Η Τερέζα Μέι υπήρξε κινητή διαφήμιση για τους μόδιστρους της χώρας της. Όσο ήταν πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, γινόταν θέμα σε όλα τα έντυπα του κόσμου για τα ρούχα της. Όχι, δεν θα το αναλύσουμε με φεμινιστική οπτική. Μας απασχολεί η εμπορική διάσταση των επιλογών της.

Τη μια φωτογραφιζόταν με δερμάτινο παντελόνι Amanda Wakeley και αθλητικά παπούτσια Burberry, την άλλη με πουκάμισο Palmer//Harding ή σύνολα Vivienne Westwood. Δεν ήταν η μόνη κινητή διαφήμιση. Βρετανοί μουσικοί διαλέγουν μπλουζάκια Fred Perry. Ενδεικτικά τα έχουν φορέσει επί σκηνής η Έιμι Γουάινχαους, ο Πολ Γουέλερ, τα μέλη των Blur. Και όσοι οδηγούν MinI Cooper, πατούν φρένο και ανάβει η βρετανική σημαία στα πίσω φανάρια.

Στον πρόσφατο εμπορικό πόλεμο που ξεκίνησε μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Καναδά, άρχισε εκστρατεία για προτίμηση στα ντόπια προϊόντα. Ορισμένοι επιχειρηματίες έβαλαν ήδη σηματάκι, κόκκινο φύλλο σφένδαμου ενώ καθημερινά δημοσιεύονται στοιχεία για τον τάδε παραγωγό που αύξησε τις πωλήσεις κατά 20%. Υπάρχει γενικευμένη επιθυμία για τη στήριξη της τοπικής οικονομίας. Γίνεται έλεγχος στα ψώνια, με γνώμονα «μην τυχόν και αγοράσω αμερικανικό». Αυτός ο έλεγχος έρχεται να προστεθεί σε μια νοοτροπία που στηρίζει την τοπική επιχειρηματικότητα από άποψη. Στο γυμναστήριο τιμούν τα lululemon (που ήταν χορηγοί στις στολές των Ολυμπιακών Αγώνων) και δεν διστάζουν να πληρώσουν ακριβά πανωφόρια Canada Goose και είδη πεζοπορίας Arc’Terix.

Υπάρχει άραγε αυτή η αλληλοϋποστήριξη στην Ελλάδα; Tην εποχή που το Levi’s Καλαμάτας θεωρείτο υποδεέστερο, υπήρξε ολόκληρη καμπάνια, με τον Λαλάκη τον εισαγόμενο, ντυμένο με ρούχα από το εξωτερικό και τα περίφημα ξένα τσιγάρα «παφ και τάληρο». Δεν υπάρχει ελληνική αυτοκινητοβιομηχανία αλλά ας φανταστούμε αντιδράσεις αν ξανάβγαινε το περίφημο Pony και είχε στα φώτα του μια ελληνική σημαία, που θα άναβε ας υποθέσουμε, με την όπισθεν. Αυτό που στους Βρετανούς θεωρείται χαριτωμένο και εμπορικά έξυπνο, στην Ελλάδα θα παρουσιαζόταν ως εθνικιστικό.

Η ιδέα της πατρίδας και η σημαία έχουν παραδοθεί στην ακροδεξιά. Οι προοδευτικοί θα χρησιμοποιήσουν λέξεις όπως «κράτος» και «χώρα», αφήνοντας την «πατρίδα» στους πατριδοκάπηλους. Η ιδέα της πατρίδας συγχέεται με μπαρουφολογία για τον Μεγαλέξανδρο, αρχαία ελληνικά αποφθέγματα, σαχλαμάρες για την ανωτερότητα του ντι-εν-έι, σε ένα τρελό κράμα 5ου αιώνα π.Χ. και Βυζαντίου. Στον αντίποδα θα μπορούσε να υπάρξει μια υγιής αγάπη για την Ελλάδα, να διευρυνθεί η στήριξη των Ελλήνων δημιουργών, στα ρούχα για παράδειγμα. Υπάρχουν ντουζίνες ατελιέ και βιοτεχνίες που χρησιμοποιούν εγχώριο μετάξι, μαλλί, βαμβάκι, απασχολούν κόσμο πληρώνοντας αληθινούς μισθούς, όχι ένα δολάριο το μήνα σε κάποιο δεκάχρονο παιδάκι σε άλλη ήπειρο.

Η εθνική υπερηφάνεια που βλέπουμε στους Βρετανούς, τους Καναδούς και σε άλλους είναι μια υγιής υπερηφάνεια με πολύ πρακτική έκφραση. Αγοράζουν τοπικά, στηρίζουν τον κοντινό τους, μειώνουν τη ρύπανση από τις μεταφορές, δίνουν δουλειές. Όπως οι Καναδοί ανέβασαν πωλήσεις σε πολλά προϊόντα μέσα σε δυο εβδομάδες, έτσι θα μπορούσε να γίνονται αγορές ελληνικών προϊόντων. Δεν ξέρω αν θα βρεθεί μια Τερέζα Μέι που θα παρουσιάζεται σε όλα τα έντυπα αλλά υπάρχουν πολλά περιθώρια στήριξης. Μου έλεγε πριν από χρόνια κάποιος αρχηγός κόμματος ότι ντύνεται αποκλειστικά από μια ιαπωνική αλυσίδα ρούχων. Μπαίνει μέσα και αγοράζει όλα τα χρειαζούμενα, μια κι έξω, για να μη ασχολείται συνέχεια. Θα μπορούσε να ντύνεται στα Dur, που είναι στο ίδιο ύφος με ανάλογη ποιότητα και φτιάχνονται στην Πάτρα. Εύκολο είναι αρκεί να αλλάξει ο τρόπος σκέψης.

Διαβάστε επίσης

Το κοινωνικό κεφάλαιο του Μαρκ Κάρνεϊ