραήλ, αποτελούμενη από τον Υπουργό Περιφερειακής Συνεργασίας, David Amsalem και εκπροσώπους από τις σημαντικότερες κρατικές εταιρείες του Ισραήλ.

Η ενέργεια παίζει καθοριστικό ρόλο και στα δύο αυτά επίπεδα. Όπως γνωρίζετε, υπάρχει μια διακυβερνητική συμφωνία που υπογράφηκε από τον προκάτοχό μου, τον κ. Θόδωρο Σκυλακάκη, τον Δεκέμβριο του 2024 και περιλαμβάνει την προώθηση της περιφερειακής ενεργειακής σταθερότητας, καθώς και καινοτόμα ενεργειακά έργα. Στο πλαίσιο αυτό, χαίρομαι πολύ που είχαμε σήμερα μια πρώτη συνάντηση, έτσι ώστε να διερευνήσουμε συγκεκριμένα έργα τα οποία εντάσσονται σε αυτή τη συνεργασία. Η ανάπτυξη έχει μεγάλη σημασία για την Ελλάδα, γιατί οδηγεί σε περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας, γνωρίζετε εξάλλου ότι έχουμε πια κάτω από 9% ανεργία. Η ενέργεια παίζει πρωταρχικό ρόλο.

Είμαστε πολύ χαρούμενοι που έχουμε, σήμερα εδώ μαζί μας, εταιρείες- κολοσσούς από τον ενεργειακό τομέα, από τα λιμάνια, τις υποδομές και είμαι βέβαιος ότι οι επόμενες συναντήσεις μας θα μας οδηγήσουν σε συγκεκριμένα projects συνεργασίας μεταξύ των εταιρειών του Ισραήλ και της Ελλάδας».

 Μανούσος Μανουσάκης : Γίνονται πολλές προσπάθειες να συνεχιστεί το έργο

Στην προώθηση αλλά και στις δυσκολίες του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ αναφέρθηκε και ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, ΑΔΜΗΕ Μανούσος Μανουσάκης στα πλαίσια του συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών με τίτλο «Η Ελλάδα Μετά VIIΙ: Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς».

Όπως είπε υπάρχει βούληση και γίνονται πολλές προσπάθειες να συνεχιστεί το έργο και πρότεινε το θέμα να μη συζητείται το θέμα στη δημόσια σφαίρα με οξύτητα καθώς είναι σημαντικό εθνικό θέμα για την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και για το Ισραήλ. Όπως εξήγησε το Ισραήλ έχει ενεργειακό πρόβλημα που εν μέσω κλιματικής κρίσης αντιμετωπίζει προβλήματα ενεργειακής επάρκειας.

«Αναμένουμε να δούμε τι θα γίνει με το έργο, περιμένουμε τις αποφάσεις. Είμαι βέβαιος ότι η Ελληνική Κυβέρνηση θα προστατεύσει τον ΑΔΜΗΕ και ό,τι έχει γίνει μέχρι τώρα έχει γίνει σε απόλυτη συνεννόηση μαζί της» είπε.

Όπως εξήγησε ο κ. Μανουσάκης κάνοντας μια μίνι ιστορική αναδρομή η Κύπρος είναι η τελευταία χώρα που δεν είναι συνδεδεμένη στο ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρισμού και πρέπει να συνδεθεί για πολλούς λόγους: “Πέρα από το πολιτικό ανήκειν υπάρχει και το θέμα της κοινωνικής ευημερίας” σημείωσε.

Στη συνέχεια ο CEO πρόσθεσε «Ο ΑΔΜΗΕ ξεκίνησε την ενεργή του συμμετοχή το 2021 οπότε και έγινε τεχνικός σύμβουλος του τότε φορέα υλοποίησης και στη συνέχεια διαπραγματευόταν για την απόκτηση του 25% του έργου. Και στη συνέχεια ανέλαβε φορέας υλοποίησης του έργου από τον Οκτώβριο του 2023.

Γνωρίζαμε ότι δε θα ήταν «ένας περίπατος στον κήπο» είπε χαρακτηριστικά. «Ξέραμε πολύ καλά ότι η Τουρκία δε θα μας έδινε συγχαρητήρια για αυτή τη διασύνδεση», συμπλήρωσε. «Ο ρόλος μας είναι να λειτουργούμε τεχνικά και οικονομικά. Διασφαλίσαμε τη μεταφορά του καλωδίου 160 χιλιομέτρων από εκεί που βρισκόταν από τον προηγούμενο φορέα υλοποίησης σε εμάς. Έχουν ολοκληρωθεί εν πολλοίς οι έρευνες βυθού στα χωρικά ύδατα Ελλάδος και Κύπρου» συμπλήρωσε.   Μάλιστα ο κ. Μανουσάκης προχώρησε σε διευκρινίσεις για τα γεγονότα της Κάσου:  «Το πλοίο προχώρησε στα διεθνή ύδατα μετά από άδεια που έλαβε από τις ελληνικές αρχές. Μετέπειτα και ενώ το πλοίο  για αρκετή ώρα έπλεε στα διεθνή ύδατα εκδόθηκε άδεια από τις τουρκικές αρχές και όχι το αντίθετο όπως θέλει να παρουσιάζει η Τουρκία».

«Μετά τα γεγονότα, η δική μας αρμοδιότητα δεν ήταν συνολικά η προώθηση του έργου, καθώς το ζήτημα έγινε εθνικό και προφανώς είναι ένα θέμα εξωτερικής πολιτικής», τόνισε χαρακτηριστικά.

Συνάντηση ΑΔΜΗΕ-ΡΑΑΕΥ-ΡΑΕΚ την Πέμπτη

Επίσημη ενημέρωση από τον ΑΔΜΗΕ έχει ζητήσει να λάβει η ΡΑΕΚ, η Ρυθμιστική Αρχή Κύπρου αύριο Πέμπτη σε συνάντηση που θα έχουν, ΡΑΑΕΥ, ΡΑΕΚ και ΑΔΜΗΕ στα γραφεία της Ελληνικής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας.

Καθώς η ΡΑΕΚ, έχει αρμοδιότητα την ενεργειακή ασφάλεια της Κύπρου και τον προγραμματισμό των έργων που απαιτούνται για τη μελλοντική ενεργειακή ασφάλεια της Κύπρου, έχει ζητήσει στο πλαίσιο των τυπικών αρμοδιοτήτων της και για να εξετάσει τις επιλογές της, ενημέρωση από τον επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ, σχετικά με το αν υπάρχουν αλλαγές στο χρονοδιάγραμμα του έργου, και αν θα ανταπεξέλθει στη δέσμευσή του, το 2030 να έχει ολοκληρωθεί το έργο εξασφαλίζοντας την τροφοδοσία της Κύπρου όπως έχει συμφωνηθεί.